Fotografin Tarihi

1
Fotografin Tarihi

• Ders 1 Fotografin tarih öncesi

Metin Ersoy Faculty of Communication and Media
Studies
2
Fotografin Tarihi

• Insanoglu tarihin ilk günlerinden baslayarak
  düsüncelerini, duygularini bir yüzey üzerine
  aktarmaya çalismistir.
• Magara duvarina bizon resmini çizen insandan
  baslayarak, tarih içinde insanoglu çesitli
  yüzeyleri çizerek, boyayarak ve baski teknigiyle
  kullanmistir.

3
Fotografin Tarihi

• Insanoglu, 1800lü yillarin ortalarinda, isigi
  ve isiga karsi duyarli bir yüzeyi kullanarak
  nesnelerin görüntülerini yüzey üzerine kaydederek
  sabitlestirme teknigini bulmustur.
• Yüzeyi, pozlayarak kullanan bu yeni bulus
  FOTOGRAFTIR.

4
Fotografin Tarihi

• Fotograf, bulundugu dönemden baslayarak dünyanin
  dört bir kösesine yayilmistir. Günümüzde her
  düzeydeki insanin hayatinda fotograf yer
  almaktadir.
• Dogumdan ölüme kadar çesitli sekillerde
  fotografla birlikteyiz.

5
Fotografin Tarihi

• Peki, yasamimizin ayrilmaz bir parçasi olan
  FOTOGRAF nedir?
• Fotograf, teknigi açisindan fizik ve kimya
  bilimleriyle ilgilidir.
• Bir yüzey üzerinde optik yardimiyla görüntünün
  olusturulmasi fizik bilimiyle, bu görüntünün
  çesitli kimyasal maddeleri kullanarak bir yüzeye
  kaydedilmesi ve sabitlenmesi de kimya bilimiyle
  ilgilidir.

6
Fotografin Tarihi

• IÖ besinci yüzyilda Çinli filozof Mo Ti, yüzey
  üzerinde görüntü olusturmakla ilgili bir
  gözleminden söz etmektedir.
• Dört tarafi kapali bir karanlik odanin, bir
  duvarinin tam orta noktasina igneyle bir delik
  açip ve deligin karsisina gelen duvara, odanin
  içinden, ipek perde asildiginda ortaya çikan
  sonuç sudur

7
Fotografin Tarihi

• Igne deliginden giren günes isigi, ipek perdeye
  yansir ve igne deliginin önündeki nesnelerin
  görüntüsü, sag-sol ve alt-üst ters olarak ipek
  perde üzerinde görülür.
• Igne deligi fotograf makinesi diye adlandirilacak
  olan bu ilkel aygit, günümüzde hala en basit
  sekilde fotograf elde etme yöntemi olarak
  kullanilmaktadir.

8
Fotografin Tarihi

• Igne deliginden giren isik, kuskusuz net ve
  keskin bir görüntü olusturmuyordu. On altinci
  yüzyilin ortalarinda karanlik kutuya mercek
  eklendi.
• Rönesans döneminin genç Italyan bilim
  adamlarindan Giovanni Battista Della Porta
  (1535-1615) Doga Büyüsü (1553) adli eserinde,
  igne deligi yerine mercek yerlestirerek daha net
  ve keskin görüntü elde edileceginden söz etmistir.

9
Fotografin Tarihi

• Karanlik kutu mercekle birlestikten sonra hizla
  yayginlasti, özellikle tasinabilir karanlik
  kutular sanatçilar tarafindan çok kullanildi.
• Ressamlar, resmetmek istedikleri doga manzaralari
  için karanlik kutudan yararlandilar.

10
Fotografin Tarihi
11
Fotografin Tarihi

• Zaman içinde karanlik kutuya bazi eklemeler
  yapildi. Önce mercek eklendi ve daha sonra
  günümüzün refleks fotograf makinelerinde oldugu
  gibi mercegin arkasina 45 derece açiyla duran bir
  ayna yerlestirilerek, görüntünün mercegin arkasi
  yerine dogrudan yukariya yansitilmasi saglandi.

12
Fotografin Tarihi

• 18. yüzyila gelindiginde, karanlik kutunun
  verdigi görüntü, yüzey üzerindeki gölge gibi
  kalici olmayan, yansima bir görüntüydü.
• Karanlik kutudaki görüntünün kalici olmasi, bir
  yüzey üzerine zapt edilmesi için kimya bilimiyle
  ilgili bazi temel gelismeleri beklemek
  gerekecektir.

13
Fotografin Tarihi

• Fotografin Bulunusu Niépce
• Kagit ve kalem kullanmadan, görüntüyü ortaya
  çikartan isigi kullanarak, görüntünün
  sabitlestirilmesi nasil saglanabilirdi?
• Insanoglu düsüncelerini bu yönde sürdürdü ve
  sonunda fotografa ulasti.
• Fotografin ortaya çikmasiyla ilgili ikinci temel
  konu, bir nesnenin görüntüsünün bir yüzey üzerine
  kaydedilerek sabitlestirilmesidir.
• Alman doga bilimcisi Johann Heinrich Schulze
  (1687-1744) gümüz nitratin günes isigindan
  etkilenerek karadigini kesfetti (1725).

14
Fotografin Tarihi

• Karanlik kutunun sagladigi görüntüyü, yüzey
  üzerinde sabitlestirebilmek için, isiga duyarli
  olan ve isiktan etkilenerek tonu degisen bazi
  kimyasal maddelerle özellikle de gümüs nitrat ve
  gümüs klorür üzerinde daha detayli çalismalar
  gerekmistir.

15
Fotografin Tarihi

• Thomas Wedgwood (1771-1805) ilk kez isigi
  kullanarak, yani pozlama yoluyla bir nesnenin
  görüntüsünü yüzey üzerine kayit etmeyi basardi.
• Wedgwood, yüzey üzerine kimyasal yoldan görüntü
  kayit etmeyi basarmistir ancak kalici olmasini
  saglayamamistir.

16
Fotografin Tarihi

• Ayni dönemde, litografi (tas baski) adi verilen
  yeni bir yöntemle görüntüler kopya edilerek
  çogaltilmaya baslandi.
• Kireç tasinin kimyasal özelliklerinden
  yararlanilarak gelistirilen tas baski teknigi, on
  dokuzuncu yüzyilin ilk yarisinda Avrupada
  yayilmaya basladi.

17
Fotografin Tarihi

• Bu yöntem, fotografin öncülerinden Joseph
  Nicéphore Niépcenin (176-1833) dikkatini çekti.
• Niépce, tas baski teknigiyle çesitli denemeler
  yapti. Mürekkeg ve çesitli vernikleri kimyasal
  yollarla karistirdi ve gümüs tuzlariyla duyarli
  hale getirilmis bir vernik alasimini kullanarak
  gravür kopyalamayi basardi.

18
Fotografin Tarihi

• Niépce, 1815te duyarli yüzeyi karanlik odada
  pozlandirma düsüncesini gelistirdi.
• 1816da Niépce, ilk sonuçlarini aldi konunun
  koyu bölümlerini açik, açik bölümlerini de koyu
  olarak yüzey üzerine kayit etmeyi basardi.
• Böylece Niépce, Wedgwoodtan habersiz karanlik
  kutuyu kullanarak görüntü kayit etmeyi basardi.

19

• Niépcenin elde ettigi bu görüntü daha sonraki
  yillarda fotografçilikta çok sik kullanilacak
  olan negatif görüntüydü.
• 1827 yilinda ise fotograf makinesini kullanarak
  tarihin bilinen ilk fotografi olarak evinin
  ahirini resmetti.
• Niépce, bu fotografi sekiz saat gibi çok uzun bir
  süre pozlayarak çekti.

20
Fotografin Tarihi
Niepce, Chalon-sur-Saône'da çektigi bu fotografta
bir kir evinin bahçesini görüntüledi.
21
Fotografin Tarihi

• Bu pozlama süresinde günes, binanin etrafinda
  hareket ettigi için gölgeler birbirine karisti ve
  sonuç olarak netsiz bir fotograf ortaya çikti.