Subordinadas adxectivas

1
Subordinadas adxectivas

• As subordinadas adxectivas son segmentos de
  carácter oracional que aparecen traspostos á
  función adxectiva (capacitados para xogar a
  función dun adxectivo) por un traspositor que, o
  que, quen, o cal, cuxo, onde, cando, como ou
  canto
• (Trataranse noutro apartado assubordinadas
  adxectivas de participio)

2
Función das Sub Adx
que están de moda
ADXECTIVO
SUBORDINADA ADXECTIVA
As camisetas
mostran o embigo.
curtas
Det
N
SN S
O simple
O compleja
3
Funcións do pronome relativo
Dentro da subordinada S, CD, Supl, CC, etc.
Representa a outro elemento dentro do segmento
que encabeza. Coma substituto do subst., adx. ou
adv., xoga unha función dentro da súa proposición
Pronome
Realiza dúas funcións
relativo
Relaciona, é dicir, subordina o segmento que
encabeza,traspono á función adxectiva
En relación coa principalTrasp á función
adxectiva
4
Inventario de pronomes relativos
que
, Ø
(o que, a que, os que, as que)
quen
, quen
Substantivos
o cal
, a cal, os cales, as cales
, cuxa, cuxos, cuxas
cuxo
Adxectivo
Pronomesrelativos
onde
, Ø
cando
, Ø
Adverbios
Algúns soninvariabeis
como
, Ø
Outros, variabeis
Subst, Adx o Adv
canto
, canta, cantos, cantas
5
Relativos con preposición
Os relativos poden aparecer precedidos de
preposición contraída co artigo
O gato co que xogaba María tiña malas pulgas
Os estudantes a quen me refiero están suspensos
Os viaxeiros aos cales se teña revisado xa o
pasaporte poden pasar ao mostrador de embarque
A mansión na que se acharon os cadáveres ofrecía
un aspecto lúgubre e tenebroso
Nas subordinadas adxectivas non substantivadas a
preposición afecta só ao pronome relativo
Os relativos con preposición trataranse máis polo
miudo noutro apartado
6
O relativo que
É invariábel, de aí a primeira dificultade para a
súa análise
Coñecedes ao tipo que está mirando á cámara?
As estudantes que non o coñezan poden achegarse
por segundo D
Ademais, pódese confundir coa conxunción homófona
que
O mozo que aparece na foto quere que chegue axiña
a sardiñada
Segundo a súa función, pode aparecer sen
preposición ou con ela
7
Función do que na Sub Adx
Procedemento de análise
Aillar a subordinada
1º
Substituir o que polo seu antecedente
2º
Reordenar a nova oración, se fornecesario
3º
Determinar a función do termointroducido
4º
Esa mesma é a función que xoga o que dentro da
súa proposición
CD
Os premios que entregou a Delegada apreciáronse
moito
a Delegada
que
entregou
os premios
Trasp
CD
8
Outro exemplo
Procedemento de análise do que relativo
Aillar a subordinada
1º
Substituir o que polo seu antecedente
2º
Reordenar a nova oración, se fornecesario
3º
Neste caso, non é necesario
Determinar a función do termointroducido
4º
Logo o pron. que o substitue tamén é S da súa
proposición
S
A Delegada, que vestía chándal rosa, entregou os
premios
vestía chándal rosa
que
A Delegada
Trasp
S
9
O relativo o que
Cando aparece con antecedente, a forma o que debe
ser interpretada coma un relativo complexo
O relativo complexo pódese substituir por o cal
Con antecedente
Eses tipos, aos que non comprendo, teñen gustos
raros
Sub Adx Adx
Entre os dous elementos do relativo complexo non
se pode introducir un substantivo
Sen antecedente
O que queira unha noiva coma esta debe ter
paciencia
Sub Adx substantivada S
10
O relativo quen
Non presenta variación de número nin de xénero
quen
Isa encontrouse con Bieito,quen lle fixera un
grande favor,e saudouno efusivamente
Adoita usarse con Sub Adx explicativas
Só pode encabezar Sub Adx especi-ficativas se vai
precedido de prep.
Antón estivo toda a noite coas mozas a quen
vemos moi aburridas na foto
Frecuentemente, quen aparece sen antecedente,co
cal a Sub Adx queda substantivada
11
O relativo o cal
Presenta variacións de número e de xénero
o cal, a cal, os cales, as cales,
Falou co encargado dos carteis, o cal seguira un
curso de ortografía no CEP
Só con preposición pode encabezar adxectivas
especificativas, contraendo preposición artigo
Haberá que retirar tódolos carteis a
os cales
me refiro
os que
O seu uso retrocede tende a ser substituido por
o que. Sole empregarse cando outros relativos
poderían provocar anfiboloxía
12
O relativo cuxo
Presenta variacións de número e de xénero
cuxo, cuxa, cuxos, cuxas
Gústame charlar co meu amigo Paco,cuxa simpatía
está fóra de dúbidas
Trasp
Det
N
SN S
Non concorda co antecedente (posuidor) senón co
substantivo ao que precede (N do SN no que se
integra) e xoga sempre a función de determinante
seu
Só se usa na lingua escrita e na falada culta
13
Os relativos onde, cando, como
Só onde se utiliza frecuentemente como
traspositor á función adxectiva
Uxío tén sempre cerca a mesa onde estuda Galego
CC Trasp
Con esta función, cando e como necesitan un
antecedente co seu mesmo significado que, por
tanto, solen omitirse
Gústame a maneira como actúa
Lembrades o ano pasado cando fostes de excursión
ao Bierzo?
Ver Subordinadas adverbiales propias
Usados sen antecedente son Trasp á función
adverbial
14
O relativo canto
Cando aparece coma substantivo ou adxectivo
presenta variacións de número e de xénero como
Adv é invariábel
Pode ir precedido dun correlato todo ou tanto
canto, canta, cantos, cantas
É pouco frecuente como traspositor á función
adxectiva
Meu fillo colleu tantas chucherías cantas lle
cabían nas mans
Pesentáronse tantos voluntarios cantos se
necesitaban
Habitualmente emprégase sen antecedente, co que o
segmento que encabeza queda substantivado
15
Explicativas / especificativas

• Ao igual cós adxectivos, as subordinadas
  adxectivas poden ser
• explicativas ou
• especificativas

Se se elimina a subordinada,
o sentido xeral segue a ser o mesmo
Roi Taboadela
que foi profesor aquí,
foise a outro Instituto
Roi Taboadela
foise a outro Instituto
Explicativa
A subordinada só engade unha nota de
significación adicional non imprescindíbel para a
identificación do N do seu SN
16
Explicativas / especificativas
Se se elimina a subordinada,
o sentido pérdese
Especificativa
Os traballadores
que saben inglés
empréganse antes
A subordinada permite identificar ao núcleo do
SN expresa a que traballadores alude o predicado
principal
17
Explicativas / especificativas

• Explicativas
• Van entre comas
• Engaden unha nota semántica non imprescindíbel
  para a identificación do N do SN
• Pódense suprimir sen cambio ou perda de
  significado.

• Especificativas
• Non levan comas
• Limitan o significado do N do SN, identifican o
  seu referente
• Non se poden suprimir sen cambio ou perda de
  significado.

18
Modelo de análise que
1ª pers. sing.S
que lín este verán
N
Det
trasp
CD
N
SN CC
SV P
Sub Adx Adx
O libro
que lín este verán
pareceume interesante
N
Det
Sub Adx Adx
CI
Atr
N
SN S
SV P
O complexa
19
Modelo de análise quen
N
CAdx
N
SAdx Atr
Trasp
S
SV P
Sub Adx Adx (explicativa)
1ª pers. sing.S
Debía animar a Sonia, quen estaba realmente
apenada
quen estaba realmente apenada
N
Sub Adx Adx (explicativa)
Enl
SN
N (perífrase verbal)
CD
SV P
O complexa
20
Modelo de análise o cal
CAdx
N
N
SAdx Atr
Trasp
S
SV P
Sub Adx Adx
3ª pers. sing.S
as cales eran pouco edificantes
Falaba moito das súas afeccións, as cales eran
pouco edificantes
N
Sub Adx Adx
Det
Enl
SN
N
CC
Supl
SV P
O complexa
21
Modelo de análise cuxo
cuxos apelidos comecen por w
Están aprobados os alumnos cuxos apelidos
comecen por w
22
Modelo de análise onde
Trasp
CC
N
Det
N
SV P
SN S
Sub Adx Adx
A poza onde nadan os patos non é moi grande
onde nadan os patos
N
CAdx
Neg
N
Det
Sub Adx Adx
N
SAdx Atr
SN S
SV P
O complexa
23
Modelo de análise canto
N
Det
Enl
SN
N
CC
Trasp
S
SV P
Sub Adx Adx
Os países ocupantes, cantos participaron na
invasión, pagárono caro
cantos participaron na invasión
N
Det
N
SAdx Adx
Sub Adx Adx
CD
CPredObx
SN S
SV P
O complexa
24
Autor
Alfonso Sancho Rodríguez
sancho1_at_mixmail.com
//personal.telefonica.terra.es/web/apuntesasr
Adaptación ao galego
Efrén Vázquez
mixiricas_at_hotmail.com
www.trompiletras.com www.trompiletrasgalegas.net