Title: POLSKI ZWIAZEK WEDKARSKI Komisja Mlodziezowa przy PZW OKREG LUBLIN w Lublinie ul. Nalkowskich 105
1POLSKI ZWIAZEK WEDKARSKIKomisja Mlodziezowa
przy PZW OKREG LUBLINw Lublinie ul. Nalkowskich
105
Materialy do szkolenia mlodziezy PZW Rosliny w
srodowisku wodnym Opracowal Andrzej Skibinski
Jaroslaw Wozniak
Marek Harasim
2Rosliny w srodowisku wodnym
- Strzalka wodna ( lac. Sagittaria Sagittifolia),
nalezaca do rodziny zabiencowatych. - Jest roslina czesto spotykana w plytkich wodach
stojacych lub wolno plynacych.Preferuje dno
twarde lub lekko zamulone.
Najczesciej wystepuje w niewielkich kepach.
Nazwa jej pochodzi od
ksztaltu lisci nadwodnych.
Jest bylina dochodzaca do 1 m wysokosci o
lisciach zebranych w rozetke.
Ma duze biale kwiaty z
czerwonym akcentem u nasady. Kwitnie od czerwca
do sierpnia.
Jest roslina bardzo pospolita na
terenie Polski. Spotkac ja
mozna przy brzegach rzek, stawów, w rowach i na
bagnach.Jej ojczyzna jest Ameryka.
Szeroko rozpowszechniona w calej niemal Europie,
Azji az po Japonie, nie wystepuje jedynie w
krainie górzystej. W jej
sasiedztwie napotkac mozemy dorodna ploc,
wzdrege, którym towarzystwo tej rosliny wybitnie
przypadlo do gustu.
3Rosliny w srodowisku wodnym
- Zabieniec Babka Wodna (lac. Alisma
Plantago-Aquatica), nalezacy do rodziny
zabiencowatych. - Spotykany najczesciej w plytkich jeziorach i
stawach.
Nie lubi on jednak zbyt
mulistego dna.
Rosnie w niewielkich skupiskach, czesto w
otoczeniu strzalki wodnej. Jest bylina
dochodzaca do 1 m wysokosci. Posiada silnie
zgrubiale, bulwiaste klacze. - Liscie jasnozielone, kwiaty o rózowawych lub
bialych platkach. Kwitnie od czerwca do jesieni.
Jest roslina
rozpowszechniona na terenie calego kraju od
wybrzeza, az po tereny górskie.Znalezc ja
mozna latwo na brzegach wód, na bagnach,
w rowach.Tworzy wiele form i odmian w
zaleznosci od srodowiska. Blaszka lisciowa jest
zmienna w ksztalcie i wielkosci.
W plytkich wodach
stojacych jest owalna, zaostrzona
u nasady, zaokraglona. W wodach stojacych,
glebokich lancetowata, zwezona ku nasadzie,
znacznie mniejsza.
W wodach plynacych posiada waskie plywajace
liscie. - Ciekawostka przyrodnicza jest fakt, ze posiada on
silne wlasciwosci trujace.
4Rosliny w srodowisku wodnym
- Zabisciek plywajacy (lac. Hydrocharis
Morsus-Ranae) z rodziny
zabisciekowatych. - Spotykamy go w zacisznych miejscach wód
plynacych, w starorzeczach i
stawach. Nazwe swa zawdziecza temu, ze bywa
chetnie odwiedzany przez zaby, które z apetytem
zjadaja napotkane na tej roslinie slimaki i inne
drobne zwierzatka. Jest bylina o klaczu z
licznymi rozlogami oraz zwieszajacymi sie w dól
dlugimi korzeniami.
Dlugoogonkowe liscie zebrane w rozetke
maja okragla, sercowato wycieta w nasadzie
blaszke, plywajaca po wodzie.Kwiaty bialego
koloru o przyjemnej woni.
Roslina kwitnie od maja do sierpnia. Jest
bardzo pospolitym gatunkiem na terenie Polski,
szeroko rozprzestrzeniona w calej Europie i na
terenach Syberii.
5Rosliny w srodowisku wodnym
- Osoka aloesowata (lac. Stratiotes Aloides) z
rodziny zabisciekowatych. - Rosnie w wodach zacisznych, zarówno stojacych,
jak i wolno plynacych. Lubi dno miekkie i
muliste. Czasami tworzy gesty kozuch na lustrze
wody. Liscie tej byliny przypominaja liscie
aloesu. Grube klacze z wydluzonymi rozlogami,
liscie sztywne, twarde, ciemnozielone, ku dolowi
rynienkowate, kolczasto pilkowane na brzegach.
Kwiaty o duzych, bialych platkach, kwitna od maja
do sierpnia. Jest to roslina bardzo
rozpowszechniona na calym nizu Polski. Miejsca
porosniete ta roslina to idealne miejsca na
lina, karasia.Wystepuje w calej srodkowej
Europie, miejscami tak licznie, ze calkowicie
zarasta rowy i plytkie rzeczki.
6Rosliny w srodowisku wodnym
- Moczarka kanadyjska (lac. Elodea Canadensis) z
rodziny zabisciekowatych. - Wystepuje w kazdej niemal wodzie. W jeziorach
zwarta masa porasta stoki podwodnych górek oraz
dna stawów. Stanowi glówny
skladnik podwodnych lak.Jest bylina o dlugiej,
mocno rozgalezionej lodydze. Liscie
podluzne, spiczaste, na brzegu drobno zabkowane.
Kwiaty o duzych bialych platkach.Na terenie
Polski pospolita, wystepuje we wszystkich niemal
zbiornikach wodnych. Ojczyzna jej jest Ameryka
Pólnocna. Zaaklimatyzowala sie dobrze w duzej
czesci Europy, wschodnich Indiach i Australii. W
Europie znana od poczatku XIX wieku, najpierw w
Irlandii i Szkocji skad przeniesiono ja do
róznych ogrodów botanicznych na terenie calego
kontynentu, nastepnie przemiescila sie do róznych
zbiorników wodnych, wypierajac inne rosliny.W
sasiedztwie moczarki napotkamy dorodnego leszcza,
ploc, wzdrege.
7Rosliny w srodowisku wodnym
- Rdestnica plywajaca( lac. Potamogeton Natans ) z
rodziny rdestnicowatych. - Jest bylina posiadajaca lodyge dochodzaca do
kilku metrów dlugosci.
Liscie zanurzone, dlugie (do 50 cm),
obumieraja i odpadaja po okresie kwitnienia.
Liscie plywajace sa trwale, skórzaste, o
ksztalcie owalnym lub wydluzonym, blaszce u
podstawy sercowatej z dwoma faldami przy ogonku.
Kwiaty zebrane w
klos wysuwajacy sie na powierzchnie wody.Roslina
wystepuje w wodach stojacych, jeziorach,
stawach i rowach. Tworzy wielkie
skupiska na plyciznach.
Z wyjatkiem wyzszych partii gór, rozpowszechniona
na terenie calej Polski.
Wystepuje w strefie umiarkowanej i
subtropikalnej na obu pólkulach. Wsród rdestnic
poszukujmy szczupaka, natrafimy tu takze lina,
karasia, ploc, wzdrege.
8Rosliny w srodowisku wodnym
- Rdestnica polyskujaca ( lac. Potamogeton Lucens )
z rodziny rdestnicowatych. - Jest bylina o oblej lodydze i duzych, najczesciej
zanurzonych lisciach. Sa one polyskujace,
lancetowate lub jajowate, na szczycie wyciagniete
w kolec o falistym zabkowanym brzegu.Kwiaty
niemal identyczne jak u rdestnicy plywajacej.
Roslina pospolita na terenie calej niemal
Polski. Rozpowszechniona w calej Europie, Ameryce
Pólnocnej oraz zachodniej i pólnocnej Azji.
9Rosliny w srodowisku wodnym
- Rdestnica kedzierzawa ( lac. Potamogeton Crispus)
z rodziny rdestnicowatych. - Jest bylina o cienkim, czterokanciastym, mocno
rozgalezionym pedzie w kolorze czerwonawym.
Wszystkie
liscie ma zanurzone, lancetowate, u nasady
zaokraglone, brzeg lisci pilkowany, najczesciej
falisto kedzierzawy(stad jej nazwa).
Kwiaty
zebrane w 7-10 kwiatowekloski. Kwitnie od maja
do jesieni. Jest pospolita roslina w stojacych i
wolno plynacych wodach nizu Polski.
Zasiegiem swym obejmuje Europe,
Ameryke pólnocna, Australie, Afryke i Azje.
10Rosliny w srodowisku wodnym
- Skrzyp bagienny ( lac. Equisetum Limosum) z
rodziny skrzypowatych. - Jest to stosunkowo duza ( dochodzaca do 1,5 m )
bylina. Posiada wieloboczne, tarczowate liscie
zarodnionosne zebrane w klos zaokraglony na
szczycie.
Tworzenie i dojrzewanie klosków przypada na
okres od maja do lipca. Pedy zarodnikowe tej
rosliny sa barwy szarozielonej, dojrzale kloski
koloru czerwonawego.
Skrzyp bagienny wystepuje w miejscach
podmoklych, na bagniskach, przy brzegach wód
czesto pomiedzy trzcina. Jest roslina bardzo
pospolita na terenie kraju.
Swoim zasiegiem obejmuje cala niemal Europe,
Ameryke pólnocna i czesc Azji.
Ciekawostka jest fakt, ze jest to w prostej linii
potomek ogromnych skrzypów porastajacych w epoce
wegla nasza planete.Wszystkie gatunki skrzypów
posiadaja blone komórkowa skladajaca sie przede
wszystkim z krzemionek, dzieki czemu sa szorstkie
i sztywne, a po poruszeniu wydaja
charakterystyczny skrzypiacy dzwiek (stad ich
nazwa ).
11Rosliny w srodowisku wodnym
- Szczaw lancetowaty (lac. Rumem Hydrolapathum) z
rodziny rdestowatych. - Jest to okazala ( dorastajaca do 2,5m wysokosci)
bylina o prostej, bruzdowatej
lodydze, posiadajaca dlugie (do 1m) lancetowate
liscie oraz drobne o zóltawym odcieniu
kwiaty.Kwitnie od lipca do konca sierpnia.
Owoc
wyksztalca sie w postaci zaostrzonego,
kanciastego orzeszka. Porasta wody stojace,
brzegi rzek, stawów, rowy melioracyjne na terenie
calego kraju.
Jest roslina szeroko rozpowszechniona na
terenie srodkowej i poludniowej Europy.
12Rosliny w srodowisku wodnym
- Rdest ziemnowodny(lac. Polygonum Amphibium) z
rodziny rdestowatych. - Jest metrowej dlugosci, o pelzajacym,
rozgalezionym klaczu bylina. Liscie skórkowate,
podluznie lancetowate, plywajace. Posiada
rózowawe, o przyjemnej woni kwiaty.
Kwitnie od czerwca do sierpnia. Porasta
wolno plynace i stojace wody, brzegi stawów,
napotkac go mozna na mokrych lakach.. Jest
roslina bardzo pospolita na terenie calego kraju.
Szeroko rozpowszechniony w pólnocnych krajach
strefy umiarkowanej, Indiach, Meksyku i
poludniowej Afryce. Posiada rzadko spotykana
zdolnosc do przystosowywania sie i do
zycia typowo wodnego, jak równiez na ladzie.
W wodzie wytwarza dlugi nagi ped z
kanalami powietrznymi, lecz kiedy poziom wody
opadnie i zbiornik zaczyna wysychac z klacza
wyrastaja nowe pedy, pokryte waskimi
lancetowatymi liscmi o krótkich ogonkach.Zarówno
liscie, jak i lodyga sa owlosione i wydzielaja
lepka, gesta ciecz jako ochrona przedusilujacymi
usiasc na nich owadami.Oprócz tego wystepuje
jeszcze forma posrednia, wystepujaca na brzegach
wód. Posiada ona w górnej czesci liscie
powietrzne, krótkoogonkowe oraz w dolnej
dlugoogonkowe plywajace. Jest to typowa roslina
ziemnowodna i stad pochodzi jej nazwa rdest
ziemnowodny.
13Rosliny w srodowisku wodnym
- Grazel zólty (lac. Nuphar Luteum) z rodziny
grzybieniowatych. - Jest to bylina posiadajaca klacze rozwijajace sie
w dennym mule. Ma skórzaste, owalne, plywajace
liscie o dlugiej 30 cm gleboko wcietej blaszce.
Posiada duze, piekne, blyszczace, zólte kwiaty, o
intensywnym zapachu, których korona zbudowana
jest z licznych, lyzeczkowanych platków.
Okres kwitnienia tej rosliny wypada na okres od
maja do wrzesnia.
Plywajace owoce maja charakterystyczny
butelkowaty ksztalt. Roslina ta szeroko porasta
stawy i jeziora oraz glebokie zatoki rzek o
spowolnionym nurcie na terenie calej
Polski.Rozpowszechniona w Europie, centralnych
terenach Azji oraz na Syberii. - Posiada wlasciwosci trujace, jest takze szeroko
wykorzystywana w lecznictwie.
14Rosliny w srodowisku wodnym
- Rogatek sztywny (lac. Ceratophyllum Demersum) z
rodziny rogatkowatych. - Ta dluga (do 1m) ciemnozielona bylina nie
posiada korzeni i swobodnie unosi sie w
wodzie. Jej naga, delikatna lodyga jest silnie
rozgaleziona. Niepozorne, zanurzone kwiaty,
przystosowane sa do zapylania pod woda.
Licznie wystepujace kwiaty
meskie produkuja ogromne ilosci pylku. Kwiaty
zenskie, posiadaja dlugie, nitkowate znamiona, do
których pylek przykleja sie.
Okres kwitnienia
rosliny przypada na okres od lipca do
wrzesnia.Rogatka znajdziemy w wolno plynacych i
stojacych wodach, w rowach, stawach,
starorzeczach i terenach bagiennych. Bardzo
pospolity na terenie calego kraju.
W oslonietych od fal
zatoczkach wraz z innymi gatunkami tworzy
podwodny gaszcz.
15Rosliny w srodowisku wodnym
- Rzepicha ziemnowodna (lac. Rorippa Amphibia) z
rodziny krzyzowych.Jest metrowej wysokosci
bylina o bruzdowatej, galeziastej lodydze. Liscie
w kolorze zóltawozielonym. Dolne wcinane lub
grzebieniastodzielne, w czesci podwodnej prawie
nitkowate, górne lancetowate, zwezone przy
nasadzie, o brzegach wyraznie
zabkowanych.
Zlocisto zólte kwiaty o dlugich szypulkach
skupione sa w kisciach. Okres kwitnienia
od maja do sierpnia. Zapylana jest
tradycyjnie przez owady, jednakze podczas dlugiej
deszczowej pogody kwiaty nie otwieraja sie i
nastepuje samozapylenie.Napotkac ja mozna na
podmoklych brzegach wolno plynacych rzek lub
stojacych wód. Upodobala sobie sasiedztwo trzcin.
Wystepuje na terenie calego kraju.
Rozpowszechniona w pólnocnej
Europie, duze jej skupiska wystepuja na Pólwyspie
Korelskim w Jeziorze Onega oraz w
obszarze zblizonym do pólnocnego kola polarnego.
16Rosliny w srodowisku wodnym
- Wywlócznik okólkowy (lac. Myriophyllum
Verticillatum) z rodziny
wodnikowatych. - Jest bylina calkowicie rosnaca w wodzie, o nagim,
dlugim (do 2m) kruchym pedzie w kolorze brunatno
zielonym. Posiada geste, okólkowo
pierzastosieczne liscie o odcinkach
wlosowatych.Zielonkawobiale kwiaty tworza klosy.
Okres
kwitnienia przypada na czerwiec i lipiec.
Wywlócznik okólkowy rozproszony w stojacych i
wolno plynacych wodach preferuje zbiorniki ubogie
w wapn. Gromadnie wystepuje w glebokich zatokach
jeziornych oraz spokojnych brzegach wód,
chroniony przed uderzeniami fal.Spotykany na
calym nizu Polski. Szeroko rozpowszechniony
w Europie, Ameryce Pólnocnej oraz umiarkowanych
rejonach Azji.
17Rosliny w srodowisku wodnym
- Wywlócznik klosowy (lac. Myriaphyllum Spicatum) z
rodziny wodnikowatych. - Jest bylina calkowicie zanurzona w wodzie.
Dluga (do 2m) czerwonawa
lodyga posiada tzw. korzenie przybyszowe, za
pomoca których zakotwicza sie w mule dennym.
Ustawione w okuwkach pierzastosieczne liscie
posiadaja odcinki wlosowate. Drobne, rózowe
kwiaty zebrane sa w wyrazne klosy. Okres
kwitnienia przypada na okres od maja do lipca. Na
wiekszych glebokosciach (powyzej 3m) roslina moze
nie owocowac.
Natura poradzila sobie z tym
problemem umozliwiajac jej rozmnazanie
wegetatywne. Oderwane kawalki pedów unoszone sa
przez prad wody na duze odleglosci.
W innych dogodnych miejscach
wypuszczaja dlugie przybyszowe korzonki, którymi
przytwierdziwszy sie do podloza wyrastaja w nowe
duze rosliny. Wywlócznik klosowy wystepuje w
stojacych oraz wolno plynacych wodach zarówno
sródladowych, jak i slonawych zalewach
przymorskich. Upodobal sobie w szczególnosci
zbiorniki bogate w wapn. Przy brzegach tworzy
wraz z innymi roslinami (rdestnicami, rogatkiem i
moczarka) nie dajaca sie rozplatac
gestwine.Rozpowszechniony na terenie calego
kraju. Wystepuje równiez w wiekszej czesci
Europy, Azji oraz Ameryce Pólnocnej.
18Rosliny w srodowisku wodnym
- Potocznik waskolistny (lac. Berula Erecta) z
rodziny baldaszkowatych. - Jest roslina stosunkowo latwo rozpoznawalna z
uwagi na charakterystyczny zapach swiezego
selera. To
bylina o czolgajacym sie klaczu i oblej,
bruzdowatej lodydze. Liscie ma pojedyncze,
pierzasto zlozone. Zebrane w
baldachimy biale kwiatki pojawiaja sie w lipcu
i sierpniu. Potocznik waskolistny rosnie
na brzegach nizinnych potoków, szybko plynacych
strumieni, napotkac go mozna nawet w zimnych
szybko plynacych wodach zasiedlonych przez
pstragi oraz zródlach rzek.
Napotkamy go tak
ze w starorzeczach, gdzie wraz
z jezoglówka, kosaccem, trzcina i rzesa
tworzy ogromne zbiorowiska roslinne. Popularny na
terenie calego kraju. Rozpowszechniony takze
szeroko w Europie, Ameryce Pólnocnej oraz
centralnej i zachodniej Azji. - Posiada wlasciwosci trujace, jest takze szeroko
wykorzystywana w lecznictwie.
19Rosliny w srodowisku wodnym
- Marek szerokolistny (lac. Sium Latifalium) z
rodziny baldaszkowatych. - Jest bylina o dlugiej (do 1,5m wysokosci)
bruzdowatej lodydze. Liscie nadwodne sa
pojedynczo pierzaste o ostro pilkujacych
odcinkach, liscie zanurzone podwójnie
pierzastodzielne. Drobne, biale kwiatki zebrane
sa w duze szczytowe baldachimy.Zapylana przez
owady kwitnie w lipcu i sierpniu.Roslina ta
równiez rozmnaza sie wegetatywnie.
Jej plytkowodne formy tworza na
korzeniach specjalne paki, z którym
jesienia, pod woda wyrastaja mlode lodygi.
Formy wodne zimuja zielone.Marek
szerokolistny wystepuje w wodach stojacych,
rowach i blotach, na brzegach rzek, jezior
i stawów. Jest
roslina bardzo rozpowszechniona na terenie calego
kraju oraz calej srodkowej Europie. - Jest roslina o silnych wlasciwosciach trujacych.
Szczególnie trujacy jest jej korzen.
20Rosliny w srodowisku wodnym
- Szalej jadowity (lac. Cicuta Virosa) z rodziny
baldaszkowatych. - Jest bylina posiadajaca bulwiaste klacze o bardzo
nieprzyjemnym zapachu, wewnatrz którego znajduja
sie komory powietrzne ulozone jedna nad druga.
Pusta lodyga, rozgaleziona
w górnej czesci dochodzi do 120cm wysokosci. Duze
trawiastozielone liscie o lancetowatych,
pilkowanych odcinkach. Platki korony biale o
koncach zagietych do srodka. Okres kwitnienia
przypada na miesiace letnie, od czerwca do
sierpnia.
Zapylana jest przez owady zwabione
nektarem wydzielanym przez miodniki, znajdujace
sie w kwiatach. Owocem jest rozlupka, rozpadajaca
sie na dwa male owocki. Owoc posiada luzna
gabczasta tkanke z kanalkami, w których znajduje
sie olejek eteryczny. Jest to roslina rosnaca
glównie na moczarach, bagnistych brzegach stawów,
jezior, mulistych rowach i torfowiskach.
Rozpowszechniona na terenie calego kraju.
Wystepuje równiez w calej pólnocnej i srodkowej
Europie oraz umiarkowanej czesci Azji. - UWAGA Szalej jadowity to jedna z
najniebezpieczniejszych roslin dziko rosnacych na
terenie Polski.Najsilniej trujace jest jej klacze
o nieprzyjemnym, odurzajacym zapachu.
21Rosliny w srodowisku wodnym
- Kropidlo wodneJest to najczesciej jednoroczna (do
dwóch lat) roslina dorastajaca do 2 m wysokosci.
W dolnej czesci prostej, bruzdowatej lodygi
wyrastaja geste, sznurowate korzonki. Odcinki
lisci podwodnych ma równowaskie, liscie nadwodne
lancetowate, zabkowane.
Biale kwiaty o sercowatych
platkach kwitna od czerwca do sierpnia. Owocem
jest obla, wydluzona, zóltawobrazowa rozlupka
rozpadajaca sie na dwa male owocki. Zebra owocu
wypelnia gabczasta tkanka powietrzna. Owoce
kielkuja krótko po odpadnieciu z rosliny
macierzystej, juz na jesieni. Formy
wodne potrafia cala zime wegetowac pod
woda.Kropidlo wodne zasiedla plytkie zbiorniki
stojacej wody, brzegi stawów, jezior, rowy
melioracyjne, szczególnie miejsca ocienione.
Preferuje muliste podloze oraz wody ubogie w
tlen. W wielkich, luznych skupiskach wystepuje
równiez w bardzo wolno plynacych, silnie
nagrzewajacych sie strumykach. Roslina bardzo
pospolita na terenie Polski. Wystepuje niemal w
calej Europie, zachodniej Azji i Ameryce
Pólnocnej. Jest roslina o tyle
ciekawa, ze w zaleznosci od zmiany srodowiska
moze przeksztalcac sie w inne formy
o odmiennych lisciach.
Formy te moga przechodzic jedne w drugie. - Posiada wlasciwosci trujace, jest takze szeroko
wykorzystywana w lecznictwie
22Rosliny w srodowisku wodnym
- Okreznica bagienna (lac. Hottonia Palustris) z
rodziny pierwiosnkowatych. - Jest bylina o lisciach zanurzonych w wodzie.
Posiada klacze czolgajace sie
w mule dennym zbiorników wodnych. Rozgaleziajaca
sie u nasady lodyga podnosi sie skosnie ku
górze.Grzebieniastosiecze o nitkowatych
odcinkach liscie zanurzone sa w wodzie. Piekne
rózowe kwiaty ustawione sa okólkowo w
gronach w szczycie rosliny.
Kwitnie od maja do
lipca, zapylana tradycyjnie przez owady. Owocem
jest kulista torebka zawierajaca liczne nasiona.
Po zgniciu szypulki owoc upada do
wody, gdzie przebywa do czasu wydostania sie na
zewnatrz nasion, co nastepuje po rozpadzie sie
jego zewnetrznej oslonki.
Nasiona rozprzestrzeniane sa przez fale i
ptactwo wodne. W niektórych okolicach,
wystepowanie tego gatunku zwiazane jest scisle z
glównymi szlakami wedrówek ptaków.Okreznice
bagienna spotkac mozemy w stojacych lub wolno
plynacych wodach, moczarach, bagnistych rowach i
na terenach podmoklych.Roslina bardzo popularna
na terenie Polski wystepuje równiez w
umiarkowanej czesci Europy i Azji.
23Rosliny w srodowisku wodnym
- Mieta nadwodna (lac. Mentha Aquatica) z rodziny
wargowych. - Jest bylina tworzaca klacze z podziemnymi i
nadziemnymi rozlogami. Na wysokiej (do 1,5m),
galeziastej i owlosionej lodydze osadzone sa
jajowate, o sercowatej nasadzie liscie o
karbowanych brzegach. Kulisty kwiatostan w
kolorze rózowawym skupia sie w koronie rosliny.
Okres kwitnienia trwa
od lipca do wrzesnia.
Owocem rosliny jest brodawkowata rozlupka
rozpadajaca sie na cztery orzeszki. Mieta
nadwodna wystepuje w rowach, brzegach rzek i
stawów na terenie calego kraju. Rozpowszechniona
niemal w calej Europie, zachodniej
i pólnocnej czesci Azji, obu Amerykach oraz
poludniowej i pólnocnej Afryce.
24Rosliny w srodowisku wodnym
- Oczeret jeziorny (lac.Schoenoplectus Lacustris) z
rodziny turzycowatych. - Jest trwala roslina o czolgajacym sie klaczu.
Jej dluga (do 3m)
wysokosci, gruba, ciemnozielona, lukowato wygieta
lodyga, zakonczona jest kwiatostanem.
Stanowi go rozpierzchla wierzchotka
zlozona z klosków. Podsadka kwiatostanu, w
nasadzie rynienkowata, jest krótsza od
kwiatostanu. Kloski sa bardzo liczne,
jajowate lub podluzne, zwykle na szypulkach. W
kloskach tych kwiaty osadzone sa w pachwinach
przysadek ustawionych spiralnie, luskowatych,
pilkowato postrzepionych.
Roslina posiada kwiaty obuplciowe. Jest
wiatropylna. Okres kwitnienia przypada
na przelom czerwca i lipca. Owocem jest
splaszczony, trójkanciasty orzeszek.
Oczeret jeziorny wystepuje w miejscach
podmoklych, czesto wprost w wodzie, nad brzegami
jezior, stawów i sadzawek. Pospolity na terenie
calego kraju. Rozprzestrzeniony niemal w
calej Europie, Azji, Afryce, Australii oraz w
Ameryce Pólnocnej i Srodkowej.
25Rosliny w srodowisku wodnym
- Trzcina pospolita (lac. Phragmites communis) z
rodziny traw. - Roslina trwala, sinozielona, do 4 m wysokosci, o
dlugim czolgajacym sie klaczu i gladkim prostym,
bardzo grubym, ulistnionym zdzble.Waskie (ok.. 3
cm) i dlugie ( do 60 cm) liscie sa obustronnie
sinozielone, twarde, sztywne, o ostrym brzegu.
Kwiatostan stanowi bardzo duza,
rozpierzchla wiecha, skladajaca sie z licznych
wielokwiatowych klosków, po przekwitnieniu
sciesniona.
Kloski waskie, lancetowate,
najczesciej ciemnobrunatne. Kwiaty typowe dla
traw. Okres kwitnienia od lipca do wrzesnia.
Owocem jest maly ziarniak.
Roslina zapylana jest przez wiatr.
Trzcina rozmnaza sie tak ze rostowo przez
klacza, z wytworzonych przez nie wezlów wyrastaja
nowe pedy i korzenie. Zarasta ona brzegi wód
stojacych i wolno plynacych rzek, jezior, stawów
i sadzawek. Porasta torfowiska, glebokie blota i
moczary. Znalezc ja mozna
równiez na wilgotnych polach i lakach. Jest
roslina kosmopolityczna rozpowszechniona na
calej kuli ziemskiej.
Duza role odgrywa ona w utrwalaniu i
pozyskiwaniu ladu oraz przy tworzeniu
porowatego torfu mulowego.
26Rosliny w srodowisku wodnym
- Rzesa drobna (lac. Lemna Minor) z rodziny
rzesowatych. - Jest to trwala roslina, plywajaca po powierzchni
wody, która czesto calkowicie pokrywa, tworzac
scisla powloke razem z grazelami,
grzybieniami i rdestnicami. Czlony pedowe ma
koliste lub odwrotnie jajowate, splaszczone,
nieprzezroczyste. Sa obustronnie zielone lub na
spodniej stronie czerwonawe. Czapeczka korzonka
jest zwykle zaokraglona.
Okres kwitnienia od kwietnia do maja. Kwiaty i
owoce, podobnie jak rzesa trójrowkowa w naszym
klimacie wytwarza sporadycznie, Roslina ta
rozmnaza sie wegetatywnie. Jest
roslina bardzo pospolita na terenie calego kraju.
Wystepuje w wodach stojacych, rowach bagnach,
sadzawkach i kaluzach. Rozpowszechniona niemal na
calej kuli ziemskiej.
27Rosliny w srodowisku wodnym
- Rzesa trójrowkowa (lac.Lemna Trisulca) z rodziny
rzesowatych. - Jest roslina trwala, plytko zanurzona w wodzie,
tylko w czasie kwitnienia plywajaca po
powierzchni. Czlony pedowe ma jasnozielone lub
czerwonawe, plaskie, lancetowate z tepym
lub zaostrzonym szczytem. Starsze czlony na koncu
zwezaja sie w dlugi trzonek, wszystkie sa ze soba
polaczone na krzyz. Kazdy z czlonów jest
opatrzony jednym korzonkiem.Kwiaty pojawiaja sie
bardzo rzadko.
Widoczne sa wtedy nad powierzchnia wody. Sa
jednoplciowe, bez okwiatu. Zakwita w czerwcu,
zapylana prawdopodobnie przez slimaki wodne,
takze drobne owady krazace nad woda. Owoc jest
suchy, z jednym zeberkowatym nasieniem. Rzesa
trójrowkowa wystepuje w wodach stojacych, rowach,
bagnach, mokradlach i stawach. Jest bardzo
pospolita na terenie Polski. Rozprzestrzeniona
niemal w calej Europie, Azji, pólnocnej Afryce,
Ameryce i Australii.
28Rosliny w srodowisku wodnym
- Tatarak zwyczajny (lac. Acorus Calamus) z rodziny
obrazkowatych. - Jest stosunkowo wysoka bylina (do 1,5m
wysokosci). Klacze ma grube, oble,
czolgajace sie, mocno rozgalezione o
pieknym aromatycznym zapachu. Trójboczna,
czerwonawa lodyga jest splaszczona u podstawy.
Posiada
dlugie, mieczowate równowaskie liscie, u nasady
czerwonawo zabarwione. Pochwy lisciowe stanowia
jakby przedluzenie pedu, dlatego kwiatostan
wydaje sie pozornie boczny. Kwiatostanem jest tu
dluga, walcowata kolba, poczatkowo zielona lub
zóltozielona zakwitajaca przy nasadzie. Kwiaty
obuplciowe, kwitnie od maja do lipca. Owocem jest
podluzna, czerwonawa jagoda z licznymi
nasionkami, które w naszym klimacie nigdy sie nie
rozwijaja. Owoce dojrzewaja tylko w najgoretszej
czesci wschodniej Azji. W naszym kraju tatarak
rozmnaza sie tylko droga wegetatywna przez
rozgaleziajace sie klacze, które wypuszcza boczne
rozlogi. Z ich bocznych lub szczytowych paczków
wyrastaja nowe nadziemne pedy.
Tatarak porasta brzegi
stawów, rowów, strumieni oraz tereny bagniste.
Jest roslina bardzo popularna na terenach
Polski.. Szeroko rozpowszechniony w srodkowej i
wschodniej Europie, wschodniej Syberii,
tropikalnej i wschodniej Azji. Wystepuje równiez
w atlantyckiej czesci Ameryki pólnocnej.Jego
ojczyzna jest Azja.
29Rosliny w srodowisku wodnym
- Czermien blotna (lac. Cala Palustris) z rodziny
obrazkowatych. - Jest to bylina posiadajaca oble, czlonowate,
czolgajace sie zielone klacze oraz dlugoogonkowe,
sercowate na szczycie zaostrzone liscie. Posiada
zóltozielona, walkowata kolbe kwiatostanu. Kwiaty
obuplciowe, bez okwiatu, ustawione sa spiralnie.
Kwitnie od maja do lipca, czasami jeszcze w
sierpniu i wrzesniu. Zapylana jest przez owady
zwabione wydzielajacym sie z kwiatów
nieprzyjemnym zapachem. Owocem jest czerwona
jagoda, zawierajaca wydluzone, czarniawe nasiona
o grubej lupinie z bruzdami.
Nasiona rozprzestrzeniane sa przez wode i ptaki
wodne. Jest to typowa roslina bagien
sródlesnych, podmoklych olszyn i brzegów wód.
Pospolita na calym nizu Polski i nizszych
partiach górskich. Wystepuje szeroko w pólnocnej
i srodkowej Europie oraz atlantyckiej czesci
Ameryki Pólnocnej. - Uwaga Czermien blotna posiada silne wlasciwosci
trujace.
30Rosliny w srodowisku wodnym
- Jezoglówka galeziasta ( lac. Sparganium ramosum)
z rodziny jezoglówkowatych. - Nazwa tej rosliny pochodzi od kulistych,
kolczastych owocostanów. Jest to wysoka bylina o
czolgajacych sie rozlogach. Lodyge ma sztywna, w
górnej czesci rozgaleziona, w czasie owocowania
czesto wyginajaca sie lub odpadajaca. Liscie sa
mocne, sztywne, ciemnozielone, w dolnej czesci
trójkanciaste z wyrazna linia grzbietowa. Kwiaty
sa skupione w kuliste jednoplciowe kwiatostany,
ustawione klosowato na osi. Okres kwitnienia od
czerwca do sierpnia.
Owocem jest stozkowata pestka podluznie
bruzdkowana.Porasta ona brzegi wód, stawów,
jezior, napotkac ja mozna na bagnach i w rowach
melioracyjnych. Roslina bardzo pospolita na
terenie calej Polski.
Rozprzestrzeniona w Europie,
Azji i pólnocnej Afryce.
31Rosliny w srodowisku wodnym
- Palka szerokolistna(lac. Typha latifolia) z
rodziny palkowatych. - Nazwa tej rosliny pochodzi od ksztaltu jej
kwiatostanu. Jest bylina o grubym
plozacym sie klaczu. Dluga, prosto wzniesiona,
obla lodyga, dochodzi do 2,5m wysokosci.
Posiada bardzo dlugie, równowaskie szarozielone
liscie. Kwiaty zebrane sa w kolbowate
kwiatostany.Okres kwitnienia od czerwca do
sierpnia, przy czym ta wiatropylna roslina
wytwarza ogromne ilosci pylku. Owocem
jej jest orzeszek opatrzony peczkiem wlosków
okwiatu, co ulatwia rozsiewanie przez
wiatr.Palka szerokolistna rosnie na brzegach
wód, stawów, jezior i na bagnach, czesto
towarzyszac trzcinie.
Jest bardzo pospolita roslina na terenie
calego kraju. Jest szeroko
rozprzestrzeniona w pólnocnej, umiarkowanej
i podzwrotnikowej strefie.
32Rosliny w srodowisku wodnym
- Grzybienie biale (lac. Nymphaea alba) z rodziny
grzybieniowatych. - Jest to bylina o bardzo dlugim, pelzajacym w mule
dennym klaczu. Posiada plywajace, skórzaste,
okraglawe w nasadzie do polowy wyciete
wyraznie unerwione liscie. Duze i piekne kwiaty
tej rosliny wydzielaja delikatny, subtelny
zapach. Ich liczne, biale platki ulozone
sa spiralnie w kierunku zóltawo pomaranczowego
srodka kwiatu. Okres kwitnienia przypada na
czerwiec do wrzesnia. Zapylana jest przez owady.
Jajowaty 3 cm owoc odpada w czasie
dojrzewania od szypulki. Wewnatrz znajduja sie
nasiona, które po wydostaniu sie na zewnatrz
opadaja na dno, gdzie kielkuja.Grzybienie biale
rosnie w stojacych i wolnoplynacych wodach,
sadzawkach, stawach i na bagnach.
Rozpowszechniona na terenie calej Polski i
Europy. - Posiada wlasciwosci silnie trujace, ma równiez
zastosowanie w lecznictwie. - Uwaga Grzybienie biale jest roslina chroniona.
33Rosliny w srodowisku wodnym
- Plywacz zwyczajny (lac. Utricularia Vulgaris) z
rodziny plywaczowatych - Jest to bardzo ciekawa roslina wodna z uwagi na
fakt, iz jest ona miesozerna - Jest bylina posiadajaca pedy zielone o lisciach w
swoim zarysie jajowatych, gleboko dzielnych, o
odcinkach pocietych, niekiedy dwukrotnie, na
nitkowate z rzadka szczeciniasto orzesione latki.
Wszystkie opatrzone sa licznymi, dosc duzymi
pecherzykami, sluzacymi jako pulapki na drobne
zwierzatka wodne. Kazdy pecherzyk posiada otwór
przykryty klapka. Dzieki wloskom czulym na
dotkniecie klapka otwiera sie i przez otwór
wpadaja do wnetrza drobne zwierzatka, które
nie maja juz drogi powrotu.
Gina tam
i zostaja przez rosline strawione.Kwiaty tej
rosliny sa duze, o zlocistej koronie, której
górna okraglawa warga jest tak dluga jak wydeta
czesc wargi dolnej. Ta zas jest zgieta
siodelkowato.
Roslina kwitnie od czerwca do sierpnia. Owocem
jest wielonasienna torebka, pekajaca
nieregularnie lub dwoma klapkami. Oprócz tego
moze ona sie rozmnazac przez paczki zimowe.Jest
to roslina rozproszona w wodach stojacych
stawach, sadzawkach , na bagnach i
moczarach.Dosc pospolita na nizu Polski, rzadko
spotykana w nizszych partiach gór. Wystepuje w
calej prawie Europie, umiarkowanej i pólnocnej
czesci Azji oraz Ameryce pólnocnej.