BAHAYA

1
BAHAYA ASAP ROKOK PASIF
Razak Hj.Lajis Pusat Racun Negara Universiti
Sains Malaysia Tel [phone] E-mail
razak_at_prn.usm.my
2
Skop Perbincangan
Asap rokok pasif/ Perokok pasif? Kandungan dan
cara pendedahan Meneliti kesan asap rokok pasif
terhadap kesihatan Cadangan strategi pencegahan
3
Masalah Merokok
Dunia
1998
4 juta kematian
2030
10 juta kematian
Malaysia
3.6 juta perokok
2000
2025
4.6 juta perokok
4
Profil Perokok di Malaysia
Perokok berusia lebih daripada 15 tahun
2025
2000
Perokok lelaki
49
30
Perokok wanita
4
10
5
Perokok Malaysia
Seorang rakyat Semenanjung Malaysia puratanya
membelanjakan sebanyak RM 1.50 sehari.
RM
Jumlah perbelanjaan membeli rokok bagi
Semenanjung Malaysia ialah RM4.6 juta sehari atau
RM1.69 bilion setahun. Jumlah ini adalah hampir
dengan perbelanjaan pertanian dan pembangunan
luar bandar iaitu sebanyak RM1,693,000,000. Malah
perbelanjaan untuk membeli rokok melebihi
sebanyak RM4,000,000.
Kerajaan mengutip RM337.6 juta hasil duti import
dan cukai eksais ke atas tembakau, rokok dan
cerut.
Hampir 7,500 orang mati setiap tahun akibat barah
paru-paru 90 peratus daripadanya perokok.
Sumber Dewan Masyarakat, Julai 1990, hal. 11
6
Perokok Baru

• Setiap hari
• 14,000 hingga 15,000 golongan muda dari negara
  berpendapatan tinggi menjadi perokok
• 68,000 hingga 84,000 golongan muda dari negara
  berpendapatan rendah dan sederhana menjadi perokok

SourceA World Bank Publication
World Bank Report, 1999
7
Perokok Wanita

• Umumnya, wanita tidak ramai yang merokok
  berbanding lelaki
• Corak pemasaran berbeza bergantung pada negara
• Bagi kebanyakan negara membangun, kematian awal
  yang boleh dielakkan bagi wanita berpunca
  daripada perbuatan merokok.
• Isu seperti status sosial dan berat badan mungkin
  memainkan peranan

8

Hari Tanpa Tembakau Sedunia 2001



ASAP ROKOK PASIF MEMBUNUH BERSIHKAN UDARA KITA
9
ASAP ROKOK PASIF
dikenali juga sebagai asap rokok persekitaran
(environmental tobacco smoke)
mengandungi campuran asap aliran sisi
(side-stream smoke) dan asap aliran utama (main
stream smoke)
SourceA World Bank Publication
10
SIAPA ITU PEROKOK PASIF ?

• mereka yang terpaksa
• menyedut asap rokok
• yang dihembuskan oleh
• perokok

SourceA World Bank Publication
11
CARA PENDEDAHAN ?

• Jumlah asap yang disedut oleh perokok pasif
  bergantung kepada
• Saiz dan pengalihan udara di kawasan
• di mana individu itu berada
• Jumlah perokok dalam kawasan tersebut
• Jumlah rokok yang dihisap oleh perokok

SourceA World Bank Publication
12
MENGAPA PEROKOK PASIF DALAM BAHAYA ?

• Kajian mendapati asap rokok pasif boleh
  menyebabkan
• bukan perokok mendapat penyakit barah
• paru-paru
• bukan perokok yang tinggal serumah dengan
• seorang perokok mempunyai 2 kali lebih
• kemungkinan untuk mendapat barah paru-
• paru
• faktor utama serangan asma dalam
• kalangan kanak-kanak

SourceA World Bank Publication
13
Kandungan Asap Tembakau

• Senarai kandungan dalam asap tembakau meliputi
  lebih daripada 4,000 sebatian kimia
• Setengah daripadanya di dalam daun tembakau dan
  setengah lagi dihasilkan oleh tindakbalas kimia
  apabila tembakau dibakar
• Sesetengahnya dimasukkan semasa proses
  menghasilkan rokok, atau dicampurkan untuk
  meningkatkan citarasa dan kualiti rokok.

14
Mengandungi lebih 4000 bahan kimia dan racun
15
Kandungan Utama

• Nikotin dadah yang menyebabkan ketagihan
• Tar tidak banyak berbeza dengan kandungan tar
  jalan raya
• Karbon monoksida asap yang keluar dari
  exhaust kereta, mengurangkan kandungan oksigen
  yang diambil
• Bahan karsinogenik lebih 30 bahan telah
  dikenalpasti boleh menyebabkan kanser

16
Bahan Karsinogenik Dalam Asap Tembakau dan Rokok

• Aldehydes
• Organic compounds
• 1,3-butadiene
• benzene
• vinyl chloride
• acrylamide
• Inorganic compounds
• arsenic
• chromium
• polonium-210

• Polynuclear aromatic hydrocarbons (PAHs)
• benzo(a)pyrene
• Aza-arenes
• N-nitrosamines
• Aromatic amines
• 2-Napthylamine
• 4-Aminobiphenyl
• N-heterocyclic amines

Hoffmann and Hoffmann, 1997
17
Kesan Penggunaan Tembakau Terhadap Kadar Kematian

• Setiap tahun tembakau membunuh 4 juta manusia di
  seluruh dunia
• WHO menganggarkan pada tahun-tahun diantara
  20202030, tembakau bertanggungjawab menyebabkan
  10 juta kematian setiap tahun
• 70 akan berlaku di negara membangun
• Setengah daripada perokok kronik akan mati
  dibunuh oleh tembakau
• Setengah dari ini akan mati dalam usia
• pertengahan umur, kehilangan 2025
• tahun hayat hidup

18
Risiko kematian setiap 1000 bagi perokok vs
lain-lain risiko -data US UK
Kadar kematian
Punca Kematian (Kematian pada usia lt 70 tahun)
Kejutan elektrik, US Pencemaran udara,
US Homisid, UK Kematian berkaitan dgn kerja,
US Homisid, US Kemalangan jalanraya,
UK Kemalangan jalanraya, US Kematian akibat
alkohol, US Perbuatan merokok, UK and US
0.06 /1000 0.25 /1000 1 /1000 4
/1000 6 /1000 6 /1000 12 /1000 25
/1000 500 /1000
Source Peto R Lopez A. D Boreham J Thun M
Heath C.. Mortality from Smoking Tobacco in
Developed Countries 1950-2000
19
Punca Kematian Utama di Seluruh Dunia pada tahun
1990 dan Anggarannya bagi tahun 2020
Tembakau
Jangkitan saluran pernafasan (bawah)
Penyakit cirit-birit
Gangguan perinatal
1990
2020
Tuberkulosis
0
2
4
6
8
10
Angka Kematian (juta)
WHO,1996
20
Kematian Sebenar dan Anggaran Masa Hadapan Akibat
Rokok (Setiap Tahun)
Bilangan kematian dalam tahun 2000
Anggaran kematian bagi tahun 2030
Negara Maju
2 juta
3 juta
Negara Membangun
2 juta
7 juta
Source World Health Organization, 1999. Making a
Diffrence. World Health report, 1999. Geneva,
Switzerland.
21
Perbandingan Bahan dalam Asap Aliran Utama dan
Asap Aliran Sisi

Asap Aliran Utama vs Asap Aliran Sisi
Dadah nikotin Aseton Tar Hidrogen sianid Karbon
monoksida Toluen Benzen Anilin Nitrosamin (bahan
karsinogen)
2 kali ganda 2-5 kali ganda 3 kali ganda 4-6 kali
ganda 5 kali ganda 6-8 kali ganda 10 kali
ganda 30 kali ganda 50 kali ganda
22
Punca Kanser
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Virus
Radiasi cahaya suria
Alkohol
Hazards at work
Makanan
Tembakau
Kematian mungkin dapat dielakkan
Kematian akibat kanser dapat dielakkan
23
Kanser Paru-paru Tren Antarabangsa
Anggaran Kadar Umur-Piawai Kadar Kematian Kanser
Paru-paru Mengikut Jantina Dan Kawasan, 1990

• Lelaki Perempuan
• Negara Membangun 21.9 7.1
• Negara Maju 55.3 12.4
• Semua kawasan 33.7 9.2

Pisani et al, 1999
24
Merokok Boleh Mengakibatkan Penyakit Jantung,
Strok dan Kanser.
Merokok menyebabkan kanser larink, mulut dan
esofagus.
Merokok boleh menyumbatkan saluran darah
mengakibatkan serangan jantung dan strok.
Merokok akan mengurangkan penyaluran oksigen
menyebabkan jantung perlu bekerja lebih keras.
Merokok mengakibatkan kanser pundi kencing, buah
pinggang, pankreas dan perut.
Kanser organ peranakan didapati lebih kerap
dikalangan wanita yang hisap rokok atau yang
mempunyai rakan hidup yang hisap rokok.
25
Kesan asap terhadap perokok pasif (Passive
smoker)
Asap rokok pasif mengakibatkan
Kanser paru-paru
3,000 orang dewasa mati akibat kanser ini
setiap tahun disebabkan asap rokok pasif
Bronkitis dan pneumonia
Menghidapi gangguan pernafasan bila terdedah
kepada asap rokok
Kanak-kanak sehingga usia 18 bulan adalah dua
kali lebih mudah sakit jika ibubapa mereka hisap
rokok
26
Menghisap Rokok dan Terdedah Kepada Asap Rokok
Boleh Mengakibatkan Penyakit Paru-paru
Asap rokok melemahkan dinding paru-paru.
Asap rokok mengakibatkan emfisema jangkitan
dan keadaan bengkak di saluran udara kecil dalam
paru-paru. Mangsa akan mengalami sesak nafas dan
rasa lemas.
Asap rokok mengakibatkan bronkitis batuk
berterusan yang menghasilkan lendir dan bengkak
di saluran udara, menyebabkan lebih sukar
bernafas.
27
Kesan Asap Rokok Terhadap Kanak-kanak
Merokok berdekatan dengan kanak-kanak
meningkatkan risiko kanak-kanak mengalami

• Asma (semput)
• Selsema
• Jangkitan telinga
• Alahan dan bronkitis
• Kerap Ke Klinik
• Menjadi perokok

ASMA lebih kerap memberi kesan berbanding
penyakit lain!
28
Asma / semput
Hisap rokok atau terdedah kepada asapnya akan
meningkatkan kadar asma.
Ibubapa yang merokok boleh menyebabkan anak-anak
mereka menghidapi asma
Penyakit Kanak-kanak
Kanak-kanak yang terdedah kepada asap rokok lebih
mudah mengalami gangguan pernafasan, jangkitan
telinga, penyakit jantung atau mati pada usia
kurang setahun.
29
Wanita Hamil Yang Merokok Juga Memberi Kesan
Pada Bayi.!
Merokok ketika mengandung mungkin mengakibatkan
anak

• Dilahirkan ringan (kurang 5 lbs.). Ini tidak
  sihat!
• Mati pra-matang
• Dilahirkan belum cukup umur
• Mempunyai paru-paru yang kecil mati
• Mengalami kesukaran bernafas
• Mengalami masalah belajar kemudian

Si ibu pula mungkin

• Mengalami kesukaran melahirkan anak
• Melahirkan anak awal dari masa yang sepatutnya
• Mengalami pendarahan yang berlebihan
• Mendapat anak yang mungkin mati dalam tahun
  pertama!

30
Senarai mereka yang menyatakan ianya membahayakan
Merokok Secara Pasif

• Health Education Authority

• British Heart Foundation

Senarai mereka yang menyatakan ia tidak
membahayakan

• Imperial Cancer Research Fund

• National Asthma Campaign

• Industri Tembakau

• Department of Health

• Cancer Research Campaign

• British Medical Association

• Coronary Prevention Group

• Department of Health and Social
• Services, Northern Ireland

• Medical Practitioners Union

• Action on Smoking and Health

• The Society of Health
• Education/Promotion Specialists

• Independent Scientific
• Committee on Smoking and Health

• International Union Against Cancer

31

STRATEGI PENCEGAHAN TERHADAP ASAP ROKOK PASIF
LOKASI PERINGKAT KOMUNITI Tempat Awam
Penguatkuasaan undang-undang Tempat
Kerja pengharaman merokok Menyebarkan
maklumat tentang bahaya asap rokok
pasif Tingkatkan peredaran udara Kawasan
khas merokok Di Rumah Maklumat kepada keluarga
tentang bahaya asap rokok pasif Tingkatkan
peredaran udara Kempen keluarga bebas
tembakau Tukar tabiat merokok ketika bersama
anak-anak


32

STRATEGI PENCEGAHAN TERHADAP ASAP ROKOK PASIF
LOKASI PERINGKAT INDIVIDU Tempat Awam Memantau
dan menasihat perokok agar tidak Tempat
Kerja merokok di kawasan tertutup Melarang
orang dewasa dan remaja merokok Bantu perokok
untuk berhenti merokok Di Rumah Didik keluarga
dan wanita hamil tentang kesan buruk asap
rokok pasif terhadap kanak-kanak Jangan
galakkan sesiapa sahaja merokok di dalam
rumah terutama ketika berda bersama
kanak-kanak atau wanita hamil


33
Pengharaman Merokok Mengikut Islam Dari Majlis
Fatwa Kebangsaan 1995

• Bahaya kepada kesihatan keluarga
• dan masyarakat

• Membazir wang

• Nafas berbau

34
Pengharaman Merokok
35
Pengharaman Merokok
36
Source J. Henningfield
37

JAUHILAH TABIAT MEROKOK SEKIRANYA ANDA
MENYAYANGI DIRI DAN KELUARGA ANDA

• TER MA KAS H