Title: Gьnьmьz зabuk degisen is зevresinde etkin bir biзimde mьsteri istek ve ihtiyaзlarini karsilayan pazarlama stratejisini gelistirmek zor gцrьnmektedir.
1- Günümüz çabuk degisen is çevresinde etkin bir
biçimde müsteri istek ve ihtiyaçlarini karsilayan
pazarlama stratejisini gelistirmek zor
görünmektedir. - Geçmis zamanlarda dogru pazarlama stratejisini
gelistirmek firmanin pazar payini olabildigince
arttirmak için müsteri ile mümkün olan en çok
islemi yaratmakti. - Günümüzde müsteriyi çeken ve uzun dönemli elde
tutan stratejiler yaratilmasi söz konusudur.
2Tüketici satin alma davranisi
- Satin alma süreci satin alma kararindaki olasi
adimlari içerir. - Ancak tüketiciler her zaman bu adimlari ayni sira
ile takip etmeyebilir bazen kimi adimlari
atlayabilir. - Satin alma süreci en uygun ürün saticisinin
bulunmasi ile birlesen paralel bir takim adimlari
içerir. - Uygun saticinin bulunmasi belirli ürünün
seçilmesinin öncesinde gelir. - Kimi durumlarda tüketiciler kimi saticilara
sadiktirlar ve ürün için arastirma yapmazlar.
3(No Transcript)
4Tüketici satin alma sürecinde asamalar
- Ihtiyacin fark edilmesi
- Ihtiyaç müsteri varolan durumla arzu edilen durum
arasinda bir farklilik oldugunu fark ettiginde
ortaya çikar. - Ihtiyaç bireyin varolan memnuniyet seviyesi arzu
edilen memnuniyet seviyesine esit olmadiginda
ortaya çikar. - Istek, bir ihtiyaci karsilayan belirli bir ürün
için tüketici arzusudur.
5- Temel ihtiyaçlari anlamak firmaya pazarlari
bölümlendirmeyi ve tüketici ihtiyaçlarini belirli
ürünler için isteklere dönüstüren pazarlama
programlari yaratmayi saglar. - Istek talep ile ayni sey degildir.
- Talep belirli ürünler için müsterinin satin alma
becerisi ve arzusu bu ürünlere olan istegi ile
biraraya geldiginde ortaya çikar.
6Bilgi arama
- Pazarlama uyarani tüketiciyi ürün ya da ürün
kategorisi ile ilgilenmeye yönlendirerek ilave
bilgi arama istegi dogurur. - Edilgen bilgi arama sürecinde tüketici bilgiye
karsi daha dikkatli ve açik hale gelir. - Etken bilgi arama sürecinde tüketici amaç olarak
ilave bilgi arar.
7- Bilgi iç ve dis bir çok farkli kaynaktan
edinilebilir. - Iç kaynaklar (hatiralar, geçmis deneyimler)
- Dis kaynaklar (reklam, satis elemanlari, aile,
arkadaslar).
8- Bilgi aramasi için sarfedilen zaman, çaba ve
harcama - -Satin almada karsilasilan risk miktari
- -Tüketicinin ürün kategorisi ile iliskili deneyim
ve uzmanlik miktari - -Zaman ve para açisindan aramanin varolan
maliyeti
9- Tüketiciler ilk ürün ve markalar kümesini
potansiyel seçim listeleri uygun alternatifler
kümesi haline dönüsene kadar tekrar ve tekrar
degerlendirirler.
10Alternatiflerin degerlendirilmesi
- Bu asamada, tüketici ihtiyacini belirli bir ürün
ya da marka için istege dönüstürür. - Tüketiciler ihtiyaçlarini karsilamak için degisen
becerileri olan nitelik yigini olarak ürünleri
degerlendirirler. - Pazarlamacilarin ürünlerinin bu küme içinde
olmasi gerekir.
11- Müsterinin seçim kriterinin ve belirli ürün
niteliklerine yükledikleri önemin bilinmesi
gerekir. - Pazarlamacilarin tüketicilerin seçim
kriterlerinin önem derecesini degistiren ya da
bir ürün ya da marka imaji hakkinda tüketici
fikirlerini degistiren pazarlama programlari
olusturmalari gerekir.
12Satin alma karari
- Bir müsterinin satin alma niyeti ile satin alma
eylemi birbirinden farkli seylerdir. - Bir çok etken satin alma eyleminin
gerçeklesmesini engelleyebilir.
13- Pazarlamacilar bu problemleri garantilerle, satin
alma asamasini mümkün oldugu kadar kolay hale
getirerek ya da beklenmeyen problemlere yaratici
çözümler yaratarak azaltabilir ya da ortadan
kaldirabilirler. - Bu asamadaki anahtar hususlar ürün uygunlugu ve
mülkiyet faydasidir.
14Satin alma sonrasi davranis
- Satin alma sonrasi degerlendirme satin alma
süreci ile uzun dönemli müsteri iliskileri
gelistirilmesi arasindaki baglantidir.
15- Bu asamada müsteriler dört sonuçtan biriyle
karsilasir - --Haz performans tüketici beklentilerini asar
- --Memnuniyet performans tüketici beklentileri
ile eslesir. - --Memnuniyetsizlik performans tüketici
beklentilerini karsilayamaz - --Bilissel uyumsuzluk (satin alma sonrasi
süphe)- müsteri beklentileri dogrultusunda
performanstan emin degildir.
16- Müsteriler satin almanin para cinsinden maliyeti
arttikça, reddedilen alternatiflerin alternatif
maliyeti yüksek oldukça ya da satin alma karari
duygusal verildigi ölçüde daha çok
memnuniyetsizlik ya da bilissel uyumsuzluk
hissederler.
17- Tüketici satin alma kararini etkileyen etkenler
- Satin alma kararinin karmasikligi
- Karmasiklik farkli müsteriler ya da ayni
müsterinin farkli durumlar için kararini
degistiren bir etkendir. - Ürün ya da satin alma karari karmasik oldugunda
müsteri daha çok zaman, çaba hatta para
harcayarak dogru karari verdigine emin olmaya
çalisir. - Satin alma karari karmasik olmadiginda tüketici
çok daha az zaman ve çaba sarfeder.
18- Çok karmasik ürünleri pazarlayanlar tüketicilerin
riskten kaçindiklarini ve dogru satin alma
kararini vermeye yardimci olmak için büyük
miktarda bilgiye ihtiyaçlari oldugunu
bilmelidirler. - Daha az karmasik ürün satan firmalar çok fazla
bilgi saglamak durumunda degildirler. Ancak,
ürünlerinin kolaylikla tanindigindan emin olma ve
marka imaji yaratma konusunda mücadelelerle karsi
karsiyadirlar.
19(No Transcript)
20(No Transcript)
21Bireysel etkiler
- Yas, aile yasam döngüsü, ugras, sosyo ekonomik
statü gibi bazi degiskenler anlasilmak ve
pazarlama stratejisine dahil edilmek için oldukça
kolaydir. - Diger bireysel etkenler ise (algi, güdü, ilgi,
tutum, yasam tarzi daha zor anlasilir. Çünkü bu
degiskenler demografik özelliklerle açik biçimde
çakismazlar.
22- Yas ve yasam döngüsü asamalari. Bireyler
yasamlari boyunca satin aldiklari mal ve
hizmetleri degistirirler. - Yiyecek, giyecek, mobilya ve bos zamanlari
degerlendirmeye dair zevkleri yasla iliskilidir. - Satin alma ayrica aile yasam döngüsünden (zamanla
olgunlastikça ailelerin geçtikleri asamalar) de
etkilenir. - Pazarlamacilar hedef pazarlara yasam döngüsü
asamalarina göre tanimlanirlar ve bu asamalara
uygun mal ve hizmetler gelistirirler. - Geleneksel aile yasam döngülerinde genç bekarlar
ve evli çocuklu çiftler söz konusudur. - Fakat günümüzde yasam döngüleri bu geleneksel
tanimlamadan çikmistir. - Evli olmayan çiftler, yasamlarin geç döneminde
evlenen bekarlar, çocuksuz çiftler, ayni cinsten
çiftler, yalniz ebeveynler, genis aile (genç
yetiskin çocuklarin eve dönmesi).
23- Meslek (ugras) bireyin ugrasi satin alinan mal
ve hizmetleri etkiler. - Pazarlamacilar ürünlerine ortanin üzerinde ilgisi
olan meslek gruplarini belirlemeye çalisirlar. - Hatta kimi isletmeler bir meslek grubunun
ihtiyaci olan ürünlerde uzmanlasabilirler. - Bireyin ekonomik durumu ürün seçimlerini etkiler.
- Gelire duyarli mal satan pazarlamacilar kisisel
gelir, tasarruf ve faizlerdeki trendleri takip
ederler. - Eger ekonomik göstergeler bir daralma
gösteriyorsa, pazarlamacilar ürünlerini yeniden
dizayn, yeniden konumlandirma ve yeniden
fiyatlandirma yolunu seçebilirler. - Bazi pazarlamacilar çok parasi ve kaynagi olan
müsterileri hedeflerler.
24- Yasam tarzi. Ayni altkültürden, sosyal siniftan
ve mesleklerden gelen bireylerin çok farkli
yasam tarzlari olabilir. - Yasam tarzi psikografik özellikleri ile
sekillenen yasam biçimidir. - Tüketicinin temel fif (faaliyet, ilgi, fikir)
boyutlarinin ölçülmesini gerektirir. - Faaliyet (is, hobi, alisveris, spor, sosyal
olaylar), ilgi (yiyecek, moda, aile, bos
vakitleri degerlendirme), fikir (kendileri
hakkinda, sosyal hususlar, is, ürünler). - Yasam tarzi bireyin sosyal sinifi yada
kisiliginden daha fazlasidir. - Bireyin eylem ve etkilesimleriyle iliskili tüm
yapinin profilidir.
25- Bireyin farkli kisiligi onun satin alma
davranisini etkiler. - Kisilik kisinin kendi çevresine degismez ve
süregelen tepkiler vermesini saglayan kendine has
psikolojik özellikleridir. - Kisilik kendine güven, baskinlik, sosyallik,
otonomi, savunmacilik, uyumluluk, saldirganlik
gibi özelliklerle tanimlanir. - Kisilik çesitli ürün ve marka seçimleri için
tüketici davranisini analiz etmek için
yararlidir. - Markalarin bir kisilikleri oldugu ve
tüketicilerin kendi kisiliklerine yakin markalari
seçtigine dair bir görüs vardir.
26(No Transcript)
27Sosyal etkiler
- Kültür, alt kültür, sosyal sinif, referans grubu,
aile gibi sosyal etki degiskenlerinin ne, nasil
ve neden tüketici satin alir sorulari üzerinde
derin bir etkisi vardir. - Referans gruplar, fikir liderlerinin tüketicinin
satin alma süreçleri üzerinde karsilastirma
noktasi ve ürün bilgisi kaynagi olarak önemli bir
etkisi vardir.
28- Durumsal etkiler
- Bazi durumsal etkiler tüketicinin satin alma
isine iliskin harcadiklari zamani ve çabayi
etkiler. - Diger durumsal etkiler ise belirli ürün
tercihlerini etkiler. - Örnegin özel durumlar için yapilan satin almalar
29(No Transcript)
30Endüstriyel pazarlarda satin alma
- Üretici pazarlari Bitmis ürünlerde kullanmak
için hammadde ile kolaylastirici mal ve hizmet
satin alirlar - Yeniden satis pazarlari Kanalda yer alan
toptanci, perakendeciler gibi aracilar. Bunlar
bitmis ürünleri satin alirlar ve kar koyarak
yeniden satarlar. - Devlet pazarlari
- Kurumsal pazarlar ticari olmayan gruplar. (okul,
hastane, yardim kuruluslari)
31Endüstriyel pazarlarin özellikleri
- Satin alma merkezleri Bir örgütte satin alma
merkezi karmasik ve tanimlanmasi güç olabilir. - --üç gruptan olusurlar (ekonomik alicilar, teknik
alicilar ve kullanicilar) - Ekonomik alicilar firmanin satin alma hedeflerine
ulasmaktan sorumludurlar. - Teknik alicilar satin alma isleminin
gerçeklesmesinden ve uzun dönemli iliskilerin
günlük olarak takibinden sorumludurlar.
32- görünmeyen ve görünen maliyetler
- Hem tüketiciler hem de örgütler görünen
maliyetleri gözönüne alirlar. Bunlar parasal
fiyat ve yerlestirme ve tasima gibi bununla
iliskili satin alma maliyetleridir. - Örgütler ayrica görünmeyen maliyetleri de
gözönüne almalidir. Alternatif maliyetler, insan
kaynaklari maliyetleri gibi
33- karsiliklilik ilkesi
- Endüstriyel pazarlar çift yönlü bir sokak
gibidir. Bir firma ürünü pazarlarken diger bir
firma ürünü satin alir. - Karsilikli satin alma uzun dönemli iliskide her
iki tarafinda da amaçlarini gerçeklestirmeye
yardimci olmadigi müddetçe pek mümkün olmaz.
34- Karsilikli bagimli olma
- Endüstriyel pazarlarda sinirli kaynaga sahip ya
da tek kaynaktan satin alma örgütü tedarikçi
iflas ettiginde ya da ürünü teslim edemediginde
oldukça zor durumda birakir. - Örgütler müsterilerine bagimlidirlar. Tek bir
müsterinin kaybi yerine konmasi için aylar hatta
yillar alabilir.
35Endüstriyel satin alma süreci
- PROBLEMIN FARKEDILMESI
- Özel durumlar söz konusu oldugunda fark edilir.
Örn bir makinenin parçasi bozuldugunda - Ürün teknik özelliklerinin gelistirmesi
- Detayli ürün teknik özellikleri endüstriyel satin
almalari tanimlar. Çünkü yeni satin almalar
varolan teknoloji ve süreçlerle
iliskilendirilmelidir. - Satici tanimlamasi ve nitelikleri
- Endüstriyel saticilar potansiyel saticilarin
ihtiyaç duyulan ürün teknik özelliklerini
belirlenen zaman araliginda ve ihtiyaç duyulan
miktarda tedarik edeceklerine emin olmalidirlar.
36- Öneri ya da fiyat tekliflerinin istenmesi
- Satin alici firma niteliklere sahip saticilardan
öneri ya da fiyat teklifi ister. - Satici seçimi
- Ihtiyaçlarina en iyi cevap veren satici ya da
saticilari seçer. Ün, garanti, satin alma
merkezindeki kisilerle kisisel iliskiler,
zamaninda teslim gibi hususlar siklikla
fiyattan daha önemli olmaktadir. - Siparisin verilmesi
- Siparis verilmesi siparisin detaylarini, kredi
vadelerinin pazarligini, firmanin teslim
tarihlerinin belirlenmesini ve satin almayi
tamamlamak için nihai teknik destegi gerektirir. - Satici performans degerlendirmesi
- Bu asamada ürün ve satici özellikleri
degerlendirilir.
37- Endüstriyel satin alma sürecini etkileyen
etkenler - Çevresel kosullar Karmasikligi, belirsizligi ve
satin alma ile iliskili riski arttiran büyük bir
etkiye sahiptirler. - Örgütsel etkenler (kaynaklar, stratejiler,
politikalar, hedefler, tedarik zinciri ortaklari
ile iliskiler) endüstriyel satin almayi etkiler. - Kisilerarasi iliskiler ve bireysel etkenler satin
alma sürecini etkileyebilir. - Güç mücadeleleri ve yöneticinin kisisel
tercihleri ya da önyargilari
38Müsteri iliskileri yönetimi
- Müsteri iliskileri yönetimi müsteriyi elde
tutmaya, farklilastirmaya, çekmeye ve tanimlamaya
yönelik bütünsel bir süreçtir. - Tüketiciyi dinlemekten ya da daha iyi mal ve
hizmetler sunmaktan daha fazlasini gerektirir.
39- Her bir adimda müsteri degeri yaratmak için
yararlari arttirarak ya da maliyetleri düsürerek
örgütün tüm tedarik zincirinin bütünlestirilmesi
demektir. - Müsteri temelinde artan is sonucunda daha çok kar
elde edilmesi saglanir. - MIY farkli paydaslara ihtiyaç duyar. Çalisanlar,
tedarik zinciri ortaklari, müsteriler gibi.
40(No Transcript)
41Tüketici pazarlarinda Iliski gelistirilmesi
- MIYin amaci tüketiciyi firmanin basit
farkindaligindan ve ürün sunumundan artan iliski
yogunlugu seviyesine, müsterinin örgütün ve
ürünlerinin avukati haline geldigi noktaya
getirmektir. - Müsteri iliskileri gelistirmek için en uygun
strateji varolan müsteri ihtiyaçlarina hizmet
vermeye odaklanarak firmanin müsteri payini
arttirmaktir.
42- Müsteri payina odaklanmak her bir müsterinin
farkli ihtiyaçlari oldugunu ve tüm müsterilerin
örgüt için için ayni degerde olmadigini
anlamaktir. - Bazi müsteriler sürekli ürün iade edenler ya da
sürekli ilgi bekleyenler düsük seviyedeki
karliliklarina oranla tutulmak için çok
pahalidirlar.
43(No Transcript)
44- Endüstriyel pazarlarda iliski gelistirilmesi
- Endüstriyel pazarlardaki iliskiler kimi tüketici
pazarlarinda oldugu gibi duygusal bir tabana
sahip degildir. - Ancak tedarikçi zinciri ortaklarina yapisal
olarak baglidirlar.
45- Endüstriyel pazarlarda iliski gelistirilmesi
tüketici pazarlarina göre daha karmasik, daha
riskli, daha külfetlidir. - Endüstriyel iliskiler kazan kazan stratejisi
üzerine kurulmalidir. Burada degisimin degerinin
her iki taraf için gelistirilmesi ve isbirligine
vurgu söz konusudur. Bir tarafin kazandigi diger
tarafin kaybettigi kati müzakereler söz konusu
degildir.
46- Geçen yillarda endüstriyel pazarlardaki
iliskilerde degisimler olmustur - Alici satici rollerinde degisim
- Tek kaynakta artis
- Küresel kaynakta artis
- Takim temelli satin almada artis
- Daha iyi bütünlesme sonucunda verimlilikte artis
47- Kalite ve deger Müsteri iliskileri gelistirmede
anahtarlar - Iliski sermayesi gelistirmek için firmanin
müsterilerinin ihtiyaçlarini rakiplerinden daha
iyi karsilamasi gerekir. - Mal ya da hizmetin kalitesi zayifsa örgütün
müsterileri memnun etme ve onlarla iliski kurma
sansi zayiftir. - Ancak, iyi kalite her zaman basarinin otomatik
garantisi degildir. MIYin gerekli ancak yetersiz
bir kosuludur.
48- Kalitenin rolünü anlamak
- Kalite bir firmanin mal ya da hizmetlerinin
üstünlük derecesini gösteren göreceli bir
terimdir. - Bir firmanin toplam ürün sunumu üç birbirine
bagimli bilesenden olusur.
49- Çekirdek ürün tüketici tarafindan arzu edilen
çekirdek yarari sunan kisim - Çekirdek ürün düsükse firmanin basariya kavusma
ihtimali çok düsüktür. Çünkü ürün tüketici
ihtiyaçlarini karsilamaz. - Müsteri çekirdek ürünün yüksek kalitede olmasini
beklerler. Çekirdek ürün beklenilen kalite
seviyesini karsiladiginda müsterinin ilgisini
çeker.
50- Bütünleyici ürünler
- Çekirdek ürüne deger ekleyerek çekirdek ürünü
rakip ürünlerden farklilastiran mal ve hizmetler - Bazi ürün kategorilerinde rakip ürünler arasinda
asil farklilik yaratan bütünleyici ürünlerdedir. - Bir çok isletme ürünlerini çekirdek ürünleri
gözönüne alarak degil bütünleyici ürün
özelliklerine odaklanmaktadir.
51Sembolik ve deneyimsel nitelikler
- Marka, imaj ve ünle iliskili olan nitelikler
52Components of theTotal Product Offering
53- Üstün kalite sunmak
- Sürekli olarak üstün kalite sunmak örgüt için
oldukça zor olmaktadir. - Dört husus ürün kalitesinin gelistirilmesinde
önemlidir - Müsterilerin beklenti, ihtiyaç ve isteklerini
anlamak - Müsteri arastirmasini kalite için
degerlendirmelere çevirme - Yalnizca sunulabilecek için söz verme
- Özelliklerde sözünü tutmak
54Degerin rolünü anlamak
- Deger uzun dönemli iliskiler olusturmada
önemlidir. - Dört tip fayda arasinda ve pazarlama karmasi
elemanlari arasinda gerekli dengenin
olusturulmasini saglar.
55- Deger pazarlama stratejisi için faydali yol
gösterici prensiptir. Çünkü tüm pazarlama karmasi
elemanlarini gözönüne alarak tüketicilerin
strateji gelistirme sürecindeki pazarlama karmasi
ile ilgili algilamalarini gözönüne almak için
kullanilir. - Deger diger ürün sunumlarina göre firmanin
ürünlerinin degerini belirlemek için müsterinin
öznel olarak maliyetlere göre faydalari
degerlendirmesi olarak tanimlanabilir.
56(No Transcript)
57- Tüketici faydalari tüketicinin firma ile is
alisverisinde aldigi herseydir. - Bu faydalarin çekirdek ürünle yakin iliskisi
vardir. - Deneyimsel kalite hem endüstriyel hem de tüketici
pazarlari için önemlidir. Çünkü müsteri
deneyimlerinden fayda saglar.
58- Parasal ve parasal olmayan maliyetler
- Müsteri maliyetleri firma tarafindan saglanacak
faydayi elde edebilmek için müsterinin vazgeçtigi
herseyi kapsar. - En açik maliyet ürünün parasal maliyetidir.
- Islemsel maliyetler ürünü satin almak için
gerekli finansal harcamadir - Yasam döngüsü maliyetleri ise ürün yasami boyunca
müsterinin karsisina çikan maliyetlerdir.
59Parasal olmayan maliyetler
- Alternatif maliyetler
- Risk
- Zaman ve çaba
60Müsteri memnuniyeti
- Müsteriyi uzun dönemli elde tutmak için müsteri
memnuniyeti bir anahtardir. - Müsteri memnuniyeti bir ürün için müsteri
beklentilerinin karsilandigi ya da asildigi
derecedir. - Memnuniyeti kalite ya da degerden ayirma zorlugu
beklenti ile iliskilidir. - Kalitede müsteri nitelik temelinde karsilastirma
yaparlar.
61- Deger kaliteden daha genis perspektifde
degerlendirilir. Fiyat, zaman ve çaba, risk,
alternatif maliyet. - Memnuniyette ise kalite ya da deger gibi ayrima
gitmeden deneyimin tümüyle degerlendirilmesi söz
konusudur. - Memnuniyet kalite ya da degerden daha soyut
sekilde düsünülür. Çünkü tüketici beklentileri
devaminda memnuniyetleri kalite ya da degerle hiç
alakasi olmayan bir çok etkeni temel alabilir.
62Müsteri memnuniyeti ve müsterinin elde tutulmasi
- Müsteri memnuniyeti müsterinin elde tutulmasinin
anahtaridir. - Tamamiyla memnun olmus bir müsteri
- Daha sadik müsteri olurlar
- Alternatif tedarikçileri daha az tercih ederler.
- Fiyat duyarliliklari daha azdir
- Rakiplere daha az yönlenirler.
- Firma ve ürünleri hakkinda daha çok konusurlar.
63- Firma müsteri memnuniyetini etkileyen kontrol
edilemeyen etkenleri nasil kontrol edebilir? - Neyin yanlis gittiginin anlasilmasi
- Kontrol edilebilir hususlara odaklanma
- Müsteri beklentilerini yönetme
- Müsteri garantileri sunma
- Sadakat programlari gelistirme
- Müsteri memnuniyeti ölçümünü bir öncelik haline
getirme - Müsterilerin sikayetlerini kolay hale getirme
64(No Transcript)
65(No Transcript)
66- Many people criticize marketing as being
manipulative based on the argument that marketing
activities create needs where none previously
existed. These people often implicate makers and
marketers of SUVs, tobacco products, diet
programs, exercise equipment, and luxury
products. Also, any marketer that targets
children or the elderly is often seen as being
manipulative. Do these companies manipulate
consumers into believing that they need certain
products, or are marketers creating products that
fulfill previously unmet needs?
67(No Transcript)
68(No Transcript)
69Her askerin basarili bir komutan olma hakki
vardir J. CAESAR