Pryszczyca (aphthae epizooticae, foot and mouth disease)

1
Pryszczyca (aphthae epizooticae, foot and mouth
disease)
- opisano kilkadziesiat przypadków pryszczycy u
ludzi - ludzie choruja bardzo rzadko - zwalczana
z mocy ustawy (11 marca 2004r.) - wirusowa
choroba zwierzat parzystokopytnych przebiegajaca
z wysoka temperatura, tworzeniem pecherzyków na
blonie sluzowej pyska, racicach, wymieniu
2
Czynnik etiologiczny
- wirus Picornavirus aphtae - rodzina
Picornaviridae, rodzaj Aphthovirus - wystepuje w
siedmiu serotypach A, O, C, SAT 1-3 i Asia 1
Zródlo zakazenia i rezerwuar zarazka
- zwierzeta parzystokopytne domowe i dzikie -
nosiciele, zwierzeta w okresie wylegania choroby,
objawów klinicznych - wirus obecny jest w slinie,
tresci pecherzy, moczu, kale, mleku
3
Wrota zakazenia i drogi szerzenia sie choroby
- kontakt bezposredni (uszkodzona skóra) - droga
powietrzno kropelkowa - przewód pokarmowy
(wypicie mleka) - srodki transportu
zanieczyszczone wirusem - za posrednictwem
owadów - srodowisko (obora, nawóz)
4
Objawy choroby u zwierzat

• - inkubacja 2-8 dni
• - osowienie, utrata laknienia, temp. 41C,
  oblizywanie warg
• - pecherze i nadzerki na wargach, jezyku, okolicy
  otworów nosowych, skórze szpary miedzyracicowej,
  koronce kopyt, strzykach
• - slinienie
• - kulawizna
• - przebieg przewlekly zapalenie gruczolu
  mlekowego, deformacja puszki racicowej
• - 70 smiertelnosci u mlodych zwierzat

5
Objawy choroby u czlowieka

• - inkubacja najczesciej od 2 do 7 dni
• - goraczka, bóle glowy i miesni, niezyt górnych
  dróg oddechowych
• - zaburzenia zoladkowo jelitowe
• - po 1-2 dniach pecherze na blonie sluzowej jamy
  ustnej, brzegu jezyka, gardle, rzadko na skórze
  rak i nóg
• - nadzerki
• - u dzieci ostry przebieg choroby

6
Diagnostyka róznicowa u ludzi

• - HFMD -hand, foot and mouth disease
• - opryszczka pospolita (Herpes simplex)
• - pecherzykowe zapalenie jamy ustnej
  (Rhabdoviridae)
• - zmiany wywolane przez poxwirusy