KAN VE HEMOGRAM

1
KAN VE HEMOGRAM

• Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINISIK
• ADÜ Tip Fakültesi
• Biyokimya AD

2
KAN

• Kapali bir kanallar sistemi içinde dolasan bir
  doku

• plazma ? 55-60
• sekilli elemanlar
• Eritrositler
• Lökositler
• Trombositler
• hematokrit

3
Kanin görevleri

• besin maddelerini tasima
• solunum gazlarinin alisverisi ve tasinmasi
• metabolizmanin atik ürünlerini tasima
• enzim, hormon, vitaminleri tasima
• organizmayi savunma ve koruma
• elektrolit, su, asit-baz dengesini düzenleme
• vücudun isisini düzenleme

4
Hemogram(kan sayimi )

• eritrosit sayisi (RBC)
• hemoglobin (HGB, HB)
• hematokrit (HCT)
• ortalama eritrosit volümü (MCV)
• ortalama eritrosit hemoglobini (MCH)
• ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu
  (MCHC)
• lökosit sayisi (WBC)
• trombosit sayisi (PLT)

5
Eritrosit sayisi (RBC)

• eriskin erkekte 4,5-6,0x106 /mm3
• eriskin kadinda 4,0-5,5x106 /mm3
• gün içinde ?4 dalgalanma
• ?uyku halinde azalir
• ?kanin oksijen miktarini azaltan
  herhangi bir etki varliginda artar

6
Eritrosit sayisi yüksekligi(polisitemi)

• ishal, kusma
• akciger ödemi
• anafilaktik sok
• dag hastaligi
• karbon monoksitle zehirlenme
• mitral kapak hastaligi gibi kalp hastaliklari
• amfizem gibi akciger hastaliklari
• polisitemia rubra vera
• lösemi
• kemik iligi tümörleri

7
Eritrosit sayisi düsüklügü

• Anemiler
• Lösemiler

8
Hemoglobin düzeyi (HGB, HB)

• eriskin erkeklerde 14-18 g
• eriskin kadinlarda 12-16 g
• Anemi siniri
• erkekler için 13 g
• kadinlar için 11 g
• diurnal varyasyon

9
Hemoglobin konsantrasyonu yüksekligi

• Eritrosit sayisinin arttigi durumlar
• ? polisitemia vera
• ? kronik anoksili akciger veya kalp
  hastaliklari
• ? dehidratasyon durumlari

10
Hemoglobin konsantrasyonu düsüklügü

• Anemiler
• Hidremi

11
Hematokrit degeri (HCT)

• eriskin erkeklerde 40-54
• eriskin kadinlarda 37-47
• RBC (milyon) x 9 HCT
• HGB x 3 HCT

12
Hematokrit degeri yüksekligi

• Polisitemia rubra vera
• KOAH

13
Hematokrit degeri düsüklügü

• anemiler
• gebelikteki gibi hemodilüsyon durumlari

14
Ortalama eritrosit volümü (MCV)

• Hct x 10
• MCV ????????? ?3
• RBC (mm3 te milyon)
• eriskin erkeklerde 80-94 ?3 (80-94 fL)
• eriskin kadinlarda 81-99 ?3 (81-99 fL)
• 80-100 ?3 (80-100 fL)

15
Ortalama eritrosit volümünün arttigi durumlar

• megaloblastik anemi
• makrositik anemi
• kronik amfizem ve kronik bronsit
• hipotiroidizm
• karaciger hastaliklari
• agir alkolizm

16
Ortalama eritrosit volümünün azaldigi durumlar

• demir eksikligi anemisi
• idiopatik hipokrom anemi
• kronik kanama anemileri
• gebelik anemisi

17
Ortalama eritrosit hemoglobini (MCH, OEHb)

• 10 x g Hb
• MCH (OEHb) ???????? pg
• RBC (mm3 te milyon)
• eriskinde 26-34 pg

18
Ortalama eritrosit hemoglobininin arttigi durumlar

• pernisiyöz anemi ve makrositer gebelik anemisi
  gibi megalositer anemiler
• folik asit antagonistleri ile tedavi durumlari
• protein eksikligi anemisi
• sferositoz durumlari

19
Ortalama eritrosit hemoglobininin azaldigi
durumlar

• primer demir eksikligi anemisi
• kanama anemileri
• idiopatik hipokrom anemi
• gebelik anemisi

20
Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu
(MCHC)

• 100 x g Hb
• MCHC ????????? g
• Hct
• eriskinde 31-37 g

21
Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonunun
arttigi durumlar

• siddetli ishal, durdurulamayan kusmalar gibi uzun
  süren dehidratasyon halleri
• siddetli lipemi durumlari
• sferositoz halleri

22
Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonunun
azaldigi durumlar

• demir eksikligi anemileri
• kanama anemileri
• kronik hastaliklara bagli anemiler
• gebelik hidremisi
• su zehirlenmesi

23
Eritrosit dagilim genisligi (RDW)

• eritrositlerin büyüklüklerindeki farkliliklari
  ifade eder
• anizositoz
• mikrositoz
• makrositoz
• poikilositoz
• sferositoz

24
Lökosit sayisi (WBC)

• 5.000-10.000 /mm3

• 50-70 nötrofil
• 20-40 lenfosit
• 2-6 monosit
• 2-4 eozinofil
• 0-1 bazofil

25
Nötrofiller
Lenfositler
Monositler
Eozinofiller
Bazofiller
26
lökosit sayisinda artis(lökositoz)

• sistemik enfeksiyonlar
• lokal enfeksiyonlar
• miyokart enfarktüsü
• vücut bosluklarina kanama
• lösemiler
• çok sigara içme
• gebelik gibi

27
lökosit sayisinda azalma(lökopeni)

• tifo ve paratifo
• bruselloz
• miliyer tüberküloz
• bazi virüs ve riketsiya hastaliklari
• aplastik anemi
• alösemik lösemi

28
Trombosit sayisi (PLT)

• Eriskinde 150.000-400.000 /mm3

29
Trombosit sayisinin fazla olmasi (trombositoz)

• özellikle femur boynu kirigi gibi kemik kiriklari
• cerrahi girisimlerden sonra 7. ve 20. günler
  arasinda akut trombositoz
• miyeloproliferatif hastaliklar
• hodgkin hastaliginda kronik trombositoz

30
Trombosit sayisinin az olmasi (trombositopeni)

• septisemi
• tifo gibi enfeksiyonlar
• X-isini gibi fizik ajanlara maruz kalma
• kan hastaliklari