POST I ZDRAVLJE

1
POST I ZDRAVLJE

• Dr.Lutolli Ismail
• Dr. Ademi Samire

2
   

• Post je jedna od najstarijih metoda lijecenja
  i ocuvanja zdravlja. Sam je Hipokrat savjetovao
  bolesnima da umjesto medikamentima svoje tijelo i
  dušu lijece postom, umjerenom fizickom aktivnošcu
  i cistim zrakom.
• Post podrazumijeva izbjegavanje uobicajene hrane
  ili potpuno njeno izbjegavanje tokom odredenog
  duljeg ili kraceg razdoblja u svrhu tjelesnog i
  psihickog cišcenja i obnavljanja te aktiviranja
  unutarnjih potencijala našega organizma za
  samoizljecenje.
• To je stroga obaveza propisana l potvrdena
  Kur'anom, Poslanikovim a.s.

3
X
X
X
Drink
Food
Sexual activity
Smoking is also prohibited during fasting !
4
Post propisan svima bicima

• Post se upražnjava od samog nastanka ljudskog
  roda. Uzvišeni je rekao
• O vjernici! Propisuje vam se post, kao što
  je propisan onima prije vas... Za sve religie
  uz neke razlike, post je dat kao osnovni vjerski
  obred.
• Štaviše, covjek nije jedino bice koje posti.
  Biolozi su ustanovili da sva živa bica prolaze
  kroz period svojevoljnog posta, bez obzira na
  dostupnost hrane. Poznato je da mnoge životinje
  imaju zimski san u kojem se potpuno ustežu od
  hrane i smanjuju tjelesnu aktivnost na minimum.
• Post je kod insekata zastupljen dok su u fazi
  larvi. Iz te faze one izlaze mnogo vitalnije i
  aktivnije. Vecina insekata ubrzanije raste nakon
  tog perioda.

5
Post kao stara metoda lijecenje bolesti

• Uzdržavanje od hrane- post je stara metoda
• preventivno i terapijski tretman bolesti
  u
• ljudskoj istoriji .
• Uzdržavanje od hrane smatra se kao najzdravlja
  
  
• metoda za covjeka od najranijih
  civilizacija.

6

• Navodno, prvi koji su poceli post bili su stari
  Egipcani, a zatim stari kinezi, perski,
  indijski, sledbenici budizma, fakirizma, Joge,
  hrišcani i jevreji i mnoge druge duhovne škole
  obrazovanje na Istok i Zapad, koji su imali
  razlicite oblika posta kao prijatano obozavanje.
• Zapisi u faraonskim bogomoljama i na papirusu
  govore da su stari Egipcani upražnjavali post.

7

• Hipokrat (5. vijek prije nove ere) je prvi koji
  je napisao uputstvo za obavljanje posta i ukazao
  na njegovu medicinsku važnost.

8
Rekli su za post

• Lugant Di Napi (rimski dietolog) navodi
• Glad je odlicno cišcenje duše i tijela.
• Pitagora je savjetovao svojim studentima da
  nedelju dana prije ispita ne jedu ništa osim vode
  za pice.
• Cuveni lijecnik postom dr. Riedlin s pravom je
  nazvao post operacijom bez noža.

9

• Mahatma Gandi je 15 puta napravio štrajk gladu,
  od kojih su tri puta bili duži od 21 dana. On
  nije konzumirao ništa, osim tople vode i nekoliko
  kapi zelenog limuna soka.
• Ali on nije doživio nikakav poremecaj u
  organizmu, osim što je izgubio na tjelesnoj
  težini. Lijekari koji su nadgledali zdravlje
  Gandija tokom posta njegovog štrajka gladu
  tokom 1933, utvrdili su da je zdravlje Mahatme
  Gandija desetog dana posta obnovljeno u tolikoj
  mjeri, da je on tijelom odgovarao 40 godišnjem
  covjeku a on je imo pune 64 godine.
• "Tacno sreca je nemoguca bez dobrog zdravlje,
  kao i zdravlje je nemoguce bez krutih kontrola
  nefsa. Originalni post cisti tijelo, um i dušu."
  - Mahatma Gandi, 1869-1948

10
Medicina i post

• Naucnici na post gledaju kao na prirodni fenomen
  bez kojeg nema zdravog i ispravnog života. Post
  je Božija milost i mudžiza, koja predstavlja
  lijek za mnoge savremene bolesti.
• Klasicni i savremeni doktori slažu se u
  tvrdnji, da mnogo bolesti dolaze iz viška hrane.
  Oni su rekli "Želudac je izvor bolesti, dieta
  je glava svakog lijeka.
• I danas u Švajcarskoj, Velikoj Britaniji,
  Njemackoj i Americi postoje mnoge bolnice gde se
  leci iskljucivo postom to jest, uzdržavanjem od
  hrane.

11

• Brasilius švicarski lijecnik je napisao da je
  korist od gladi u lijecenju nekih bolesti veca,
  nego upotreba nekih medicinskih lijekova.
• Higijenisti veruju da post je efikasan lijek
  putem kojeg se tijelo oslobada od raznih otrova
• Hipokrat rekao je "Ako ljudi jedu kao životinja
  oni ce se razboliti , a ako jedu kao ptica oni
  ce biti zdravi
• Poznati arapski doktor El-Haris b. Keldeh veli
• Stomak je izvor bolesti, a paziti na
  ishranu je glavni lijek.

12
Zdravlje -post

• Zdravlje je jedna od najvecih Allahovih blagodati
  kojim daruje covjeka.Onome kome je podareno
  zdravlje u tijelu i duhu ima mogucnost da
  saznaje, radi, bude uporan i bori se za svoju
  vjeru, porodicu, imetak i domovinu. Takoder,
  zdrava osoba može obavljati svoje vjerske i
  ovodunjalucke dužnosti na najbolji nacin, dok
  bolesnik to nije u mogucnosti. Iz tog razloga,
• Vjerovjesnik, s.a.v.s., u jednom hadisu
  povezuje blagodati imana i zdravlja, pa kaže
  Zaista ljudima nije dato ništa bolje od cvrstog
  ubjedenja u vjeri (imana) i zdravlja, pa tražite
  od Allaha da vam to (dvoje) podari.
• U drugom hadisu, Resulullah, s.a.v.s., veli
  Postite pa cete biti zdravi.

13

• Omer b. el-Hattab, r.a., veli
• Cuvajte se proždrljivosti i pretjerivanja u
  hrani i picu, jer to uništava organizam, donosi
  bolest i odvraca od namaza. Budite umjereni, jer
  to donosi tjelesno zdravlje i odvraca od
  pretjerivanja.
• Ocuvanje zdravlja dužnost svakog
  muslimana Poslanik, s.a.v.s., poziva muslimane
  da teže ka tome da dostignu stepen i ponesu
  epitet, jakih i zdravih mumina, kao što se to
  nalaže u hadisu
• Jak (zdrav) vjernik je bolji i draži
  Allahu od slabašnog.

14
Postite i - bicete zdravi

• Muhamed a.s. rekao
• Postite i - bicete zdravi
• On je uvek savjetovao suzdržavanje od
  pretjerivanja u hrani i picu cak i kada nam se
  pojavi veliki apetit. Hranu treba uzimati samo u
  cilju održavanja fleksibilnosti i energije
  tijela.
• Islam upucuje muslimana kako da brine o svom
  zdravlju, dajuci tijelu njegov hak time što ce se
  hraniti halalom, suzdržavanjem od hrane tokom
  mjeseca ramazana, održavanjem potpune cistoce i
  higijene, te lijecenjem u slucaju bolesti.
• Vjerovjesnik, s.a.v.s., u hadisu veli
• Zaista imaš dužnosti (koje moraš ispuniti)
  prema svome tijelu.

15
Koji su efekti posta?

• Naucne studije su pokazale da jedan dan posta iz
  tijela otklanja ostatke deset dana!
• Naš Pejgamber, s.a.v.s., nam direktno ukazuje da
  
• "onaj ko posti ramazan i iza njega šest
  dana mjeseca ševala bit ce nagraden kao da je
  postio cijelu godinu."
• Nauka, dakle, dokazuje da onaj ko isposti
  trideset šest dana u godini, uklanja iz svog
  tijela otrove koji se nagomilaju tokom cijele
  godine!
• Ustezanje od vode je za tijelo teže nego
  ustezanje od hrane. Poznato je da covjek može
  živjeti oko 40 dana samo od vode. Kod takvog
  posta u tijelu dolazi do razlicitih procesa koji
  dovode do nervnih poremecaja ishrane u srednjem
  mozgu, što utice na endokrine žlijezde, ponašanje
  i razdražljivost.Ovdje se vidi važnost
  ogranicavanja posta na period od zore do zalaska
  sunca.
• Dreanik i njegovi asistenti su 1964. godine
  ukazali na nekoliko negativnih posljedica od
  neprekidnog posta (više od 30-40 dana), što je
  potvrdeno i poslanickom mu'džizom zabranjivanja
  neprekidnog posta.
• Islamski (medicinski) post je privukao pažnju
  velikog broja medicinskih strucnjaka na Zapadu.
  Dr. Dewey je napisao knjigu "Iscjeljujuci post",
  a o postu su pisali i dr. Holbrook, Shelton, H.
  Lutzner

16

• Smanjenjem dotoka hrane u crijeva umanjuje se
  pritisak stomaka na grudi, što olakšava i
  uravnotežuje disanje. U tom stanju pluca se šire
  bez prepreka. Takoder, smanjuje se pritisak na
  srce zato što nema potrebe za pumpanjem vece
  kolicine krvi u probavni sistem.
• Naucnici se slažu da zahvaljujuci postu
  tijelo usmjerava energiju s varenja hrane na
  druge, znacajne aktivnosti zacjeljivanje rana,
  intelektualni rad i svladavanje bolesti. Covjek u
  prvim danima posta može osjecati glavobolju,
  slabost, nervozu i neraspoloženje, zato što se
  tijelo oslobada taloga iz tkiva, cijim topljenjem
  nastaju otrovi koji odlaze u krvi prije nego što
  se izbace iz tijela. Na tom putu otrovi prolaze
  kroz organe poput mozga, krvi i nerava, što
  dovodi do ovih kratkotrajnih pojava
• Bol trbuha i kronicki umor su rezultat
  prekomjernog I iracionalnog hranjenja.

17
Efekti posta u organizam covjeka

• Tokom 1994 godine, za vrijeme medunarodnog
  kongresa sa temom "Zdravlje i Ramazan" koji je
  održan u Kazablanci, predstavljeno je oko 50
  naucno-istraživackih radova u ovoj oblasti iz
  cijelog sveta, od muslimanskih i ne muslimanskih
  ucenjaka koji su radili istraživanja o ulozi i
  uticaj posta na ljudsko zdravlje. Na ovom
  sastanku postignut je zakljucak da post pomaže
  kod mnogih bolesti.
• Medutim, zdravsteni koristi od Ramazana nisu
  samo od posta. Ramazan sadrži niz aktivnosti i
  druge aktivnosti koje na taj nacin doprinose
  ljudskom zdravlju.
• Molitve, klanjanje kao gimnasticka aktivnost
  jaca kardiorespiratoni i osteomuskularni sistem,
  citajuci Kur'an unapreduju se intelektualne
  sposobnosti kao što su pamcenje, secanje na
  Allaha dž.š, molitve, meditacija i sl. su
  jedinstveni u duhovnom opuštanja i pronalaženju
  psihofizickog mira.

18

• Post je fizicki i duhovni regenerativni proces
  tijela
• Depresija koja
  se danas cesto
• dešava ljudima
  može biti
• poslijeedica
  popunjavanja
• mozga sa
  prekomernom
• hranom
• Post je
  fizicki i duhovni
• regenerativni
  proces tijela
• tokom
  vrijeme posta tijelo pocinje da koristi rezerve
  svoje koje su dovoljno tako da jedemo sam
  sebi." Post obavlja hirursku funkciju
  eliminirajuci oštecene I oboljene celije iz
  tijela ,i stimulise razvijanje nove zdrave
  celije. To je razlog zbog kojeg neki naucnici
  kažu da post pomaže da se vrati mladost .

19
Efekat posta na srcani i krvni sudovi

• Post ima veliki vrijednost za mnoge bolesti
  srca.
• 10 od krvi pumpano od strane srca ide u
  gastrointestinalni trakt za vreme varenja . Ovaj
  iznos je smanjen za vrijeme posta. To znaci manji
  umor i više odmora za srcani mišic.

20

• Dok srce kuca oko 70 puta na minuti, a oko
  100.000 puta u samo 24 sata, za vrijeme posta
  srce kuca oko 60 puta u minuti, oko 85.000 puta
  dnevno, što znaci da se sacuva više od 15.000
  otkucaja srca, znaci to je puno za organ koji
  radi kontinuirano, ritmicki.

21

• Srce prosjecno pumpa 5 litara krvi u minuti. Za
  tu 1 minutu cijela kolicina krvi prijede krug od
  srca do perifernih dijelova tijela i nazad. Kroz
  srcani mišic prode 300 litara krvi na sat, 7200
  litara na 24 h. a za vrijeme posta 260 litra krvi
  na sat ,6200 na 24 h što znaci manje od 1000
  litra na 24 h.

22
Ateroskleroza i tromboza krvnih sudova

• Post
  ima veliki uticaj za zaštitu
• od
  ateroskleroze i tromboze
• krvnih
  sudova. Mnogo naucni i
• 
  medicinski istraživaci su
• 
  potvrdili da post smanjuje
  
• 
  procenat masti u tijelo, cime se
• 
  smanjue holesterol.
• 
  Povišeni holesterol se taloži na
• zidovima krvnih sudova, cime se dovodi do
  zatvaranja krvnih sudova, sužava se lumen krvnih
  sudova mozga,srca i drugih organa što može
  rezultirati infarkt ovih organa.

23
Visok pritisak- efekat posta

• Hipertenzija, spada u
  kardiovaskularne
• bolesti koje prestavljaju
  najcešci uzrok
• smrtnosti savremenog
  covjeka. Dijeta zauzima glavno mjestu u ljecenju
  povišenog krvnog pritiska.
• Tokom posta smanjuju se kolicina masti u
  tijelu i to takoder doprinosi smanjenje visokog
  pritisaka (hipertenzije). Tokom posta, povecava
  se koncentracija magnezijuma u serumu. Magnezijum
  je efikasan u prevenciji srcanog napada.
  Magnezijum spada u veoma efikasne antikoagulanse,
  imajuci prije svega fibrinoliticku aktivnost te
  takosprecava grušanje krvi, to jest pojavu
  srcanog i moždanog infarkta.
• Tokom posta koštana srž (hematopoetski
  organ), povecava proizvodnju krvnih elemenata.

24

• 1984 godine, Centar Zdravlja "Tru Severna
  Zdravstveni centar u SAD-u, napravio je studiju
  sa 174 bolesnika sa hipertenzijom. Tretman se
  sastojao u sljedecem ne konzumirati hranu, samo
  vodu. 90 pacijenata su ozdravili u potpunosti i
  više nisu bili potrebni lijekovi.

25
Ljekovitost posta kod dijabeticara

• Energija potrebna za funkcionisanje organizma
  dobija se iz hrane. Ugljeni hidrati su glavni
  izvor energije potrebne za funkcionisanje
  organizma.Višak ugljenih hidrata koje organizam
  ne iskoristi odlaže se u mišicnom tkivu i jetri
  u vidu depoa (glikogena).Insulin, hormon
  pankreasa, izlucen nakon uzimanja hrane
  reguliše nivo šecera u krvi.
• Pretjerano konzumiranje šecera, vremenom
  
  dovodi do smanjenja endokrine funkcije
  
  pankreasa, koja rezultira smanjenim
  izlucivanjem
  hormona insulina. Koncentracija
  šecear u krvi raste , dolazi
  do pojave simtoma
  Diabetaesa.

26

• Iz tog razloga, zdravstveni eksperti širom
  svijeta preporucuju dijetu kao metodu lecenja
  pacijenata u ranoj fazi šecerne bolesti.
• Inzulin ovisnim diabeticarima se preporucuje
  konsultaci sa nadležnim ljekaraom najmanje 2
  sedmice prije Ramazana a u svrhu titriranja
  najadekvatnije terapije tokom posta.
• Vadenje krvi, tj kontrola vrijednosti šecera
  tokom posta- ubod igle, nece pokvariti post.

27
Pretjerano konzumiranje hrane

• Post u Ramazan
  je jedan od najboljih tretmana za
• vecinu bolesti
  koje imaju veze sa neredovnom i
• nezdravom
  ishranom. Postom se reguliše stolica (
• sprecava se
  obstipacija) samim tim izbjegava
• korištenje
  laksativa ( lijekovi za tvrdu stolicu).
• Post pomaže u
  lijecenju želuca, jer kod praznog
• želuca manje ce
  se proizvoditi hlorovodonicna
• kiselina a
  povecava se proizvodnja zaštitnog
• mucina
  unutrasnji zaštitni materijal koji sprecava
• upalu sluznice
  želuca. Poslanikovim je rekao
• popuniti jednu
  trecinu stomaka hranom, jednu
• trecinu vodom i
  trecu ostaviti za disanje.
• i jedite i pijte, samo ne pretjerujte jer On
  (Allah) ne voli one koji pretjeruju. "(El
  A'rafe. 31)

28

• Rad jetre, kao organa koji cini detoksikaciju
  tijela od toksina- otrova, smanjuje se u vrijeme
  posta.
• Tokom posta jetra se odmara za 4-5 sati.
• Post daje ovim organima priliku za odmor
  više od mjesec dana.Post postiže odlicne
  rezultate
• kao preventiva protiv bolesti
• probave.Sekret koji postane predmet
  zatvaranja crijeva a koji crijevne dlacice ne
  mogu absorbirati smanjuje se tokom postom.

29
Infektivnih bolesti i alergija

• Korisnost posta se pokazala i kod pacijenata
  koji boluju od infektivnih bolesti probave kao i
  parazitoza.
• Bolesnicima sa alergijom, post, pomaže da se
  organizam oslobodi mnogih alergena.

30
Koža

• Smanjenje
  kolicine vode i masti
• u tijelu
  donosi smanjenje problema
• za neka
  kožna oboljenja.
• Postom se
  smanjuje toksicna
  
  
• crijevna
  sekrecija koje može imati
• vezu s
  pojavom osipa po koži.
• Naucnici su otkrili da klanjanje i post u
  Ramazanu imaju vrlo bitnu ulogu u povecanje
  nivoa hormona važnih za formiranje kolagena koji
  je bitan faktor za ublažavanje bora po koži.

31
Bolovi zglobova

• Prakticki eksperimenti u Rusiji su potvrdili
  da post tokom tri uzastopne sedmice, pomaže
  tijelo da ukloni toksicne materije koje mogu
  imati vezu s oboljenjem zglobova.Ovi eksperimenti
  su radeni s grupom pacijenata i rezultati su
  zadovoljavajuci

32
Post-Uticaj na nervni (živcani) sistem

• Post ima uticaj da normalizaciju živcanog
  sistema.
• Stres utice na kvalitet života i zbog toga je
  potencijani uzrok mnogih bolesti.
• Duhovna atmosfera smanjuje stres tokom posta.

33

• Tokom posta, molitva i razna duhovna iskustva
  Ramazana, pospješuju izlucivanje endogenih
  supstanci koji se zovu opioidi. Ove tvari
  otpuštaju se iz mozga i kicmene moždine. One su
  dominantne u inhibiciji prirodnog bola .
• Osim što smanjuju bol one izazivaju i snažan
  osecaj euforije. Ovaj osecaj je djelimicno
  odgovoran za psihološko ponašanje pojedinih lica
  koja poste.
• Ako, na primjer sportista povrijeden tokom
  turnira, vojnik u ratu, ili lice koje je postilo,
  mogu da ne osjete bol rane, dok idu prema svom
  cilju. Ovo se dešava zbog toga što mozak
  proizvodi velike kolicine ovih substanci u
  periodu intenzivnog stresa, anksioznosti ili u
  toku posta.

34
Post, psihološko lijecenje

• Istina je takoder i da je post jedan
  psihološki tretman.
• Osoba koja obavlja strogo ovaj obred
  svakako je covjek koji može da se disciplinira
  u svojim željama, strastima, te od
  instinktivnog uznemiravanja . Ova osoba je
  karakterisana kao licnost visokog karaktera i
  privrženosti.
• Post postavlja privremenu ravnotežu izmedu
  tijela i duše.

35
Da li je moguce brza normalizacija
cirkardialnog ritma nakon
Ramazana ?

• Vjernicima, sigurno je mnogo lakše da brže
  sinhronizuju svoj dnevni bioritam.
• Glavni biološki sat, koji je odgovoran za
  vrijeme od 24 sata (cirkardialni ritam) nalazi
  se u oblasti koja se naziva hipotalamusko jezgro
  a koje se sastoji od 10.000 živac. Muslimani koji
  su imali poremecaja ciklusa dana budenja /
  spavanja tokom lunarne godine, a redovno
  postili i klanjali, brzo se prilagodavaju
  razlicitim uslovima medunarodnih putovanja.
• Oni nemaju prepreke prilikom prijelaza
  vrijemenske zone i ne pate od, umora koji se
  osjeca
• posle dugog puta .

36

• Odmah cim Ramazan završi, tempo normalnog
  životnog ciklusa koji traje 24 sata kod ljudi koj
  su postili , od prvog dana narednog meseca brzo
  se normalizira.
• To znaci da bioritam za vrijeme Bajrama
  dostigne isti nivo kao prije Ramazana.
• Dok, radnicima koje rade u smjenama za novu
  sinhronizaciju treba period od tri nedelje.
• Dakle muslimani koji poste, spontano
  usvajaju novi sinhronizacijski proces nakon
  cetiri nedelja Ramazana, tako da njihovi
  zdravstveni problemi (koji su kod radnika koji
  rade u smjenama) su mali i beznacajni.

37
Savjeti za zdrav post tokom Ramazana

• Prema tradiciji Proroka a.s. bolje je da
  otpocnemo iftar pa onda klanjamo akšam namaz
  prije glavnog obroka. Ovim se daje vrijeme
  organizmu da se potpuno potroši energija iz
  hurme i vode prije glavnog jela.
• Poslanik je preporucio da ustanemo na Sahur
  i rekao je
• "Sehur Je blagoslovljen, tako da ga ne
  trebamo propuštati, cak i da popijemo jedan
  gutljaj vode. Allah dž.š. i Njegovi meleci mole
  za one koji jedu sehur.
• Sve blagodati posta mogu se uništiti,
  pretjerivanjem u konzumiranju hrane za vrijeme
  iftara. Poznato je da Islam u svemu traži
  umjerenost, pa tako i u vezi s konzumiranjem jela
  i pica. Uz to, treba obratitit pažnju i na nacin
  i kolicinu jela koja se spremaju uz Ramazan.
  Naime, cesto se dešava da se uz Ramazan
  pripremaju posebna jela, sa izvanrednim okusom
  što zna biti razlog prejedanja, ili se pripremaju
  velike kolicine, za koje se unaprijed zna da nece
  moci biti pojedene, pa se poslije znatan dio
  hrane baca! Ramazan je prilika da se postom i
  zdravom ishranom odmorimo i ojacamo naš organizam
  - izbjegavanjem prejedanja i luksuza u hrani.

38

• Treba
  napomenuti da glavni razlog zašto
  
• ljudi
  osecaju glad je nedostatak šecera u
• krvi
  a ne-prazan stomak,kao što ljudi misle.
• 
  Poroka Muhameda, a.s, je dao poseban
  
• 
  znacaj hurme (datulja) i vode, kao dio
• 
  ishrane Muslimana tokom Ramazana.
• Datulje su veoma hranljive , pogotovo njihov
  prirodni šecer, masti i proteini ,vitamini i
  minerala od kljucnog su znacaja. Naime, one daju
  tijelu potreban šecer i stimulišu crijeva,
  smanjenjuju glad a samim tim, smanjuju potrošnju
  hrane.
• One su definitivno "kruna slasti i idealna
  lako svarljiva hrana, i za pola sata poslije
  obroka umorno tijelo ce se obnoviti i ponovo
  povratiti svoju snagu.Kad tijelo dobija
  esencijalne tvari iz datule , osjecaj gladi
  postaje bezznacajan, tako da covjek nece više
  imati potrebu za konzumiranje vece kolicine
  hrane.

39
Hurme (datule) hrana i lijek

• Važnost hurmi u svakodnevnoj ishrani se
  ogleda kroz hadise Vjerovjesnika, s.a.v.s., u
  kojima kaže
• Kuca u kojoj nema hurmi je kao kuca u kojoj
  nema (nikakve) hrane. Stanovnici kuce u kojoj
  nema hurmi, osjetit ce glad.
• Ukucani nece osjetiti glad dok god se kod
  njih nalaze hurme. Alejhisselam, s.a.v.s.,
  takoder, veli
• Kada iftarite, zapocnite hurmom. Ako nemate
  hurmi, iftarite vodom, jer to cisti.

40

• Savremena medicina je nedavno ustanovila da
  hurme sadrže veliki broj važnih prehrambenih
  sastojaka koje jacaju imunitet i tijelu daju
  energiju. Hurme takoder sadrže veliku
  koncentraciju šecera, minerala i vitamina koji su
  lahki za probavu, te pospješuju tjelesnu
  energiju, toplotu i pokretljivost. Savremena
  medicina je ustvrdila da hurme predstavljaju
  glavnu ishranu iz koje covjek crpi sve neophodne
  hranljive elemente potrebne za život.
• S druge strane, hurme pored hrane
  predstavljaju i lijek. Hurme imaju djelotvorni
  ucinak na stanje žene prilikom porodaja, jer
  pomažu jacanju mišica maternice i regulišu
  kontrakcije. To je samo jedna od tajni koja se
  krije u ajetu gdje Uzvišeni, dž.š., kaziva
  Merjemi
• Zatresi palmino stablo, posuce po tebi
  datule svježe. (Merjem, 25.)

41
Vrsta hrane tokom posta

• Tokom posta mjeseca Ramazana, vrstahrane
  koju mi jedemo ne bi trebalo mnogo da se
  razlikuje od normalne ishrane i treba da bude
  jednostavna, u cilju održavanja normalne tjelesne
  težine tj. izbegavanje povecanja ili smanjenja
  tjelesne težine.Post u toku dana traje relativno
  dugo, zato bi trebalo da konzumiramo hranu tj
  namirnice koje se vare sporije , kao što su hrana
  s fibrima (vlaknaima) a ne hranu koja sadrži
  namirnice koje se vare veoma brzo. Da spomenemo
  neke od njih
• Namirnice koja se polako vare su na
  primjer proso, ermik brašno, ne prosijano
  brašno , grah i grašak, itd (takodje poznatom kao
  kompleks ugljenih hidrata)..

42

• Namirnice koje sadrže vlakna su žitarice,
  povrce, kao što su spanac, boranija, orah,
  paprika, crvena cvekla koja je veoma bogata
  gvoždem, ne oguljeno voce itd.
• Ali, ako nakon duge gladi , obrok pocnemo s
  mesom i hljebom, onda osijecaj sitosti necemo
  imati za duži period. Dakle, covjek nastavlja da
  puni svoj želudac pretjerano, misleci da je i
  dalje gladan, dodavanjem više masti zbog toga
  iftar treba da pocnemo sa hurmama koje se vare
  brzo i koje sadrže šecer.
• Odnos izmedu vrsta hrane koja se uzima mora
  da bude uravnotežen uzimanjem odredene kolicine
  svake vrste odnosno voce, povrce, meso /
  piletina / riba, hljeb .

43

• Izbjegavati konzerviranu hrana, zamrznutu i
  onu koje sadrže previše šecera i masti, gazirana
  pica.
• Tokom sehura ne bi trebali uzimati previše
  hranu kao ni caj.Caj pospješuje glad i
  izlucivanje mnogih mineralnih soli neophodnih za
  tijelo tokom
• Potrebno je konzumirati što više tecnosti
  izmedu iftara i sehura tako da tjelesnu tecnost
  držimo u normalnom nivou.

Kamenci u bubrezima se mogu pojaviti kod ljudi
koji unose  manje tecnosti. Dakle trebalo bi piti
što više tecnosti da bi se sprijecilo formiranje
kamenaca.
44

• Izbjegavati pusenje
• Podaci koji upozoravaju
• oko cetvrtina pusaca umre prerano od poslijedica
  pusenja i sebi uskrati bar 10-15 godina zivota
• pusenje prouzrokuje teska oboljenja kao sto su
  rak pluca, bolesti srca i bronhitis i emfizem
• trudnice koje puse povecavaju stepen opasnosti od
  nastanka pobacaja, radjanja mrtvorodjene bebe ili
  radjanja bebe male telesne tezine
• pusaci cesto obolevaju od bolesti perifernih
  krvnih sudova koje se komplikuju nastankom
  gangrene i amputacijom ekstremiteta
• pusaci kaslju, imaju ceste respiratorne infekcije
  i smetnje sa disanjem
• djeca i mlade osobe koje zive sa pusacima imaju
  cesce respiratorne probleme u odnosu na decu koja
  zive u kucama gde se ne pusi.

45

• 90 umrlih od raka pluca su pusaci, 25 umrlih
  od srcanih bolesti su pusaci, dok je pusenje u
  75 slucajeva uzrok smrti od bronhitisa/emfizema
• nepusaci koji su izlozeni duvanskom dimu imaju
  najmanje 35 veci rizik da obole od karcinoma
  pluca ili neke od kardio-respiratornih bolesti
• Zato, da se kloni od ovog zla i iskoristi
  Allahovu blagodat zdravlja u bolje stvari, danas
  se stvari promjeniti mogu a sutra vec moze biti
  kasno.Ramazan je mozda pravi trenutak da jos
  jednom razmisljamo i odlucimo.

46
Osobe oslobodene od posta
Stara osoba
Bolesnici
Djeca
Putnici
Trudnica
Dojilja
Zena s mensesima
Retardirana osoba
47
Zdravstvenih razloga

• Prirodno
  postoje nekoliko kategorija ljudi koji su
• 
  oslobodeni od posta, zbog stanju njihovog
  zdravlja
  uzviseni Allah dž.š je rekao 
• "Allah želi
  da vam olakša, a ne da poteškoce imate . (Al
  
• Bakara,
  185)
• ..u vjeri
  vam nije ništa teško propisao.." (al Hadž, 78)
• Mala djeca nemaju obavezu da poste jer je
  potrebno konzumiranje hrane za njihov rast .
• Žene tokom mjesecnog ciklusa ili babinja posle
  poroda
• zbog oslabljenje fizicke snage, jer se za to
  vrijeme mnoge
• promjene dešavaju se u organizmu .
• Žene za vrijeme ciklusa su u lošem fizickom
  stanju I ako
• poste cine nepravdu za svoj organizam
  takode u toj situaciji
• uslov je fizicka necistoca organizama a Bog
  želi da post,
• molitva, budu u vreme kada smo fizicki
  cisti.
• Trudnica nije obavezna da posti.

48

• Majke
  koje doje dijete treba da zna da je
• prirodna
  hrana za djete od vrlo velikog znacaja
• za bebu,
  to je prirodni nastavak spoja izmedu
• majke i
  djeteta, kao i njihovo mentalno i fizicko
• 
  povezivanje.
• Pacijenti
  sa teškim kardiovaskularnim bolestima
• 
  Dijabeticari, oni koji primaju terapiju u
  odredeno
• vrjeme
  (svaki 6 h na usta )
• Pacijenti koji boluju od bolesti želuca, gdje
  hrana mora da bude uzeta u manjim obrocima 4-5
  puta na dan, itd.
• Naravno duboka starost, preveliki bolovi,
  kao i onima koji boluju od teških neizljecivih
  bolesti, nije preporuceno da poste. Pacijentu sa
  hronicnom bolešcu za koju ljekari tvrde da nece
  doci do oporavka, post nije obavezan.
• ..Onima koji ga jedva podnose - otkup je da
  jednog
  siromaha nahrane. A ko drage volje da više,
  
  za njega je bolje. A bolje vam
  je, neka znate,
  
  da postite.. ." (Al Bakara, 184)

49
Savjeti za postace koji imaju tegobe ili su
bolesni?

• Iako je kardiovaskularnom bolesniku post
  preporucen, trebalo bi se konsultirati sa
  ljekarom o zdravstvenom stanju i da se u toku
  posta reguliše primjena diuretika (lijekovi za
  uklanjanje višaka vode iz organizama koje mogu
  dovesti do dehidracije) i drugih medikamentima .
• Onima koji imaju jako visok krvni
  pritisak ili srcanu bolest ne
• preporucuje se da poste Ramazan .
• Kombinacia glavobolje sa smanjenjem krvnog
  pritiska ili šecera u krvi mogu biti ozbiljne i
  da izazove migrenu, probavne probleme.
• Izbegavanje pušenje i kofeina i regulisanje
  vremena spavanja .
• Preporucuju se cajevi koji ne sadrže
  kofein.
• Grcevi dolaze kao rezultat nedovoljne
  kolicine kalcijuma, magnezijuma i kalijuma
  dobijeni putem hrane. Tokom mjeseci posta treba
  konzumirati namirnice bogate ovim mineralima kao
  na primer povrce, voce, meso.
•  U slucajevima kada imamo pojacanu žgaravicu,
  tokom Ramazana moramo paziti na hranu koja
  sadrže biber, kafu i pica, gazirana Cola .

50

• Konzumiranje hrane s nedovoljno vlakana ne
  uzimanje dosta tecnosti može izazvati
  obstipaciju-tvrdu stolicu, gomile (hemoroidi),
  fusure (pukotine) u analnom kanalu.
• Treba izbjegavati pretjerano kolicine
  konzervirane hrane, treba uzeti sto više
  tecnosti, crno brašno za pripremu hljeba (crni
  hleb), neoguljeno voce i povrce.
• Probavne problemi mogu biti uzrokovani
  prejedanjem, konzumiranjem hrane koja sadrži
  mnogo masti, prezasicena hrana, kao i one vrste
  hrane koje uzrokuju nadutost kao što su jaja,
  luk, kupus, gazirani pica i td.
• Pad šecera u krvi se manifestuje. slabošcu,
  vrtoglavicom, umorom, preznojavanjem, drhtavicom,
  glavoboljom. Kod onih koji ne boluju od
  dijabetesa ovih znaci se pojavlaju pri
  konzumiranju velike kolicine šecera, što izaziva
  proizvodnju i izlucivanje velike kolicine
  insulina koji izaziva smanjenje nivoa krvnog
  šecera. Zbog toga treba izbjegavati namirnice
  koje sadrže više šecera kao i prejedanje tokom
  iftara. Inzulin ovisnim pacijentima zbog velike
  varijabilnosti krvnog šecera post nije
  preporucljiv.

51

• Bezbjednost za postu treba veoma pažljivo
  vrijednovati, zato ima tih kojih imaju potrebu
  za cestih I malih obroka kako bi se izbjegavao
  epizodi rasta ili pada nivo šecera koje
  zahtjevaju prilagodavanje doze insulina ili
  prestati posta. Dijabeticara treba da budu
  svijesni da ni ugod špricom za pracenje nivoa
  šecera u krvi kod kuce ili insulinska injekcija
  ne upropastiti post.

52
Što prekida post ?

• Po mišljenje naucnika post se prekida kada
  hrana ude unutar tijela, tj u želudac.
• Takoder unos hranljivih materija ostalim
  putevima (inekcije seruma i vitamina, dijaliza
  za cišcenje krvi)
• Namjerno povracanje
• Anestezija u cijelom telu, gde pacijent gubi
  svijest
• Seksualnim odnosima

53
Šta ne prekida post

• Nehranjiva injekcija ( Intramuskularna ,
  intravenozna i intradermalna injekcija)
• antibiotici, vakcine, insulin, anestetici I drugi
  nehranjivi lijekovi.
• Stomatolški rad na zubima samo sa oprezom da ne
  gutamo krv
• Tabletice ispod jezika za lijecenje srcanih
  kriza.
• Nenamjerno povracanje
• Monitoring (laparaskopi) pregled.
• Krvarenje iz nosa ili desni, ako se krv ne guta.
• Aplikacija kapi u oku ili uho.
• Korišcenje inhalator za lecenje astme,

54

• Probanje ukusa hrane na vrhu jezika bez gutanja,
• Djelimicna anestezija
• Ulja, kreme za lecenje
• Ciscenje genitalnog organa,
• Analni cepici zbog povišenja tj. temperature i iz
  drugih razlozga.
• Pregledanje bešika kamerama ili uvodenje
  medicinski preparata u svrhu pregleda (
  snimanja).
• Vadenje krv za analizu , ali vadenje krvi za
  veliki broj krvnih pretraga preporucuje se nakon
  iftara.