Diabetic ketoacidosis Greining og me

1
Diabetic ketoacidosis Greining og meðferð

• Aron Freyr Lúðvíksson

2
Einkenni (saga)

• Fyrstu einkenni oft
• Kviðverkir (tengt alvarleika metabólískar
  acidósu)
• Ógleði
• Uppköst
• Önnur einkenni oft
• Polyuria
• polydipsia

3

• Þyngdartap (reyna að átta sig á hve mikið)
• Slappleiki
• Skert meðvitund (CNS einkenni tengjast
  osmólariteti yfir 320-330)

4
Einkenni (skoðun)

• Þurrkur
• Minnkaður húð turgor
• Þurrar axillur
• Þurr munnslímhúð
• Hypotension (ef mikill þurrkur)
• Aceton lykt úr munni
• Kussmaul öndun (djúp stynjandi öndun)
• Sljóleiki

5
Rannsóknir

• Blóð
• Status
• Diff
• Na
• K
• Cl
• Kolsýra
• aB blóðgös
• Glúkósi
• Krea
• ALAT
• ASAT

• Blóð
• HbA1c
• CRP
• Albúmín
• TSH
• F-T4

6
Rannsóknir

• Mótefni
• Thyroglobulin
• Thyroid peroxidasi
• Nýrnahettubörkur
• Briskirtilseyjar
• Gluten mótefni

• Þvag
• Stixa og senda í alm.

7
Einkenni (rannsóknir)

• Þvag
• Ketónar
• Sykur
• Blóð
• Hyperglycemia (venjulega ekki hærra en 44 mmól/L)
• Hyperosmolality
• Hækkun á anjónagap (v. organískra sýra)

8
Einkenni (rannsóknir)

• Bícarbonat lækkað
• Tap á Kalíum (v. osmótískrar díuresu og því
  neikvæðar sýrur draga með sér plús hlaðnar jónir)
  Talað um Kalíum tap upp á 3-5 mg/g að jafnaði.
• Kalíum í serum þó venjulega eðlilegt eða hækkað
  (1/3) (v. acidósu og insúlínskorts)

9
Einkenni (rannsóknir)

• Hækkun á amylasa (Fylgir hækkun á pH og
  osmolality)
• Hækkun á lipasa (Fylgir hækkun á osmolality)
• Hækkun á Krea og Urea (v. minnkunar á GFR)

10
Meðferð

• Markmið meðferðar er að leiðrétta ketoacidósu og
  á sama tíma koma í veg fyrir alvarlegar
  aukaverkanir meðferðar.
• Heilabjúgur er alvarlegasta aukaverkun meðferðar
  og kemur fyrir í 0,3-1 tilfella.
• 20-25 barna með heilabjúg deyja.

11
Meðferð

• Einkenni heilabjúgs (oftast 4-12 klst. e. að
  meðferð hefst)
• Höfuðverkur
• Uppköst
• Breytingar á meðvitund
• Bradycardia
• Minnkuð mettun
• Hækkun BP

12
Meðferð

• Að meðaltali hafa einstaklingar með DK misst 3-6
  lítra af vökva og 70 meq af natríum og kalíum með
  hverjum vökva.

13
Meðferð
14
Meðferð

• Ef einstaklingur er hress og drekkur vel má gefa
  per os vökva og hefja insúlín meðferð S.C.

15
Meðferð

• Ef alvarlegt
• Tryggja loftvegi
• Magasonda
• Súrefni 100
• Vökvabólus (10ml/Kg á 10-30 mín) Þetta má
  endurtaka

16
Meðferð

• Ef dehydration og súr
• Reikna út vökvaþörf og leiðrétta á 48 tímum með
  0,9 NaCl (oft tala um viðhald 10 af
  líkamsþyngd)
• Hér mætti taka EKG og ef háar T-bylgjur þá bæta
  við Kalíum40mmol á L

17
Meðferð

• Eftir vökvagjöf í 1-2 tíma skal hefja
  insúlíngjöf.
• 0,05-0,1ein/kg/klst
• Stixa sykur 1-2 á klst.
• Mæla inn-og útskilnað vökva
• Mæla electrolítra 2 tíma e. að vökvagjöf hefst.
• Monitor eða ekg (Kanna T-bylgjur)

18
Meðferð

• Við blóðsykur 12-15 mmol/L eða ef blóðsykur
  fellur um meira en 5 mmol/L á klst (gott að sykur
  falli um 3-5 mmol/L á klst) skal hefja inf.
  Glúkósa 5 með electrólítum og áfram
  insúlíndreypi 0,05 ein/kg á klst