Yrd.Do

1
MODERN YASAM VE REKREASYON (Serbest
Zaman)
REKREASYON

• Yrd.Doç.Dr.Ümit KESIM

2
Sunum Içerigi

• Giris
• Rekreasyon Serbest Zaman Tanimi
• Serbest Zamanin Önemi
• Serbest Zamani Etkileyen Toplumsal Faktörler
• Serbest Zaman Kuruluslarinin Kurumsallasmasi
• Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmetleri
• Serbest Zaman Hizmetlerinde Yeni Egilimler

3
Giris

• Modern toplumlarda yasanan sorunlara çözüm
  yollari arasinda bireyin günlük yasam kalitesini
  arttirici etkinlikler söz konusudur. Bunlar
• Kamu kurumlarinin serbest zaman hizmetlerine
  verdigi önemin artisi,
• Medyanin saglik, obesite ve dogru beslenmeye
  yönelik egilimleri,
• Yerel Yönetimlerin serbest zaman program ve
  hizmetlerine yönelisi,
• Is saatlerindeki azalma ve esneklik,
• Tatil sürelerindeki artis.

4
Rekreasyon Serbest Zaman

• Serbest zaman, bireyin kendini yenilemek,
  gelistirmek ve yasamini zenginlestirmek için, is
  ve zorunluluklar disindaki, tamamen kendi özgür
  iradesiyle, kullandigi zaman sürecidir.
• Burada birey günlük yasam kalitesini arttirmak
  için tercihler yapar.
• Bu tercihler onun serbest zaman kültürünün düzeyi
  ile bütünlesir. Bu süreç de anaokulu yillarindan
  itibaren baslar.

5
Serbest Zaman Önemi
Serbest zaman çagdas bir toplumda önemli bir yer
tutmaktadir. Çünkü hayati etkileyen çok yönlü bir
kavramdir. Yasama kültürünün içine örülmüstür.
Serbest zaman ile ilgili konular günlük
hayatimizi etkilemektedir. Serbest zaman ayni
zamanda yasamimizi etkileyen politik (av yasasi),
sosyal (çekirdek ailede degisim) ve ticari (spor
turizmi) kurumlari da ilgilendirmektedir.
6
Serbest Zaman Önemi

• Serbest zaman etkinliklerine kendimizi
  yenilemek, gelistirmek ve yasamimizi
  zenginlestirmek için katiliriz. Serbest zaman
  etkinlikleri yasama sevincini, rahatlamamizi,
  kendimizi tanitmamizi, yenilenmemizi, hayata geri
  dönmemizi saglayan firsatlar verir. Serbest
  zamana katilim günlük yasam kalitemizi
  güçlendirir.
• Toplumsal açidan baktigimizda tarihsel, sosyal
  ve kültürel degerlerin istenilen düzeye
  çikmasinda ayrica, arzu edilen normlarin, sosyal
  uyum, örf ve adetler ve yerel degerlerin
  yerlesmesinde serbest zaman program ve
  hizmetlerinin önemli bir rolü vardir.

7
Serbest Zamani Etkileyen Toplumsal
Faktörler

• NÜFUS ARTISI
• KENTLESME
• IS DISI ZAMANIN ARTISI
• DEGISEN EV KOSULLARI ve AILE YASAMI
• MODERN TEKNOLOJIK GELISMELER
• EKONOMININ GELISMESI
• SENDIKALARIN ETKISI
• EGITIM DÜZEYININ YÜKSEKLMESI
• HAREKETIN SAGLIK IÇIN ÖNEMI
• KITLE ILETISIM ARAÇLARININ GELISMESI
• DEVLETIN ARTAN ILGISI

8
Serbest Zaman Kuruluslarinin Kurumsallasmasi

• Bir kentte serbest zaman program ve hizmeti sunan
  kurumlar arasinda
• kamu kuruluslari (yerel yönetimler),
• isyerleri,
• okul ve üniversiteler,
• sivil toplum kuruluslari,
• ticari kuruluslar

9
Serbest Zaman Hizmeti Veren Kuruluslar

• KAMU REKREASYONU KURULUSLARI
• ISYERI REKREASYONU KURULUSLARI
• ÖZEL ÜYELI REKREASYON KURULUSLARI
• SIVIL TOPLUM REKREASYON KURULUSLARI
• TICARI REKREASYON KURULUSLARI

10
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmetleri

• Günümüzde, modern yasamin neden oldugu sorunlarin
  azaltilabilmesi için, belediyelerin spor ve
  serbest zaman birimlerine önemli görevler
  düsmektedir.

11
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmetleri

• Belediyelerin vatandaslara götürdükleri hizmetler
  arasinda spor ve serbest zaman etkinlikleri çok
  yaygin bir kesimi hedef alacak sekilde
  plânlanmalidir. Çünkü bu hizmetlerin bireysel ve
  toplumsal anlamda sosyal, çevresel ve ekonomik
  faydalari yadsinamaz.
• Serbest zaman hizmetlerinin en önemli
  faydalarindan biri ise, sosyokültürel
  farkliliklari gidermesindeki rolüdür.

12
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmetleri

• Bireylerin serbest zaman etkinliklerine
  katilimlari sonucu elde edecekleri faydalar
  (fiziksel gelisim, gizli yeteneklerin ortaya
  çikmasi, kisilik gelisimi, sosyallesme, vb.) ile
  elde edilecek ESENLIK denilen evrensel akimin
  öncüleri Belediye Spor ve Serbest Zaman
  Birimleridir.

13
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

1. Sportif Etkinlikler
2. Beceri Ögretim Kurslari
3. Hobi Etkinlikleri
4. Gönüllü Hizmet Danismanligi
5. Yerel ve Milli Park Etkinlikleri
6. Su Temelli Serbest Zaman Etkinlikleri
7. Açik Hava Serbest Zaman Etkinlikleri
8. Özel Organizasyonlar
9. Sosyal ve Kültürel Etkinlikler
10. Engelliler Için Serbest Zaman Etkinlikleri

14
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Sportif Etkinlikler
• Spor beceri kurslari (basketbol)
• Spor turnuvalari (hali saha futbol)
• Spor okullari
• Aile programlari (anne-kiz, baba-ogul)
• .

15
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Beceri Ögretim Kurslari
• Ilk yardim kurslari
• Yabanci dil egitimi
• Bilgisayar egitimi
• Ev ekonomisi
• Dikis egitimi
• .

16
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Hobi Etkinlikleri
• Spor fotografçiligi
• Sporcu fotograflari kolleksiyonu
• Pul kolleksiyonculugu
• Eski sehir fotograflari kolleksiyonculugu
• Kilim-hali dokuma
• Kara kalem kurslari
• .

17
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Gönüllü Hizmet Danismanligi
• Kimsesiz çocuklar için spor programi
• Huzurevi sakinlerine egzersiz programi
• Tutukevi çocuklari çocuklari için spor prog.
• Hastanelerde gönüllü hizmet programi

18
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Yerel ve Milli Park Hizmetleri
• Spor ve serbest zaman liderleri esliginde oyun
  alani ve çocuk parki programlari
• Yerel parklarda eglence, festival vb. etkinlikler
• Kiyi bantlari ve plajlarda serbest zaman
  etkinlikleri
• Yerel parklarda ilk yardim ve dogal afet seminer
  ve uygulamalari

19
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Su Temelli Serbest Zaman Etkinlikleri
• Açik ve kapali yüzme havuzu etkinlikleri
• (yüzme okulu, suda ilk yardim)
• Göl ve gölet etkinlikleri
• (kano-kürek)
• Nehir etkinlikleri (rafting)
• Sualti etkinlikleri (hokey, fotografçilik)

20
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Açik Hava Serbest Zaman Etkinlikleri
• Yön bulma (oryantiring) kurs ve yarismalari
• Bahçecilik kulübü
• Piknikler
• Doga yürüyüsleri
• Kampçilik
• .

21
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Programlari

• Özel Organizasyonlar
• Uluslararasi fuarlar (EXPO)
• Organik sebze meyve festivali
• Geleneksel sporlar senligi
• Yöresel satranç olimpiyati
• .

22
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Alanlari

• Sosyal ve Kültürel Etkinlikler
• Halk oyunlari grubu
• Kültür ve tarih gezileri
• Tavla, satranç kurslari
• Bilardo ve bovling kurslari
• Müzik enstrümani kurslari
• Sanat kurslari
• Söylesiler (Veliler için futbol kültürü
  semineri)
• .

23
Belediyelerde Spor ve Serbest Zaman Hizmet
Alanlari

• Engelliler Için Serbest Zaman Hizmetleri
• Sportif etkinlikler (yüzme, tekerlekli sandalye
  basketbolu, oturarak voleybol)
• Beceri kurslari (yeni baslayanlar için tenis)
• Geziler (tarihi mekânlar, müzeler)
• Spor kültürü farkindalik yaratma kurslari
• Spor söylesi ve seminerleri
• .

24
Serbest Zaman Programlarinda Yeni Egilimler

• Halk kütüphanesi programlari
• (panel, söylesi, beceri ögrenimi kurslari)
• Gençler için kariyer seminerleri (özgeçmis
  hazirlama)
• Sokak çocuklari için basketbol gece turnuvasi
• Yeni ve gelisen spor dallari hakemlik kurslari
• Anne ve babalari bilinçlendirme semineri
• Dagcilik ve duvar tirmanisi sertifika kursu
• Doga sporlari sertifika programlari
• (dag bisikleti, rafting, yön bulma, kampçilik,
  vb.)

25
SONUÇ

• Serbest zaman hizmeti veren kuruluslar, spor ve
  serbest zaman program ve hizmetlerini her yastaki
  vatandasa sunmak için mevcut yapilarini
  olusturmali, çagdas ve etkin hale
  dönüstürmelidirler. Bunu yaparken üniversitelerin
  Rekreasyon ve Spor Yönetimi Bölümlerinden mezun
  yetkin profesyonelleri görevlendirmeli ve tepe
  yöneticilerini bu kisilerden seçmelidirler. Alt
  birimlerde yine bu özelliklere sahip kisiler
  tercih edilmelidir.

26
SONUÇ

1. Dünyadaki kurumsallasma modellerinde serbest
   zaman ve spor yöneticileri ve liderleri tam
   zamanli, yari zamanli ve çok sayida gönüllülerden
   olusmaktadir.
2. Hizmetler ücretsiz, çok cüzi aidatlar ve bazi
   programlarda (örnegin, golf tesisi, tenis
   kortlari, vb.) makul giris aidatlariyla
   sunulmaktadir.
3. Gelismis ülkelerdeki yerel yönetim spor ve
   rekreasyon birimlerinde profesyonel spor
   kulüpleri yer almamaktadir.
4. Vatandaslarin vergi paralari ile insa edilen spor
   ve serbest zaman tesislerinde 7den 70e
   vatandasa yaygin serbest zaman ve spor hizmetleri
   sunulmaktadir.

27
KAYNAKLAR

1. Suat KARAKÜÇÜK, Rekreasyon,Bos Zamanlari
   Degerlendirme, Seren Ofset, Ankara, 1997
2. Mahmut TEZCAN, Bos Zamanlar Sosyolojisi, Ankara
   Üniversitesi Egitim Fakültesi Yayinlari, 1982
3. Sükran KILBAS KÖKTAS, Rekreasyon-Bos Zamani
   Degerlendirme, Nobel Yayimevi, Ankara, 2004
4. Richard KRAUS, Recreation Program Planning Today,
   Scott, Foresman and Company, London, 1985
5. Christopher R. Edington, Leisure and Life
   Satisfaction Foundational Perspectives,
   McGraw-Hill, Boston, 2002
6. Susan SHAW, Leisure, Recreation or Free Time.
   Measuring Time Usage, Journal of Leisure
   Research, Vol.18, No.3, 1986

28
ILGINIZE TESEKKÜR EDERIM
umitkesim_at_gmail.com