Mustafa Akg

1
LINUX, Açik Kaynak ve Matematik Dünyasina Bir
Bakis

• Mustafa Akgül
• Linux Kullanicilar Dernegi
• Akgul_at_lkd.org.tr, akgul_at_bilkent.edu.tr

2
Özet

• Tarihçe
• Özgürlük Çesitleri
• Lisans farkliliklari
• Yazilim üretim modeli
• Yeni is modelleri
• Sayilar
• Yapilar
• Yazilim örnekleri

• Ülke örnekleri
• Türkiyedeki gelismeler
• Üniversiteler
• Neler yapilabilir?

3
Tarihçe

• 80 öncesi
• Stallman, MIT, GNU (Gnu is Not Unix!)
• Torvalds and Linux
• Open Source Raymond
• OSL, Linux International

4
Özgürlükler

• 1. Kisitsiz kullanim
• 2. Yazilimi gereksinimlere uyarlama
• 3. Ücretli/ücretsiz dagitim
• 4. Degisiklikleri dagitma
• Binanin planina sahip olma
• Arabanin kaportasinin kapali olmasi

5
Lisans Farkliliklari

• Lisans yazilimin sahibi ile kullanicisi arasinda
  sözlesme
• Kapali yazilim-propriety
• 60 lisans var BSD, Açik kaynak, GPL
• Degisiklikleri yayinlama/dagitma
• GPL, copyleft, virutik
• GPL, LGPL 3. sürüm

6
Yazilim Üretim Modeli

• Catedral and Bazaar modeli
• Internetin ürünü dagitik bir yapi
• Tam zamanli, gönüllü, pro/amatör
• Demokratik, hiyararsik tek model yok
• Debianda 1300 developer, kernel-l 2000
• Çok sik çatallasiyor, biraz kaotik

7
Yapilar!

• Internet temelli, gönüllü, yari kaotik
• Kernel, standart,
• OSL- open software Libraries
• Linux International
• Open source initiative
• LUG- Linux user groups
• Ticari destek

8
Sayilar

• Sourceforge.net 92K proje, 972K kayitli
  kullanici
• Savannah 281 Gnu, toplam 2200, 30K kayitli
  kullanici
• FSF/Unesco 3700 paket
• 290 Linux dagitimi

9
Yeni Is Modelleri

• Nasil Para Kazaniyorlar ?
• Destek telefon, e-posta, fiziki ziyaret
• Yazilim destegi, uyarlama
• Danismanlik
• Farkli sürümler sürümü kapali da kullan
• Niye yapiyorlar paylasmak, taninmak, saygi
  görmek, baska is almak

10
Yazilim Örnekleri

• Web Apache 70 ()
• Mail postfix, qmail, sendmail, ...
• Samba NT for unix!
• PHP ()
• Mysql (), postgresql
• Squid,
• Dansguardian

• Openoffice ()
• Mozilla, firefox, thunderbird ()
• Gimp ()
• Tex/latex(), Lyx
• Gcc, dev ()
• Multimedia
• Clamav ()

11
Yazilim Örnekleri II

• Perl, Python,Java, c
• Htdig, glimpse, z3950 harvest, yaz, ASF
• Bind, dig
• Iptables, ...(firewall)
• Zebra (routing)
• Paralel, cluster
• Amavis-ng,amavisperl

• Octave
• Jbass, tomcat,
• Stat R, DAP, StatistX
• Grass, openGIS
• GNU LP, C lib
• Image, crypto, visual
• openSSL, openLDAP
• Amavisd-new,amavis

12
Yazilim Örnekleri III

• TeX metafont/post, omega, ETeX, NTS
• Numerik Analysis açik kaynak, Netlib
• Statlib,
• Unesco, UNDP, AB OSO
• Top500un 400 linux
• Integer, crpyto
• ERP, CRM, optimization

13
Ülke Örnekleri

• Çin redflag,
• Cin-kore-japonyaortak
• Hindistan linux, yazilim gelistirme, e-devlet
• Pakistan yerel Linux
• Ispanya Eslnx?, bel.
• Italya yerel yön.

• AB güvenlik, FW6
• Munih belediye
• Mexica 150K lab
• Brezilya yerel Linux
• NSA Selinux ABD
• SuperBilgisayar 320 intel, 260 cluster(500)
• linux ilerliyor!

14
Niye Linux

• Ögrenme/deney ortami
• Güvenli
• Tasarruf
• Uyarlanabilir
• Rekabet avantaji
• Insana yatirim

• Yazilim sanayi
• Her yerde kullan gömülü, masaüstü, sunucu,
  süper...
• Beraber üretim
• Mütevazi donanim
• Hetorejen ortam

15
Linux Kullanicilari Dernegi

• 1994 linux_at_bilkent.edu.tr
• 1995 inet-tr
• 1996 inet-tr, linux.org.tr
• Inet-tr, AB, Internet Haftasi
• 2000 Mayisi LKD Kuruldu
• Linux ve Özgür Yazilim, açik kaynak
• Kullanici, gelistirici, kurum, firma çerceve

16
LKD - II

• Camia ve yurttas için portal ve platform
• Sürekli seminer ankara, istanbul, izmir?
• Gezici seminer 30 il, 70 ziyaret
• Klasik inet-tr, AB, i-hafta
• Linux ve Özgür Yazilim Senligi, 1-1.5K
• Listeler ayda 1 milyon ileti
• ftp (160 giga), webler 450 üye

17
Linux Nedir ?

• Internetin ürünü, bilisimin asi çocugudur
• Is yapma biçimi, yazilim gelistirme felsefesi
• Sadece teknik degil, sosyolojik bir olgu
• Çekirdek, isletim sistemi, binlerce yazilim
• Cep telefon, süper bilgisayar, masa üstü
• Sunucu, yönlendirici, gömülü
• Mütevazi donanim, hotorejen sisteme uygun

18
Bilgi Toplumuna Dogru

• Internet -? Bilgi Toplumu
• Bilim, teknoloji, ar-ge, inovasyon
• Beyinsel emek, entellektüel sermaye
• Yaratici birey, üretici/tüketici birey
• Hiyararsi yikiliyor, yatay/network örgüt
• Ekosistem, rekabirlik
• Katilimci, saydam yönetim her yerde STK

19
E-türkiye, e-devlet

• Ülkenin yeniden yapilanmasi e-türkiye
• Devletin yeniden yapilanmasi e-devlet
• E-devlet, e-türkiye için öncü güç
• Bilgisayarlasma, internet olmazsa olmaz!
• Ama, felsefe, insan, organizasyon önemlidir
• Bu bir süreçtir
• Bilgi toplumu bir tercih meselesi degildir!

20
Linux ve e-devlet

• Linux ucuz, yüksek basarimli, güvenli, güvenilir
  ve dolayisiyla verimli alternatif
• En kritik ve yüksek basarim isleri
• En yaygin uygulamalara talibiz ofis, internet
  baris içinde yasabiliriz
• Ihtiyaca uygun yazilim gelistirmek, uyarlamak,
  var olan binlerceyi kullanmak, üretileni paylasmak

21
Dünyada Neler oluyor?

• Hemen her ülkede ciddi bir yönelis var
• Eavrupa kapsaminda güvenlik ve kamu
• Çin, çin-kore-japonya, malezya, ispanya, .
• Abd, ingiltere, almanya, rusya, italya
• Türkiyede üniversiteler, ISSler, Hükümet,
• Merkez bankasi, Inönü, izmir ekonomi
• Yerelnet, yerelbilgi, eliar

22
Linux ve e-türkiye

• Linux bir ögrenme ve deney ortamidir!
• Teknoloji üretmek zorundayiz!
• Binlerce bilisimci yetismeli
• Bunlarin yolu Linuxdan geçer
• Donanim ve yazilim tasarrufu Linuxla
• Eski bilgisayarlar, sayisal bölünme
• Ulusal isletim sistemi, uludag projesi

23
Linux ve Egitim

• Her okula internet, her okula Linux
• Her ögrenci Linuxü ve openofisi görsün
• Pilot projelerle tüm seçenekler denensin
• Linux sunucular firewall, yönlendirici, web,
  e-posta, listeci, ...
• Her okul, ögretmen ve ögrenciye web
• Okul labi çevrenin icafesi olsun
• Egitimi zenginlestirici kullanim

24
Ne Yapmali?

• Linuxu ciddiye alin, tanisin!
• Linux sunucu ve masaüstünüz, (virus, dns)
• Sunucularinizi, tasimadinizsa, linuxa ...
• Yazilimlarinizi platform bagimsiz yazin
• Açik kaynak kodtan ve Linux camiasindan
• Yazilimlari paylasin ve beraber üretelim
• Ulusal isletim sistemi, ulusal yazilim sanayi

25
Biz Ne Yapabiliriz?

• Linux gelecektir!
• Bilisim tüm sektörler için önemlidir,
• Linux bilisimin her boyutu ve toplumun her kesimi
  için önemlidir
• Biz STK olarak buradayiz! Yardima haziriz
• Platform ve katalizör olarak variz

26
Öneriler!

• Haberdar olun izleyin! Yatirim yapin
• Duyuru listelerine üye olun
• Netscout, tourbus, ... Takip edin
• Deneyin, kullanin, ögretin,
• Webte yayinlayin,
• Masanizdaki sunucu yapin web listeci

27
Tesekkür ederiz

• Linux.org.tr
• Lkd.org.tr
• Bilgi_at_lkd.org.tr