Visie industrie op MER-plicht en ontheffing

1
Visie industrie op MER-plicht en ontheffing

• MER-forum, 10 mei 2005
• Els Paredis
• Hoofd Milieudienst, BASF Antwerpen N.V.

2
Inhoud

• Voorafgaandelijk
• Doelstelling MER
• Onaangepast wettelijk kader
• Knelpunten voor de industrie
• Aantal MERs
• MER-termijnen
• Samenvatting en verwachtingen
• Vragen/discussie

3
Doelstelling MER

• Uit EU-Richtlijn
• Voorafgaand aan vergunningverlening beoordelen
  van milieueffecten
• Voor projecten met aanzienlijke milieueffecten
• Project voorwerp van de betrokken
  vergunningsaanvraag
• Bijlage I projecten met aanzienlijke
  milieueffecten
• Bijlage II projecten met mogelijk aanzienlijke
  milieueffecten
• (Lid-Staten bepalen de modaliteiten)
• Verwachting industrie snelle en flexibele
  procedure voor nieuwe investeringsprojecten
• Reële bijdrage tot competitieve regio.
• Laat ondernemingen toe snel in te spelen op de
  marktvraag/innovatie.
• Overheid mogelijkheden van Bijlage II maximaal
  benutten

4
Voorstellen tot aanpassing wettelijk kader

1. Decreet vormt probleem inzake Bijlage II -
   projecten

• EU-Richtlijn
• Vrijstelling (art 2.3.)
• (melding aan EU)
• Onderzoek per geval en/of drempelwaarden (art.
  4.2.)
• (geen melding aan EU)
• /

• Decreet
• Vrijstelling (art. 4.3.3.1)
• (melding aan EU)
• Screening (geval per geval) (art. 4.3.3.2)
• (geen melding aan EU)
• Ontheffing (art. 4.3.3.3)
• (melding aan EU)

• Besluit Vlaamse Regering
• Bijlage II-projecten MER-plicht indien boven
  drempel, maar ontheffingsmogelijkheid met geval
  per geval beslissing door overheid (ontheffing
  screening ?)

5
Voorstellen tot aanpassing wettelijk kader

• Voorstel tot omzetting EU-Richtlijn, Bijlage
  II-projecten
• Decreet wijzigen
• Enkel screening, geen ontheffing
• Geval per geval beoordeling in combinatie met
  drempelwaarden
• Géén melding aan EU vereist (cfr. EU-Richtlijn)
• Korte en flexibele procedure
• Beoordeling MER-plicht door MER-cel zelf geen
  adviezen, geen grensoverschrijdend overleg
• Beslissing betekend op korte termijn max. 20
  dagen
• Indien toch MER beoordelingsdossier
  kennisgeving
• Hervergunning steeds als Bijlage II-project
  beschouwen
• Geen Europese basis

6
Voorstellen tot aanpassing wettelijk kader

• Voorstel tot omzetting EU-Richtlijn, Bijlage
  II-projecten
• Besluit Vlaamse Regering wijzigen
• Beneden drempelwaarde Bijlage II geen
  MER-plicht noch geval per geval beoordeling
• Boven drempelwaarde Bijlage II geval per geval
  beoordeling
• Uitgangspunt bij beoordeling omkeren (cfr.
  buurlanden)
• nieuw geen MER-plicht tenzij aanzienlijke
  milieueffecten
• gtlt
• huidig steeds MER-plicht tenzij ontheffing
• Beschrijving milieueffecten sowieso ook steeds in
  vergunningsprocedure MER-cel kan op basis van
  de screening aandachtspunten formuleren

7
Voorstellen tot aanpassing wettelijk kader

• Van wettekst naar praktijkgerichte omzetting
• Best practice t.o.v. andere lidstaten
• Wetgeving én implementatie
• Niet alleen op papier
• Maar ook in praktijk
• Eérst termijndoelstelling voor MER vastleggen,
  dan terugrekenen om procedure te bepalen gt
  procesgericht denken
• Afstemmen op noden ondernemingen
• Parallel werken (screening - MER - vergunning)

8
Voorstellen tot aanpassing wettelijk kader

• Van wettekst naar praktijkgerichte omzetting
• Vereiste inhoud van het beoordelingsdossier
  beperken tot het echt noodzakelijke (geen
  mini-MER)
• Projectbeschrijving (van aanleg tot afbraak)
• Ruimtelijke situering
• Per discipline (geen vereisten qua methodiek)
• Te verwachten emissies
• Inschatting milieueffecten
• Voorziene milderende maatregelen
• Besluit

9
MER - Knelpunten voor de industrie

• Aantal MERs
• Tijdsduur MER-procedure
• Optimaal gebruik van de mogelijkheden van Bijlage
  II kan hiervoor een oplossing aanreiken.

10
Knelpunt 1 Aantal MERs

• Voorbeeld Situatie BASF Antwerpen
• 14 MER-procedures sinds 1996
• 17 MER-evaluatienotas sinds 1997
• Telkens met erkende MER-deskundigen
• Resultaat vaak geen significante milieueffecten
• Dus volgens EU-Richtlijn geen MER nodig
• Eigenlijke doelstelling MER wordt niet gehaald
  contraproductief
• Hoorzitting geloofwaardigheid naar bevolking ?
• Dubbel werk MER vergunning

11
Case-study Aniline/NitrobenzeenHistoriek

• 1995 hervergunning
• Aniline 120 kton (AN I II)
• Nitrobenzeen 250 kton (NB II III)
• MER/CAH/94/080 dd. 22.02.1994
• 1997 uitbreiding NB II
• Aniline 120 kton (AN I II)
• Nitrobenzeen 300 kton (NB II III)
• MER/CAH-080/VD/0038 (nota) dd. 20.01.1997
• 1997 bouw AN III
• Aniline 270 kton (AN I II III)
• Nitrobenzeen 300 kton (NB II III)
• MER/CAH/97/302 dd. 25.02.1997

12
Case-study Aniline/NitrobenzeenHistoriek

• 2001 Uitbreiding NB II III, bouw AN IV
• Aniline 460 kton (AN I II III IV)
• Nitrobenzeen 480 kton (NB II III)
• MER/CAH/01/461 dd. 30.04.2001
• 2003 Uitbreiding NB III, afbraak AN II,
  uitbreiding AN IIIIV
• Aniline 485 kton (AN I III IV)
• Nitrobenzeen 570 kton (NB II III)
• MER-nota erkend deskundige dd. Juni 2003
• 2005/2006 Bouw NB IV, bouw AN V
• Aniline 640 kton (AN I III IV V)
• Nitrobenzeen 920 kton (NB II III IV)
• MER of ontheffing ?

13
Case-study Aniline/Nitrobenzeen Project
2005-2006

• Te verwachten milieueffecten zijn klein
• Lucht lage emissievrachten, geen nieuwe stoffen
• Water decentrale behandeling centrale WZI
  minimaal effect op effluent
• Geluid milderende maatregelen zijn reeds
  voorzien
• Toch MER moeten maken gtgt Besluit geen
  significante milieueffecten
• Tijdsduur 9 maanden ( record)
• Meerwaarde voor vergunningverlening ?
• Ontheffing (nog beter screening) in dergelijke
  dossiers moet eenvoudig mogelijk zijn

14
Knelpunt 1 Aantal MERsVergelijking Vlaanderen
- Duitsland

• Nederland, Duitsland
• Bedrijven met vergelijkbare activiteit,
  vergelijkbare omvang als BASF
• Slechts 1 of 2 MERs in vergelijkbare periode
• BASF AG geen enkel MER voor chemie, enkel voor
  STEG-centrale (Bijlage I -project)
• Waarom lukt dit in Vlaanderen niet ?
• Te strenge omzetting van EU-richtlijn
• Administratief rigide implementatie
• Geen geval per geval beoordeling
• Capaciteitsdrempels zijn niet per definitie maat
  voor emissie
• Hervergunning niet voorzien op Europees niveau

15
Knelpunt 2 MER-termijnen

• Vergunningsprocedure
• MER moet goedgekeurd zijn vóór aanvraag van
  milieuvergunning
• Tijdsduur opstellen MER ca. 10 à 12 maanden
• Tijdsduur aanvraag milieuvergunning ca. 5
  maanden
• Koppeling milieu- en bouwvergunning
• ca. 1,5 jaar vóór aanvang bouwwerken starten met
  het MER !
• Problemen
• Veel langere procedure dan in buurlanden gtlt
  flexibel inspelen op marktvraag/innovatie
• Concept ligt meestal nog niet vast
• Te weinig gegevens voorhanden
• Openbaarheid van informatie vertrouwelijkheid

16
Vergunningsprocedure Vlaanderen
milieueffectenrapport (MER) omgevingsveiligheidsra
pport (OVR) energiestudie
AMINAL
aanvraag bouwvergunning
10 à 12 maanden
Stad Antwerpen
aanvraag milieuvergunning
Provincie Antwerpen
4 - 6 maanden
hoorzitting bij MER/OVR
5 maanden
verkrijgen milieuvergunning
verkrijgen bouwvergunning
Bestendige Deputatie
College van Burgemeester en Schepenen
start bouwwerkzaamheden
1- 1,5 jaar
inbedrijfname
17
Nieuwe MER-procedure - termijnen volgens decreet
van 18/12/2002

1. Kennisgeving veel uitgebreider meer
   voorbereidingstijd (ca. 2 maanden)
2. Volledigheid kennisgeving afwachten (20 dagen)
3. Openbaar onderzoek kennisgeving, beslissing
   administratie afwachten (MER-richtlijnen) (90
   dagen indien grensoverschrijdend)
4. Opstellen ontwerp MER (ca. 2 maanden)
5. Ontwerp MER nalezing/bespreking, opmaak
   definitief MER (ca. 2 maanden)
6. Indienen MER voor goedkeuring (40 dagen, mogelijk
   60 dagen bij verlenging)

18
Nieuwe MER-procedure - termijnen volgens decreet
van 18/12/2002
19
Knelpunt 2 MER-termijnen
20
Knelpunt 2 MER-termijnen

• Voorstellen
• Proces afstemmen op vooraf vastgelegde maximale
  termijnen
• Ingeval screening uitwijst dat toch een MER
  noodzakelijk is integratie van geval per geval
  beoordeling met eerste deel van MER-procedure
  (beoordelingsdossier kennisgeving)
• Inhoud van het MER beperken tot het noodzakelijke
  effectief toepassen van art. 4.3.5.1 van het
  decreet bij opmaak van MER-richtlijnen
  bepalingen inzake het beknopt of niet
  behandelen van de minder of niet relevante
  milieueffecten
• Grensoverschrijdend of niet gelijke termijnen
• Laatste fase MER-procedure parallel met eerste
  deel vergunningsprocedure (goedkeuring MER lt
  beslissing vergunning)
• Optimering relatie bouw- en milieuvergunning
  start eerste bouwwerken toelaten vanaf ontvangst
  van bouwvergunning

21
Samenvatting en verwachtingen

• Eensgezindheid over uitgangspunten
• Aantal MERs beperken
• Geval per geval beoordeling efficiënte
  screening
• Proportionaliteit naar aantal en inhoud
• Kortere MER-termijnen
• Procesgerichte aanpak op basis van maximale
  termijnen
• Parallel i.p.v. serieel
• Grensoverschrijdend geen langere termijnen
• Omvang MER beperken waar mogelijk
• Duidelijk termijnplan voor omzetting
  uitgangspunten
• Wettelijk kader én implementatie 2006
• Industrie is graag bereid tot open en
  constructieve bijdrage.

22
VRAGEN ?