Die hardloper Ernst van Heerden

1
Die hardloper Ernst van Heerden
2
Strofe een / eerste strofe

• Met wilde maar met suiwer hart
• (with wild but pure heart)
• het hy die woeste wedren fel begin,
• (he started the fierce/tough race determinedly)
• en elke myl met rappe voet getart,
• (and he challenged every mile with fast feet)
• hy sou die vlugste lopers nog oorwin.
• (he would still beat the fastest runners)

3
Tweede strofe / strofe twee

• Sy hart het hoog geklop, sy bloed was heet,
• (his heart beat fast, his blood was hot)
• die winde het sy haregolf gelig
• (the winds lifted his wavy hair)
• met snelle draf het hy die baan gemeet,
• (while running fast, he measured himself against
  the track)
• die vreug van spierkrag was op sy gesig.
• (the enjoyment of muscle power was seen on his
  face)

4
Strofe drie / derde strofe

• Hy het geloop met stormdrang in sy bloed,
• (He ran with adrenalin in his blood)
• sy ademstoot n hete windgejaag,
• (his breathing was a hot chasing after
  wind/oxygen)
• die see se branding in sy strenge moed,
• (the seas waves was his determination)
• toe hoor hy reeds die donker, bitter vraag
• (then already he heard the dark, bitter question)

5
Strofe vier / vierde strofe

• Wie is hierdie ongesiene makker in die loop,
• (Who is this unseen teammate in the race)
• van wie die voet langs syne en die wind
• (whose foot falls next to him and the wind)
• van asem agter hom, van wie die hoop
• (of his breathing behind him? whose hope)
• dat nog n bors die dun wit lint mag vind?
• ( lies that another chest will find the thin
  white ribbon?)

6
Strofe vyf / vyfde strofe

• Die vreemde spanmaat het hy nie geken,
• (He did not know this unknown teammate)
• nooit hardloop hy weer sonder pyn of vrees
• (never again will he run without pain or fear)
• hy weet al het hy nou die loop gewen,
• (he knows that although he won the race today)
• die ander man sal eendag eerste wees.
• (the other man will someday be first)

7
Verklarings

• Reël 1 die hardloper is opgewonde oor die
  kompetisie. Hy is toegewyd. Sy hart is suiwer
  want hy weet hy het hard geoefen en dat hy kan
  wen.
• Reël 2 Woeste sê dat dit nie n maklike
  wedstryd gaan wees nie daarom gaan hy voluit
  hardloop fel
• Reël 3 Dit was n langafstand-wedloop myl

8

• Reël 4 Hy weet hy kan wen
• Reël 5 A.g.v. die inspanning klop sy hart vinnig
  en druis sy bloed warm deur sy are.
• Reël 6 Winde hy het vinnig / met spoed
  gehardloop of daar was n ligte bries wat gewaai
  het.
• Reël 7 Hardloop vinnig, maar beplan sy wedloop.
• Reël 8 Geniet dit! Bewus van die krag van sy
  fikse liggaam.
• Reël 9 Voel die adrenalien pomp.

9

• Reël 10 Sy asemhaling versnel en voel warm
• Reël 11 Vaagweg bewus van n gedruis in sy ore
  (klank van die see miskien 2 Oceans) en
• strenge gemoed verwys na sy vasberadenheid en
  toewyding om die wedloop te wen.
• Reël 12 WENDING TOE
• Sy gedagtes word nou negatief (donker en
  Bitter) en dit maak hom senuweeagtig en angstig.

10

• Reël 13 Word bewus van n ander atleet en hy
  kan hom nie sien nie ongesiene makker in die
  loop (Hys gewoond aan wen)
• Reël 14 - 15 Die atleet is kort op sy hakke
  besig om hom in te haal asof hy in sy nek
  blaas.
• Reël 16 Die onbekende atleet wil ook wen
• Reël 17 Bevestig dat hy nie die ander atleet
  ken nie. (Wil voorkom asof hulle moontlik vir
  dieselfde span gehardloop het.)

11

• Reël 18 Begin onseker raak oor of hy kan wen /
  sy selfvertroue knak. Hy sal nooit weer met
  selfvertroue en gerustheid kan hardloop nie.
• Reël 19 20 Die atleet6 besef dat, alhoewel hy
  hierdie wedloop gewen het, n ander atleet eendag
  die wenner sal wees.
• INHOUD
• Beskryf die toewyding van atlete, om te oefen,
  aan te hou en selfvertroue te hê om te kan wen

12

• Hy hardloop met alles wat daar in hom is en is
  vol ekstase en selfversekering.
• Hy fokus op tegniek en spoed, maar raak dan van
  n ander atleet bewus.
• Hy wen die wedloop, maar omdat die ander atleet
  net agter hom was, sal hy nooit weer gerus voel
  nie.
• BESPREKING
• Kruisrym in die vyf kwatryne

13

• Digter se woordgebruik is geforseerd ter wille
  van rym en metrum bv i.p.v. VINNIG gebruik hy
• rappe
• vlugste
• Snelle
• Sy asemstoot n hete windgejaag mooiskryf
  dis onnatuurlik!
• MAAR Die digter slaag wel daarin om spanning op
  te bou

14

• SPANNING?
• Skielik bewus van die ongesiene makker
• Die hardloper is gewoond om te wen, maar nou is
  daar n opponent wat in sy nek blaas.
• Dit veroorsaak angs en onrustigheid.
• Self al wen hy, voel hy onrustig.
• SIMBOLIESE BETEKENIS
• Die ongesiene makker kry simboliese betekenis in
  die gedig

15

• Die ongesiene makker verwys na die mens se
  ingeperktheid en sy onvermoë om daaraan te
  ontkom.
• Die wedloop wat hier plaasvind, kan simoblies
  verwys na die mens se wedloop teen die dood, waar
  die dood hom uiteindelik inhaal en oor die mens
  seëvier.

16
Ekstra agtergrondinligting

• Ernst Van Heerden was self n atleet.
• Die Hardloper is een van sy Olimpiese gedigte
  en het in sy debuutbundel Weerlose uur (1942)
  verskyn.
• Die bundel handel oor eensaamheid en die mens se
  ingeperktheid.
• Hy het verskeie sportgedigte geskryf die
  swemmer die bokser, Vraag van die boogskutter en
  die gewigopteller