AIAA Uluslararasi Tasarla/Yap/U

1
AIAA Uluslararasi Tasarla/Yap/Uçur Yarismasina
Katilan ITÜ-ATA Takiminin Tanitilmasi ve Proje
Isleyisinin Anlatilmasi
Akin Ömercikoglu 511071103
Ekim 2008 ITÜ-Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi
2
AIAA(American Institute of Aeronautics and
Astronautics) Amerikan Havacilik ve Uzay
Enstitüsü

• 31.000den fazla üyesiyle AIAA havacilik, uzay
  ve savunma teknolojileri konusunda çalisan
  dünyanin en büyük profosyonel birligidir.
• AIAAin çalismalari arasinda havacilik ve uzay
  çalismalariyla ilgili uluslar arasi konferanslar
  düzenlemek, endüstri için standartlar belirlemek,
  uluslar arasi bildiri ve makalelerin yer aldigi
  dergi ve kitaplar yayinlamak yer alir.

3
AIAA DBF Yarismasi(Design/Build/Fly)Tasarla/Yap/
Uçur

• AIAA DBF yarismasi, verilen görevleri en iyi
  sekilde yerine getirebilen elektrik motorlu,
  radyo kontrollü bir model uçagin tasarlanmasini,
  üretilmesini ve uçurulmasi istemektedir.

Tasarla /
Yap / Uçur
4

• AIAA DBF yarismasi 1996 yilindan beri her yil
  araliksiz olarak düzenlenmektedir.
• Cessna Uçak Sirketi (Kansas) ve Raytheon Füze
  Sistemleri (Arizona) birer sene arayla yarismaya
  sponsor olmaktadirlar.
• Yarismanin temel kurallari AIAA tarafindan
  olusturulurken, yarismadaki görev profilleri
  sponsor sirketler tarafindan olusturulmakta ve
  her yil degistirilmektedir.

5

• Yarismaya katilacak takimlar bir danisman ögretim
  görevlisinden ve sadece üniversite
  ögrencilerinden olusabilmektedir.
• Yarismaya katilan takimlar uçagin tasarimini ve
  üretimini kendileri yapmak zorundadirlar. Uçus
  görevini ise istedikleri takdirde model uçak
  pilotlarina yaptirabilmektedirler.
• Yarismanin ödülü 1.olan takima 2500, 2.olan
  takima 1500 ve 3.olan takima 1000 olarak
  belirlenmistir. Ayrica 1. olan takim
  tasarimlarini sunmak üzere AIAA konferansina
  davet edilmektedir.

6
ITÜ-Uçak Uzay Bilimleri Fakültesi veAIAA DBF
Yarismasi

• 2000 yilindan beri Uçak Uzay Mühendisligi Kulübü
  bünyesinde kurulan takimlarla ITÜ-Uçak ve Uzay
  Bilimleri Fakültesi, AIAA DBF yarismasinda
  araliksiz olarak temsil edilmektedir.

7
The Bosphourus Blue (2000-2001)
Oguzhan Aydin,Ergin Esirgemez,Altug
Tüfekçioglu,Serkan Kale, Özgür Ömeroglu,Elmas
Anli, Umut Arif Cavusoglu,Arda Mevlutoglu

• Rapor Puani 80
• Toplam Puani 0.08
• Derecesi 37 takim arasinda 27.
• Pilot -
• Danisman Prof. Dr. Süleyman Tolun

8
ATA-4 (2001-2002)
Hüseyin Mutlu,Serkan Kale, Ilyas Toprak, Altug
Tüfekçioglu, Mehmet Kesler, Gökhan Koyuncu Murat
Yüksel,Gunay Kahyaoglu, Cihan Kan, Onur
Sismangil, Ilhan Yildirim,Ilker Erduyan,Birol
Gönül, Levent Koçer

• Rapor Puani 69.5
• Toplam Puani 7.38
• Derecesi 35 takim arasinda 12.
• Pilot Can Arbak
• Danisman Prof. Dr. Süleyman Tolun

9
Uçakçilar (2002-2003)
Serkan Kale, H. Murat Yüksel, Gökhan Koyuncu,
Altug Tüfekçioglu, Mehmet Kesler,Firat Muslular,
Ezgi Karacaoglu

• Rapor Puani 74.8
• Toplam Puani 5301.99
• Derecesi 38 takim arasinda 12.
• Pilot Can Arbak
• Danisman Prof. Dr. Süleyman Tolun

10
ATA-5 (2003-2004)
Günay Kahyaoglu, Bilim Atli, Emrah OzgumusLevent
Sen,Ali Gundogdu, Umut Bekbay,Behzat
Rasuli,Zafer Öznalbant, Ugur Sevilmis, Banu
Yücel, Erhan Eren, Burak Büyükatli,Özgür
Salmanoglu, Eyüp Yigit, Tolga Kurtulus, Seftin
Kadir, Mirac Aksugür, Taylan Aksongur,Oktay
Durmaz, Mustafa Çoban, Alpert Sert, Metin Acar,
Suat Yalçin, Gürdal Tugay, Hilal Çendek, Mehmet
Karagöz, Tevfik Uyar

• Rapor Puani 77.68
• Toplam Puani 0.01
• Derecesi 37 takim arasinda 23.
• Pilot -
• Danisman Prof. Dr. Mehmet Serif
  Kavsaoglu

11
ATA-6 (2004-2005)
Zafer Öznalbant,Ugur Sevilmis,Metin Acar, Miraç
Aksugür, Berat Gürdal Tugay, Taylan Aksongur,
Mustafa Çoban,Mehmet Karagöz, Akin Ömercikoglu,
Alev Kaçar,Kadir Burak Özer, Levent Öncü, Suat
Yalçin, Lütfi Sen, Ömer Ferhat Kivirci,Ugur
Özdemir, Sedat Süsler,Hasan Sevinç, Suna Çömlek,
Alper Sert, Arda Yanangönül, Tevfik Uyar, Deniz
Can Çelik,Mehmet Tektanil, Neyran Altan,Oktay
Durmaz,Serkan Erdogan, Ender Zafer Tarhan,Erdem
Akay,Hakan Kögmen, Ipar Ferhat,Ebru Sevgi,Koray
Kosar,Songül Yilmaz

• Rapor Puani 85.95
• Toplam Puani 0.114
• Derecesi 44 takim arasinda 22.
• Pilot Miraç Aksugür
• Danisman Prof. Dr. Mehmet Serif
  Kavsaoglu

12
Hezarfen (2004-2005)
Murat Bronz, Firat Muslular,Murat Yüksel,G.
Basak Bayraktar,Altug Tüfekçi,Serkan Kale, Alp
Baykan
Rapor Puani 64.00 Toplam Puani 76.00 Derecesi
44 takim arasinda 9. Pilot Rip Ripey Danisman
Prof. Dr. Süleyman Tolun
13
ATA-7 (2005-2006)
Metin Acar, B. Gürdal Tugay, Miraç K.
Aksugür, Mehmet Karagöz, Akin Ömercikoglu, K.
Burak Özer, Alev Kaçar, Bora Atak, Evren
Varol, Ali Cihan Durgut , H. Ebru Sevgi, Murat
Bronz, B. Taylan Aksongur,Serkan ErdoganUgur
Sevilmis,Zeynep Keçeli

• Rapor Puani 83.5
• Toplam Puani 669.3
• Derecesi 49 takim arasinda 5.
• Pilot Miraç Aksugür
• Danisman Prof. Dr. Mehmet Serif
  Kavsaoglu

14
ATA-8 (2006-2007)
Mehmet Karagöz, Mirac
K. Aksugür, Akin Ömercikoglu, H. Ebru Sevgi,K.
Burak Özer, C. Duru Oral, Ali Cihan Durgut,
Emre Tek, Onur Serin, Faden Öztürk, M. Ali
Özkaya, Semra Sahin,Yavuzer Karakus, B. Gürdal
Tugay, Evren Varol, Mustafa S.Tekçe,Murat Bronz,
Can Izci, Kadir Demirci, Nihan Algül,Ali Can
Salihoglu,Mahmut Can Karakaya,Ozan Bagriyanik

• Rapor Puani 75.00
• Toplam Puani 29.41
• Derecesi 50 takim arasinda 13.
• Pilot Miraç Aksugür
• Danisman Prof. Dr. Mehmet Serif
  Kavsaoglu

15
ATA-9 (2007-2008)
K. Burak Özer, Bora
Atak, Duru Can Oral, Mehmet Ali Özkaya, Mirac
K. Aksugur, Onur Serin, Yavuzer Karakus, Faden
Öztürk, Akin Ömercikoglu, Merve Biçer, Sefa
Taskiner,Serdar Duman,Kadir Demirci, Yassine
Chetouani, Erdinç Özkara, Cemal Sener, Gizem
Kahveci,Can Izci

• Rapor Puani 91.00
• Toplam Puani 4813.4
• Derecesi 60 takim arasinda 6.
• Pilot Miraç Aksugür
• Danisman Prof. Dr. Mehmet Serif
  Kavsaoglu

16
Uçari (2007-2008)
Murat Bronz, Ataç
Tunç,Idil Sezer, Emre Sari,Metin Pardo, Sertaç
Aslan,Nazim Kemal Üre,Talha Yasin
Büyükkal,Burcu Toker

• Rapor Puani 83.50
• Toplam Puani 1067.3
• Derecesi 60 takim arasinda 24.
• Pilot Murat Bronz
• Danisman Prof. Dr. Mehmet Serif
  Kavsaoglu

17
ATA-10 (2008-2009)
?

• ATA-10 Takimi geçmis senelerde ATA takiminda yer
  alan tecrübeli ögrenciler tarafindan UUMK
  bünyesinde kurulmus ve Agustos 2008de yeni
  kurallarin açiklanmasiyla birlikte çalismalarina
  baslamistir.
• ATA-10 Takimi ögretim yilinin baslamasiyla
  birlikte gelecek senelerde projeyi devam
  ettirebilecek, hevesli, çaliskan ve sorumluluk
  sahibi yeni takim arkadaslari da aramaktadir.

18
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Genel Kurallar
• Tasarlanan hava araci döner kanatli ve havadan
  hafif konfigürasyonlar disinda herhangi bir
  konfigürasyon olabilir.
• Kalkis için firlatma rampasi ve benzeri seyler
  kullanilamaz. Kalkis için gerekli olan tüm enerji
  uçagin üzerindeki pillerden saglanmalidir.
• Itki sistemi için piyasada satilan ve üzerinde
  oynama yapilmamis olan elektrik motorlarinin ve
  pillerinin kullanilmasi zorunludur. Kullanilacak
  olan pervaneler için de ayni sart geçerlidir.
• Elektrik motorlari firçali veya firçasiz
  olabilirler.

19
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Genel Kurallar
• Pil olarak sadece NiCad-NiMH pillerin
  kullanilmasina izin verilmektedir. LiPo pillerin
  güvenlik açisindan kullanilmasi yasaktir
• Uçus için kullanilacak pillerin agirligi 1.81kg
  (4lb)dan daha az olmalidir.
• Kullanilacak olan motor ve piller için 40 amper
  sinirlamasi getirilmistir. Amper sinirlamasini
  kontrol etmek amaciylada uçagin üzerine sigorta
  yerlestirilmesi zorunludur.

20
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Güvenlik Kurallari
• Uçagin yarismada uçabilmesi için, yarisma
  hakemlerine uçagin daha önceden uçtugunu gösteren
  bir resmin gösterilmesi gerekmektedir.
• Yarisma hakemleri uçaga monte edilen parçalarin
  baglantilarinin saglamligini kontrol
  etmektedirler.
• Kumandanin menzil mesafesi kontrol edilmektedir.
• Tüm kontrol yüzeylerinin dogru çalisip
  çalismadigi kontrol edilmektedir.
• Yapisal kontrol için ise kanat ucu testi
  gerçeklestirilmektedir.

21
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Genel Görev Gereksinimleri
• Uçagin bütün parçalari, tüm yükler, kumanda ve
  montaj aletleri dis boyutlari en fazla 60cm x
  60cm x 120cm (2ft x 2ft x 4ft) olan 2 adet
  kutunun içine sigdirilmalidir.
• Alt-üst, sag-sol çevirmelerde ve yerden 15cm
  yüksekten birakmalarda kutunun içindeki parçalar
  birbirlerine zarar vermemeli ve kutular
  dagilmamalidir.
• Tasarlanan uçak 30.5 m (100ft) mesafeden
  havalanmak zorundadir.

22
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari
Puanlama Toplam Puan Rapor Puani x Uçus
Puani Rapor Puani Uçagin tasarim sürecini
anlatan raporun yarisma jürileri
tarafindan 100 üzerinden degerlendirilmesiyle
kazanilan puandir. Uçus Puani
Verilen görevlerden alinan puanlarin
toplamidir. 1.Görev 50 puan,2.Görev
75 puan,3.Görev 100 puan
Takimlarin görevlerden alacaklari puanlar,
görevi en iyi yapan takimin puani üzerinden
normalize edilmektedir.
23
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Yükler
• 1 adet içi su dolu 4 litrelik yakit tanki
• Agirligi 4.3kg (Içi tamamen su doluyken)
• Boyutlari 15cm çapinda 28 cm boyunda
• 4 adet Model Patriot Füzesi
• Agirligi Her biri 680gr (1.5lb)
• Boyutlari 4.1cm çapinda 54cm boyunda

24
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Yük Tasima Gereksinimleri
• Verilen yüklerin tamami uçagin disinda
  tasinmalidir.
• Uçagin önünden,arkasindan ve yanindan
  bakildiginda yüklerin görülebilir olmasi
  gerekmektedir.
• Verilen yüklerin tamami uzaktan kumandadan uçak
  yerdeyken birakilabilmelidir.
• Patriot füzeleri 2si sag kanatta ve 2si sol
  kanatta olmak üzere tasinmalidir.
• Yakit tanki gövdenin orta hatti üzerinde
  tasinmalidir.

25
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Hazirlik Görevi
• Hazirlik görevinde takimlar kutu içinde yer alan
  uçaklarini, verilen yükleri ve kumandalarini
  kutudan çikartip uçagi yükleri yüklenmis bir
  sekilde uçusa hazir hale getirmek zorundalardir.
• Hazirlik görevinden alinan puan, diger 3 görevi
  degerlendirmek için kullanilmaktadir.
• Hazirlik görev puani (SCF) 1/ (Montaj zamani
  Uçak Maliyeti)
• Uçak Maliyeti (RAC) uçagin tamamimin, kutularin,
  yüklerin ve kumandanin agirliklarinin toplaminin
  pound cinsinden karsiligidir.
• Montaj Zamani Takimlarin uçagi monte etmek için
  kutulara kosmasiyla baslayan, uçagin uçusa hazir,
  kutularin kapali ve montaj ekibinin yerine
  gitmesiyle geçen sürenin saniye cinsinden
  karsiligidir.

Montaj Süresi (2006-2007),(14sn)
26
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• 1.Görev (50 Puan)
• Bu görevde uçak içi bos olan yakit tankiyla
  beraber havalanir ve belirlenen parkurda 2 tur
  atar.
• Görevin basarili sayilabilmesi için parkurun
  düzgün bir sekilde tamamlanmasi ve basarili bir
  sekilde inis yapilmasi gerekmektedir.
• 1. Görev Uçus Puani Hazirlik Görev Puani / Uçus
  Zamani

27
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• 2.Görev (75 Puan)
• Bu görevde uçak içi tamamen dolu olan yakit
  tankiyla beraber havalanir ve belirlenen parkurda
  4 tur atar.
• Görevin basarili sayilabilmesi için parkurun
  düzgün bir sekilde tamamlanmasi ve basarili bir
  sekilde inis yapilmasi gerekmektedir.
• 2. Görev Uçus Puani Hazirlik Görev Puani

28
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• 3.Görev (100 Puan)
• Bu görevde uçak 4 adet Patriot füzesiyle birlikte
  havalanir ve 1 tur attiktan sonra yere iner.
  Füzelerden birini 9m2 lik bir alana birakir.
• Uçak 3 adet Patriot füzesiyle yeniden havalanir
  ve 1 tur attiktan sonra yere iner. Füzelerden
  ikincisini 9m2 lik bir alana birakir.
• Uçak 2 adet Patriot füzesiyle yeniden havalanir
  ve 1 tur attiktan sonra yere iner. Füzelerden
  üçüncüsünü 9m2 lik bir alana birakir.
• Uçak 1 adet Patriot füzesiyle yeniden havalanir
  ve 1 tur attiktan sonra yere iner. Füzelerden
  sonuncusunu 9m2 lik bir alana birakir.

29
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• 3.Görev (100 Puan)
• Görevin basarili sayilabilmesi için uçagin yere
  indikten sonra taxi yapmasi, yükleri belirlenen
  karelerin içine birakmasi ve parkuru düzgün bir
  sekilde tamamlamasi gerekmektedir.
• 3. Görev Uçus Puani Hazirlik Görev Puani /
  Yükleme Zamani
• Yükleme zamani uçak yüksüz bir sekilde uçusa
  hazir durumda beklerken yüklerin kutudan
  çikartilip uçaga monte edilip yükleme ekibinin
  yerine gitmesiyle geçen sürenin saniye cinsinden
  karsiligidir.

Yükleme Zamani (2006-2007),(12sn)
30
2008-2009 yili AIAA DBF Yarismasi Kurallari

• Rapor (100 Puan)
• Özet (10 Puan)
• Takim Yapisi ve Organizasyonu ( 5 Puan)
• Kavramsal Tasarim (15 Puan)
• Esas Tasarim (20 Puan)
• Detayli Tasarim (30 Puan)
• Üretim Planlamasi ve Üretim(5 Puan)
• Test Planlamasi (5 Puan)
• Performans Sonuçlari (10 Puan)

31
ATA-Takimi Proje Isleyisi

• Takimin Kurulma Süreci
• ATA Takimi bir önceki seneden proje konusunda
  deneyimli olan son sinif ögrencileri tarafindan
  kurulmaktadir.
• Takimin resmi olarak kurulabilmesi için Uçak Uzay
  Bilimleri Fakültesi Dekanligina yazili bir
  dilekçe ile basvurulmasi gerekmektedir.
• ATA Takimi Agustos ayinin ortasinda kurallarin
  açiklanmasiyla beraber çalismalara baslamaktadir.

32
ATA-Takimi Proje Isleyisi

• Takimin Genisleme Süreci
• Takimin temel amaçlarindan biri de gelecek
  yillarda projeyi devam ettirebilecek yeni takim
  arkadaslarini takima katmaktir.
• Bu amaç çerçevesinde okullarin açilmasiyla
  beraber ATA takimi tanitim toplantilari
  düzenlemektedir.
• Takima yeni kisilerin katilmasindan sonra, takim
  kaptani yeni katilan takim üyelerine uçak
  tasarimi, üretim teknikleri ve geçmis tecrübeler
  konusunda dersler vermektedir.

33
ATA-TAKIMI Proje Isleyisi

• Takimin Organizasyon Yapisi

34
ATA-TAKIMI Proje Isleyisi

• Takimin Zaman Planlamasi

35
ATA-TAKIMI Proje Isleyisi

• Takimin Iletisimi ve Çalisma Zamanlari
• Takim esas olarak da
  kurulan e-posta yoluyla haberlesmektedir.
• Takim toplantilari ve dersleri hafta içi aksam
  1730 tan sonra yapilmaktadir.
• Üretim faaliyetleri ise genel olarak hafta içi
  1730-2400 arasi ve haftasonlari yapilmaktadir.

36
ATA-TAKIMI Proje Isleyisi

• Takim Üyelerinin Kazanimlari
• Teorik bilgilerini pratige dönüstürmektedirler.
• Gerçek bir mühendislik deneyimi yasamaktadirlar.
• Takim çalismasinin ve is bölümünün önemini
  kavramaktadirlar.
• ITÜyü ve UUBFyi Amerikanin önemli
  üniversitelerinin yaristigi bir platformda temsil
  etme hakki kazanmaktadirlar.

37

• Beni dinlediginiz
• için
• tesekkür ederim.
• Sorulariniz?