Ruimte voor de rivier, ruimte voor de natuur langetermijnperspectieven voor natuur in het rivierenge

1
Klimaatverandering en natuur Knelpuntenanalyse
Noordwest Europa Claire Vos Pam Berry
Funded by INTERREG IIIB North West
Europe www.branchproject.org
2
A partnership project
www.branchproject.org
3
BRANCH NW-Europa - case studies
NW-Europa
Limburg
Kent (UK)
Verschuiving klimaatzones
SPECIES model
Identificatie klimaatbestendige netwerken
Gridwalk/ Smallsteps model
Planning klimaatbestendige natuur
Plannings- Methodiek
4
Temperatuurstijging leidt tot areaalverschuivingen

• Voor veel soorten van uiteenlopende taxa
  aangetoond
• Verspreidingdata
• Modelvoorspellingen
• Kunnen soorten geschikt geraakte gebieden ook
  bereiken?
• Of lukt dit alleen mobiele soorten of soorten
  waarvan het leefgebied niet versnipperd is.

5
Effecten klimaatverandering worden versterkt door
versnippering ecosystemen
Vijfde nota RO
6
Wat zijn habitatnetwerken?
7
Een verspreidingsgebied bestaat uit zwakke en
sterke netwerken
Zwak netwerk
Sterk netwerk
8
Klimaatverandering Versnippering

• Potentiële arealen van soorten verschuiven
• Koppelen netwerken over grote schaal is nodig
• Zijn areaalverschuivingen mogelijk in NW Europa?

9
Model SPECIES (ECI)
Huidig
10
Huidig 2050
11
Verschuiven geschikte klimaatruimte
12
Verschuiven geschikte klimaatruimte
13
Adaptatiestrategie Verbind met klimaatbestendig
netwerk
14
AdaptatiestrategieVergroot kolonisatie
capaciteit
15
Studiegebied INTERREG- NW EU
Bosecosysteem Zwarte specht Middelste bonte
specht Springkikker Moeras Roerdomp
Bosrietzanger Veenhooibeestje Natuurlijk
grasland Haas Graspieper Poelkikker
16
Potentieel geschikt leefgebied middelste bonte
specht
Oppervlakte 20 ha Dispersie 10 km
17
Verschuiven geschikte klimaatruimte
18
1. Klimaatbestendige netwerken 2. Zoekgebieden
voor adaptatie 2020
19

• Adaptatiestrategieën
• Verbind aan klimaatbestendige netwerken
• Vergroot kolonisatie vermogen
• Optimaliseer netwerken in klimaat refugia

Middelste bonte specht
20
Middelste bonte specht adaptatieopgave
21
Adaptatieopgave bossoorten
22
Adaptatie opgave bossoorten
Adaptatieopgave bossoorten
23
Conclusies I

• Soorten verschillen sterk in klimaatrespons
• Noordwaarts verschuiving
• groot of klein
• Oostwaarts verschuiving
• groot of klein
• Klimaatareaal blijft stabiel

24
Conclusies II

• De ruimtelijke samenhang is onvoldoende om de
  verschuiving van het geschikte klimaat te kunnen
  volgen
• Dit leidt tot krimpen van arealen en daardoor
  afname van de biodiversiteit
• Adaptatie vraagt om ruimtelijke samenhang op
  internationale schaal

25
Conclusie III Het geschikte leefgebied neemt af
in Noordwest Europa
10.000 ha
Bos
Moeras
Gras
26
Aanbevelingen adaptatie

• Ontwikkel meer bos
• Sterke afname bos ZW naar NW
• Hoge prioriteit wegens ontwikkeltijd
• Moerasgebieden te klein en te geïsoleerd
• Kansen voor geïntegreerde adaptatie (opvangen
  wateroverlast)
• Stroomgebieden Maas, Rijn, Elbe, Donau
• Vele barrières in het landschap door
  infrastructuur, verstedelijking, intensieve
  landbouw vormen probleem voor veel soorten
• Bij onoplosbare barrières is actieve introductie
  een optie (zee UK, Ierland)

27

• Regionale uitwerking adaptatie landschap
• Noordwest Europese analyse geeft knelpunten aan
  in grote lijn
• Voor regionale adaptatie heb je overzicht grotere
  geheel nodig

Kent
Limburg
28
Workshop vanmiddag

• Uitgebreidere presentatie resultaten
• Discussie
• Wat betekent klimaatverandering voor het
  Europees Natura 2000 Netwerk?
• Iedereen uitgenodigd stellingen voor de discussie
  in te leveren