GREZIAKO LITERATURA

1
GREZIAKO LITERATURA
2
EPOPEIAK

• Ahozko transmisiorako konposatutako kantak
  (ahozko literaturaren baliabideak)
• Epiteto epikoak
• Gaia jasoa eta miresmenez eta errespetuz
  kontatuta
• Jainkoak ere giza pasio, anbizio eta miseriekin
  nahasten dira protagonisten ekintzetan
• Guztia dago patuaren eskuetan

3
HOMERO

• Iliada eta Odisea
• Oso gutxi dakigu
• Quiros eta Esmirna artean bizi
• K.a. VIII mendean
• Oso gutxi dakigu
• - sortzailea
• - bateratzailea

4
ILIADA

• Epika hutsa da gerra giroa,heroien adorea,eta
  giza pasioen indarra
• Troia gerrako gertaera bat 51 egun
• Parisek Elena bahitu eta berarekin eraman zuen
  Troiara
• Grekoek Troiaren aurkako espedizioa antolatzen
  dute.
• Agamenon da buruzagi nagusia

5
ODISEA

• Ulises heroia, Troiako gerratik itzuleran,
  galdurik dabil bere gizonekin.
• Telemako, Ulisesen semea, aitaren berrien bila
  doa
• Penelope emaztea beretu nahi duten ezkongaiz
  beterik aurkitzen dute jauregia

6
LIRIKA

• Greziarren festa giroan, musika tresnarekin
  (lira) laguntzarekin kantatu
• Sentimendu eta emozioak

• Safo, Lesbosen, K. a. VI. Mendean

7
ANTZERKIA

• Antzerkia sortzen da Dionisosen omenezkantatzen
  zituen himno erlijioetatik
• Korua eta korifeo (koroaren zuzendaria). Gero
  aktore bat haiekin hita egiteko
• Tragedia eta komedia

8
TRAGEDIA

• Personaia jasoak (erregeak,jainkoak, heroiak),
  mitologiatik
• Amaiera tragikoa
• Patuaren biktimak
• Tonua eta estiloa, oso solemneak
• Hiru idazle Eskilo, Sofocles eta Euripides

9
Eskilo(k.a. 524-455)

• Bigarren aktorea
• Mozorro eta koturnoak
• Trilogiatan drama garatu zuen
• Egun bakar batean
• Lanak
• Orestiada
• Prometeo kateatua

10
SOFOKLES(k.a. 496-406)

• Hirugarren aktorea
• Ekintza areagotu eta koroa murriztu
• Lanak askeak dira (ez trilogia)
• Bakarrizketa
• Estilo argia, dotorea eta serioa
• Lanak
• Edipo erregea
• Antigona

11
EURIPIDES(k. a. 480-406)

• Errealistegia eta ezkorregia
• Mundu honetako personaiak
• Pertsonaien garapen psikologiko eta emozionala
• Emakumeak
• Lanak
• Medea

12
KOMEDIA

• Helburua ongi pasatzea
• Satira eta umorea
• Gizaki apalaren bizio, akats eta grinak
• Aristofanes (Lisistrata)
• Menandro