PowerPoint Sunusu

1
Henüz Hasta Olmadan Hipertansiyon
Uzm. Dr. Ibrahim AKDAG
2

• Hipertansiyon dünyadaki eriskin nüfusun 26.4nü
  etkilemekte (972 milyon eriskin)
• Hipertansiyon yilda yaklasik 7.1 milyon ölüme
  sebep olmaktadir.

3

• 1999-2000 Ulusal Saglik ve Beslenme inceleme
  anketlerine göre
• 30 Hipertansiyon hastasi, farkinda degil
• 11 Hipertansiyon hastasi oldugunun farkinda,
  tedavi almiyor
• 25 Tedavi aliyor,hipertansiyonu
• kontrol altinda degil
• 34 Tedavi aliyor, hipertansiyonu
• kontrol altinda (AKB lt140/90 mmHg)

4

• Türkiyede eriskin nüfusun 33ü
• (12 milyon eriskin) etkilenmekte
• TEK HARF çalismasi, 31 yas üzerinde 8.8 milyon
  kiside siddetli hipertansiyona isaret etmekte
• Halen tedavi alan her 3 erkek ve 4 kadindan
• 1 tanesinde kan basinci kontrol altinda

5

• Gelismis bati ülkelerinde eriskin nüfusta 20-25
  hipertansiyon prevalansi oldugu bildirilmektedir
• Yine gelismis ülkelerde bu hastalarin yaklasik
  yarisinda tani konabildigi sanilmaktadir
• Tani konanlarin ABDde 27.4ünde, Almanyada
  22,5inde yeterli etkinlikte tedavi
  yapilabildigi bildirilmektedir
• Hipertansiyon en sik Kuzey Japonyada, en az ise
  Hindistanda görülmektedir

6
Hipertansiyon
SIK
ARTMIS KV RISK
Dünyada her 3-4 eriskinden birisi hipertansif
Inme ve KVH 3-4 kat fazla Artmis mortalite
KONTROL ORANI DÜSÜK
JNC 7, 34
TEKHARF, 18
Türk HT Pre. Çalismasi 20 (8)
7
Hipertansiyon Toplumda Sik Görülür
972 milyon 1,56 milyar (2000) (2010)
Lancet 2005365217
8
Kan Basinci Siniflandirmasi (JNC-7)
KB sinifi Sistolik KB Diyastolik KB
Normal lt120 lt80
Prehipertansiyon 120-139 80-89
Evre 1 HT 140-159 90-99
Evre 2 HT 160 110
9
Normal Kan Basinci (Tanim)
Tanim için sayisal bir deger verilebilir mi ?
Zararli
gt140/90 HT
Zararsiz mi?
139/89
Kan Basinci Tanimi
Doku perfüzyonu saglayacak kadar yüksek ama
zarar vermeyecek kadar da düsük
10
HIPERTANSIYON

• IKINCIL
• HIPERTANSIYON
• Nedeni belli olan HIPERTANSIYON
• 5 -10U
• OLUSTURUR

• BIRINCIL
• HIPERTANSIYON
• Nedeni belli olmayan
• HIPERTANSIYON
• Hipertansiyonlu kisilerin
• 90-95I
• OLUSTURUR

11
  Sistolik (büyük) tansiyon (mmHg) Diyastolik (küçük) tansiyon (mmHg)
Toplanti 20 15
Çalisma 16 13
Seyahat 14 9
Yürüyüs 12 6
Giyinme 11 10
Ev isleri 11 10
Telefon konusmasi 10 7
Yemek 9 10
Konusma 7 7
Masa isi 6 5
Okuma 2 2
Televizyon izleme 0 1
Uyku -10 -8
12
Hipertansiyon Nedenleri

• Böbrekle ilgili sorunlar
• Hormonal sorunlar
• Ilaca bagli sorunlar
• Nörojenik sorunlar
• Hamilelige bagli sorunlar (Gebelik toksemisi)
• Aort koarktasyonuna bagli sorunlar

13
Hipertansiyon Olusumunu Kolaylastiran Faktörler

• Kalitim
• Asiri tuz kullanma
• Yas artisi (65 yas üzeri)
• Irk (Siyah irk)
• Cinsiyet (Erkekler)
• Stres

14

Hipertansiyon Olusumunu Kolaylastiran Faktörler

• Hava kirliligi
• Serum kolesterol yüksekligi
• Sigara
• Diyabet
• Sismanlik

15
Kan Basinci Ölçümü

• Uygun ayarlanmis ve geçerliligi
• gösterilmis bir aletle
• Oturur pozisyonda, kol kalp hizasinda,
• kolu bir yere dayanmis olarak
• 5 dakika dinlendikten sonra
• Ölçümden önceki 30 dakika içinde sigara, kahve
  içilmemeli

16
Kan Basinci Ölçümü

• Uygun boyutta mansonla
• (mansonun sisirilen kismi kolun en az 80i)
• En az 2 ölçüm yapilmali
• Ölçülen ve hedef KB degerleri sözlü yazili olarak
  hastaya bildirilmeli

17
HT Hedef Organ Hasari
Inme
Atheroskleroz Vazokonstriksiyon Vasküler
hipertrofi Endotel disfonksiyonu
Hipertansiyon MI
HT
LV hipertrofisi Fibrozis Remodeling Apoptozis
Kalp yetmezligi
Ölüm
GFR Proteinüri Aldosterone sekr. Glomerüler
skleroz
Böbrek yetmezligi
Adapted from Willenheimer R et al. Eur Heart J.
199920997?1008 Dahlöf B. J Hum Hypertens.
19959(suppl 5) S37?S44 Daugherty A et al. J
Clin Invest. 20001051605?1612 Fyhrquist F et
al. J Hum Hypertens. 19959(suppl 5) S19?S24
Booz GW, Baker KM. Heart Fail Rev.
19983125?130 Beers MH, Berkow R, eds. The
Merck Manual of Diagnosis and Therapy. 17th ed.
Whitehouse Station, NJ Merck Research
Laboratories 1999 1682?1704 Anderson S. Exp
Nephrol. 19964(suppl 1)34?40 Fogo AB. Am J
Kidney Dis. 200035179?188.
18
Türkiyede Ölüm Nedenleri (DIE 1999)
Ölüm Nedenleri Sayi Yüzde
Kalp hastaliklari 66 851 41
Kanserler 19 106 12
Serebrovasküler hastaliklar 11 216 7
Pnömoniler 2 496 2
Ishaller 961 1
Perinatal ölümler 7892 5
Kazalar ve diger hastaliklar 40 899 25
Açiklanamayan nedenler 15 113 9
Toplam 164 534 100
19
Degisik çalismalara göre Türkiyede eriskin
nüfusta bazi kronik hastaliklarin prevalanslari
Hastalik
Hipertansiyon (30 yas ) 12.0 38.0
Iskemik kalp hastaliklari (30 yas ) 3.0 6.6
Diyabetes mellitus (20 yas) 3.5 5.0
Depresyon (20 49 yas) 23.0 27.0
Osteoartrit (50 yas ) 25.5 38.8
Astma (20 yas ) 5.2 10.5
Kronik bronsit (20 yas ) 7.1 17.7
20
(No Transcript)
21
Hipertansiyon Sadece Yüksek Kan Basincindan Daha
Fazlasi
Metabolik Sendrom
Dislipidemi
Hipertansiyon
Insülin direnci
Sanayilesmis popülasyonda, bireylerin 15-20ni
etkiler Kardiyovasküler mortalitede 2-4 kat
risk Tip 2 diyabet gelisimi açisindan 5-9 kat
risk
22
Kan Basinci Kalp Hastaligina Bagli Mortalite
Iliskisi

Sistolik kan basinci
Diyastolik kan basinci
Yas 80-89 70-79 60-69 50-59 40-49
Yas 80-89 70-79 60-69 50-59 40-49

Mortalite
Sistolik kan basinci mmHg
Diyastolik kan basinci mmHg
Lancet 2002 360 190313
23
Kan BasinciInmeye Bagli Mortalite Iliskisi

Sistolik kan basinci
Diyastolik kan basinci
Yas 80-89 70-79 60-69 50-59 40-49
Yas 80-89 70-79 60-69 50-59 40-49

Mortalite
Sistolik kan basinci mmHg
Diyastolik kan basinci mmHg
Lancet 2002 360 190313
24
Kan Basinci Kardiyovasküler Risk
Relatif Risk
Am J Med. 2006119(2)133
25
Prehipertansiyon KVH Riski
Normal KB
lt120/80 mmHg
Pre-HT
120-139/80-89 mmHg

• KVH risk ?

MI riski 3.7 kat fazla (10 yillik izlem)
Yüksek KB
gt140/90 mmHg

• Artmis KVH riski

The Framingham Study
26
Kan Basinci Kardiyovasküler Risk
Relatif Risk
Am J Med. 2006119(2)133
27
Hipertansiyon ve Renal Hasar
Yillik kreatinin artis sikligi / 1000
90104 105114
gt115
Diyastolik kan basinci (mmHg)
Whelton PK et al. J Hypertens 1992 10(Suppl)
S77S84
28
Epidemik Sorunlar
Irk Cinsiyet

• Konvansiyonel risk faktörleri

KVH
Hipertansiyon
Diyabet
Kronik böbrek hastaligi

• Yeni faktörler
• homosistein
• CRP
• tromboz
• inflamasyon
• malnütrisyon
• anemi
• Ca/PO4
• basinç-volüm

Akselere ateroskleroz Myokard infarktüsü Kalp
yetmezligi Serebrovasküler olaylar
29
Ülkemizde Mevcut Durum

• Her üç kisiden biri hipertansif
• Her dört kisiden biri obezite sinirlarinda
• Diabeti de isin içinde katarsak
• Her yüz kisiden yedisi diabetli, yedisi diabete
  aday
• Bu durumda koruyucu hekimlik adina birinci
  basamakta yapmamiz gereken çok is var

30
Kan Basinci Hedefi (JNC VII)
Komplike olmayan HT lt 140/90 mmHg Diabetes
Mellitus lt 130/80 mmHg Hedef Organ Hasari lt
130/80 mmHg Proteinüri gt 1gr lt 125/75 mmHg
31
Siki KontrolKan basinci vs Kan Sekeri
Tüm
Mikrovasküler
Inme
Ölüm
komplikasyonlar
Son noktalar

0
10 -
20 -
Riskte Azalma ()
30 -
Siki seker kontrolü
40 -
Siki KB kontrolü
P lt 0.05
50 -
UKPDS Group. BMJ. 1998317703713.
32
Kan Basincini Nereye Kadar Düsürelim
160/100 mmHg
140/90 mmHg
1
2
130/80 mmHg115/75mmHg
33
Hipertansiflerin Ne KadarindaKombinasyon
Baslanmali
Evre 1 HT
140-159/90-99
Evre 2 HT
160/100
Kombinasyon baslanmali
Türk hipertansiyon prevalans çalismasi. J
Hypertens 2005
34
Hedef KB degerlerine ulasmak için birden fazla
antihipertansif ilaç gerekmektedir
Ortalama Antihipertansif Ilaç Sayisi
Hedef KB(mmHg)
Çalisma
1
2
3
2
4
UKPDS DKB lt85
ABCD DKB lt75
MDRD OAB lt92
HOT DKB lt80
AASK OAB lt92
IDNT SKB/DKB 135/85
UKPDS United Kingdom Prospective Diabetes
Study ABCD Appropriate Blood Pressure Control
in Diabetes MDRD Modification of Diet in Renal
Disease HOT Hypertension Optimal Treatment
AASK African American Intervention Study of
Kidney Disease IDNT Irbesartan Diabetic
Nephropathy Trial. OAB Ortalama Arteryel
Basinç Bakris GL et al. Am J Kidney Dis.
200036646-661. Lewis EJ et al. N Engl J Med.
2001345851-860.
35
Hipertansiyonu Önlemek Için

• Fazla kilolardan kaçinin
• Tuzu kisitlayin
• Fiziki aktiviteleri artirin
• Stresten uzak durun
• Hayvansal besinlerden kaçinin
• Bitkisel besinleri daha fazla tüketin
• Vitamin ve minerali yeterli alin

36
Tedavi
Yaklasik SKB Azalmasi
Kilo verme 5-20 mmHg/10 KG
Yeme aliskanligi 8-14 mmHg
Tuz kisitlamasi 2-8 mmHg
Fizik aktivite 4-9 mmHg
Alkol 2-4 mmHg
37

• Alkol kullanmayin ya da en aza indirin
• Tuza dikkat edin
• Et sulari, soslar, salamuralar gibi
• tuzlu ürünler yerine
• Taze sebze ve meyveleri tercih edin

38
Yaglar Konusunda Ölçülü Olun

• Bitkisel Yaglar
• ( Misirözü, Ayçiçek, Zeytinyagi tercih edin)

• Yagsiz süt ürünlerini tüketin
• (Yarim yagli süt, yagsiz yogurt)
• Yagsiz et ürünlerini tüketin
• (Yagsiz et, tavuk eti, balik)
• Sosis, pasta gibi yagli yiyecekleri yemeyin

39
Tedavi

• Hipertansiyonlularin 60i
• ideal vücut agirligindan
• 20 fazladir

40
Tedavi

• Aerobik egzersiz ve fizik aktivite
• Her gün (mümkünse) yas için önerilen maksimal
  aerobik kapasitenin 80ine ulasan, 30 dak/gün,
  fizik aktivite
• Maksimal hedef kalb hizi (220 yas)
• Kan basincini artirabilmesi nedeniyle izometrik
  egzersizden kaçinilmalidir

41
Tedavi

• KBni arttiran ilaçlarin kesilmesi
• Oral kontraseptifler
• NSAIIlar Diüretikler, beta blokerler ve ACE
  inhibitörleriyle etkilesen ilaçlar
• Antihistaminikler, dekonjestanlar,
  fenilpropanolamin
• Kortikosteroidler, minerlaokortikoid ve anabolik
  steroid
• Sempatomimetikler ve amfetamin benzeri ilaçlar

42
Tedavi

• Karbenoksolon ya da meyan kökü
• Triskilik antidepressanlar
• Mono Amino Oksidaz (MAO) inhibitörleri
• Ergot alkaloidleri
• Diyet ve enerji haplari
• Toksinler Kursun, kadmiyum, talyum

43
Tedaviyi Zorlastiran Faktörler

• Hastaligini kabul etmemekte veya kabul etmeleri
• oldukça zaman almaktadir
• Hastaligin ömür boyu sürecegini kabulde
• zorlanmaktadirlar
• Ilaçlarin düzenli alinmasi gerektigini kabulde
• zorlanmakta ve tansiyon normale inince
  ilaçlari
• birakmak istemektedirler
• Ilaçlarin karaciger böbrek gibi organlarina
  zarar
• verecegini zannetmektedirler

44
Bir Öykü

• Meshur öyküde oldugu üzere hasta doktoruna sorar
  "Doktor bu hafta galiba benim ilacim degisti!"
• Doktor sasirir "Evet" der, "Nereden bildin?"
• "Gayet kolay" der hasta "Geçen hafta ilaçlarimi
  tuvalete attigimda hemen batiyorlardi, bu hafta
  ise suyun yüzünde kaliyorlar!"

45
Hipertansiyon Hastalarinin Yaptiklari Hatalar

• Sarimsak, maydonoz gibi bitkilerin tansiyonu
• düsürdügüne inanmak
• Hipertansiyon tedavisinin ömür boyu
• sürecegini bilmemek
• Komsularin ilacini kullanmak
• Her sorunun kaynagi kullanilan ilaç degildir
• Kullandiginiz ilaci iyi tanimalisiniz
• Doktorunuza danismadan ilaç degistirmeyin
• Benim bünyem tansiyona dirençlidir

46
Sigarayi biraktim sira sizde!
47
Beyin
Göz
Kalp
Böbrek
Damar