HORMON ETKI EKANIZMALARI

1
HORMON ETKI EKANIZMALARI

• Doç. Dr. Pinar TUNCEL

2
Hormon siniflandirmasi

• Kimyasal yapilarina göre
• Çözünürlük özelliklerine göre
• Reseptörün yerlesimine göre
• Aracilik eden sinyale göre

3
Reseptörün yerlesimine göre

• Intrasellüler reseptöre baglanan hor
• Hücre yüzeyinde reseptöre baglanan hor
• 2. mesajcisi,
• cAMP olanlar
• cGMP olanlar
• Ca-fosfatidilinozitol
• Kinaz veya fosfataz kaskadi olanlar

4
Intrasellüler reseptöre baglanan hor

• Steroid hormonlar
• Androjenler
• Östrojenler
• Progestinler
• Glukokortikoidler
• Mineralokortikoidler
• Vit D3
• Tiroid hormonlari

5
Intrasellüler reseptöre baglanan horGenel
Özellikler

• Lipofilik
• Kolesterolden sentezlenir (Tiroid hor)
• Transport prot ile tasinirlar
• Ligand-reseptör kompleksi hücre içi mesajci
  olarak kabul edilir

6
Hücre yüzey reseptörüne baglanan hor Genel
Özellikler

• Hidrofilik
• Genellikle tasici proteinleri yok
• Hücre içi etkilerini 2.mesajcilar ile gösterirler

7
Hücre yüzey reseptörüne baglanan hor 2. Mesajcisi
cAMP olanlar

• ?2-adrenerjik katekolaminler
• ?-adrenerjik katekolaminler
• Glukagon
• Anjiotensin II
• ADH
• Kalsitonin

• FSH
• LH
• MSH
• ACTH
• TSH
• PTH

8
Hücre yüzey reseptörüne baglanan hor 2. Mesajcisi
cGMP olanlar

• Atriyal natriüretik faktör
• NO

9
Hücre yüzey reseptörüne baglanan hor 2.mesajcisi
Ca\fosfatidilinozitol olanlar

• GnRH
• Oksitosin
• PDGF
• TRH

• Ach
• ?1-adrenerjik katekolaminler
• ADH
• Kolesistokinin
• Gastrin

10
Hücre yüzey reseptörüne baglanan hor 2.mesajci
kinaz\fosfataz kaskadi olanlar

• EGF
• EPO
• GH
• Insülin
• IGF-I, II
• PDGF
• PRL

11
Hücre yüzey reseptörleri

• G-protein eslesmis reseptörler
• Reseptör protein-tirozin kinazlar
• Nonreseptör protein-tirozin kinazlar
• Protein-tirozin fosfatazlar
• Protein serin/treonin kinazlar
• Guanilat siklazlar

12
G-protein eslesmis reseptörler
13
G-protein eslesmis reseptörler
14
Reseptör protein-tirozin kinazlar
15
Reseptör protein-tirozin kinazlar

• EGF
• NGF
• PDGF
• Insülin

16
Nonreseptör protein-tirozin kinazlar

• Sitokinler
• EPO
• GH

17

• Protein-tirozin fosfatazlar
• CD45
• Protein serin/treonin kinazlar
• TGF-?
• Guanilat siklazlar
• ANP

Protein serin/treonin kinazlar Guanilat siklazlar
18
Guanilat siklazlar
19
2. mesajcilar

• cAMP
• cGMP
• Fosfolipidler ve Ca
• Ras, Raf, MAP Kinaz Yolu
• JAK/Stat Yolu

20
cAMP
21
cAMP aracili protein fosforilasyonu Protein
Kinaz Aaktivasyonu
22
cAMP aracili glikojen metab düzenlenmesi
23
cAMP aracili gen transkripsiyonu
24
Fosfolipidler ve Ca
25
Fosfatidilinozitol 4,5-bisfosfat hidrolizi(IP3)
26
Ca ve Kalmodulin
27
Ras, Raf, MAP Kinaz Yolu
28
Hidrofobik hormonlarin etki mekanizmasi
29
Steroid Hormon Reseptörü
30
Steroid Hormon Reseptörü