PH

1

• PHÁT TRI?N KINH T?-XÃ H?I
• SAU KHI NU?C TA GIA NH?P WTO
• Ph?m Chi Lan

2
N?i dung

• B?i c?nh m?i c?a s? phát tri?n kinh t?-xã h?i VN
• Các co h?i và thách th?c v? kinh t?-xã h?i khi
  nu?c ta gia nh?p WTO
• 3. M?t s? vi?c c?n làm sau khi nu?c ta gia nh?p
  WTO

3

• 1. B?I C?NH M?I
• C?A S? PHÁT TRI?N KINH T?-XÃ H?I
• VI?T NAM

4
6 chuy?n hu?ng l?n c?a kinh t? th? gi?i t? th?
k? 20 sang th? k? 21

• - T? k? nguyên công nghi?p ch? t?o sang k?
  nguyên công ngh? cao do công ngh? thông tin d?n
  d?t
• - T? lao d?ng co b?p sang lao d?ng trí tu?
• - T? s?n xu?t v?t ch?t sang d?ch v?
• - T? th? tru?ng qu?c gia sang th? tru?ng khu
  v?c và th? gi?i
• - T? phân công lao d?ng theo ngu?n l?c sang t?i
  uu hóa ho?t d?ng th? tru?ng
• - T? m?c tiêu dáp ?ng nhu c?u co b?n sang nâng
  cao ch?t lu?ng cu?c s?ng
• Nh?ng chi?u hu?ng này tác d?ng m?nh d?n KT DNVN

5

• B?i c?nh qu?c t?
• Toàn c?u hóa tr? thành m?t th?c t?
• S? hình thành n?n kinh t? tri th?c
• Liên t?c phát tri?n công ngh? và sáng t?o
• C?i cách và tái c?u trúc KT kh?p noi
• Nhi?u liên k?t kinh t? FTA và RTA m?i
• M?ng lu?i KD chu?i giá tr? toàn c?u phát tri?n
  m?nh
• Ch? nghia b?o h? và các hàng rào k? thu?t hi?n
  d?i
• Nh?ng chi?n lu?c m?i trong DN t? MNCs d?n SMEs
• Chúng ta dang s?ng trong m?t th? gi?i chuy?n
  d?ng r?t nhanh

6
Nh?ng xu hu?ng l?n trong doanh nghi?p các nu?c

• - Nhi?u v? sáp nh?p mua l?i (MA)
• ? hình thành các công ty da qu?c gia
  (MNCs) l?n hon, m?nh hon (và là ngu?n FDI l?n
  nh?t)
• ? b?n thân MNCs t? di?u ch?nh thành các
  m?ng lu?i g?m nhi?u cty con (có h?n và t?c d?
  c?a m?t cty nh? trong thân xác l?n)
• - Phát tri?n các liên k?t (clusters) c?a các
  DN nh? và v?a (SMEs) ? tang hi?u qu? s?c c?nh
  tranh
• - Phát tri?n m?nh các m?ng lu?i kinh doanh,
  các dây chuy?n cung c?p toàn c?u hóa

7

• 
  Nh?ng di?n bi?n qu?c t?
• tr?c ti?p tác d?ng l?n d?n kinh t? VN
• - Trung qu?c gia nh?p WTO, ?n d? phát
  tri?n m?nh
• - Nh?ng phát tri?n m?i trong khu v?c, d?c
  bi?t là
• C?ng d?ng KT ASEAN, ACFTA, ASEAN 3 /
  6
• - EU, NAFTA m? r?ng
• - Xu hu?ng gia tang các FTA, RTA, APEC FTA
• - Vai trò gia tang c?a d?ch v?, s? h?u trí
  tu?, công
• ngh? thông tin, out-sourcing, off-shoring
  trong thuong m?i
• - T? do hóa TM // s? tang cu?ng chính sách
  b?o h?
• và các rào c?n TM hi?n d?i
• - Th? tru?ng th? gi?i bi?n d?ng liên t?c,
  khó d? doán

8
Nh?ng v?n d? LÐ-XH trong khu v?c (theo ILO B/c
2005)

• Châu Á-TBD là khu v?c pt KT nang d?ng nh?t th?
  gi?i
• Có s? khác bi?t m?t cân d?i l?n trong khu v?c
  v? LÐ. T?ng l?c lu?ng LÐ1,8 t?, s? tang 240
  tri?u (13,4) trong 10 nam t?i
• S? ngu?i th?t nghi?p tang 1,4 tri?u, 82,2 tri?u
  nam 05. T? l? th?t nghi?p 4,6 (Ðông Á 3,8 ÐNÁ
  6,1)
• Thanh niên (20,5 LLLÐ) chi?m 47,7 s? th?t
  nghi?p
• Tình tr?ng thi?u vi?c làm ph? bi?n (LÐ khu v?c
  phi chính th?c65 t?ng vi?c làm phi nông nghi?p)
• Tang tru?ng vi?c làm lt tang tru?ng KT (1,4 vs
  6,2)
• Di chuy?n LÐ tang, XK 2,6-2,9 tri?u/nam, 40 n?i
  vùng

9

• B?i c?nh qu?c t? tác d?ng d?n
• kinh t? VN nhu th? nào?
• - Áp l?c c?nh tranh gia tang (xu?t, nh?p kh?u,
  FDI, v? th? trong các liên k?t KT khu v?c/toàn
  c?u)
• - Xu hu?ng chung t?o s?c ép dòi h?i ta m? c?a,
  t? do hóa m?nh, nhanh, toàn di?n hon
• - Nguy co thuong m?i khu v?c chuy?n hu?ng b?t
  l?i cho VN, VN b? r?t l?i sau nh?ng trào luu m?i
• - Ði?u ki?n h?i nh?p khó khan hon, b? giám sát
  ch?t hon, th?i gian quá d? không dài
• - VN có th?i co vàng, song ph?i có nang l?c và
  n? l?c c?c l?n m?i t?n d?ng du?c

10

• B?i c?nh trong nu?c
• 1. Ch? d?ng h?i
  nh?p qu?c t? VN ? ch?ng du?ng m?i
• c?a HNKTQT, có nhi?u th?i co, thách th?c, cam
  k?t
• m?i (AFTA, ASEAN , ASEM, APEC, WTO, FTA)
• 2. Th? và l?c c?a VN n?n t?ng m?i cao hon,
  m?nh hon,
• song v?n là n?n KT dang phát tri?n ? trình
  d? th?p
• 3. Th? ch? kinh t? và môi tru?ng kinh doanh
  t?t hon,
• song còn ch?ng du?ng dài d? hoàn thành
  chuy?n d?i
• sang KT th? tru?ng
• 4. L?c lu?ng doanh nghi?p, doanh nhân (d?i quân
  xung
• kích trong HNKTQT) dông d?o, tru?ng thành
  hon,
• song nang l?c c?nh tranh còn h?n ch?

11
3 Trnh é pht triÓn cña nÒn kinh t? (Michael
Porter)
Kinh tÕ thóc Èy bëi cc yÕu tè Çu vµo Kinh tÕ thóc Èy bëi Çu t vµ vèn Kinh tÕ thóc Èy bëi sng t¹o
Kinh tÕ thóc Èy bëi cc yÕu tè Çu vµo ? Kinh tÕ thóc Èy bëi Çu t vµ vèn ? Kinh tÕ thóc Èy bëi sng t¹o
Kinh tÕ thóc Èy bëi cc yÕu tè Çu vµo Kinh tÕ thóc Èy bëi Çu t vµ vèn Kinh tÕ thóc Èy bëi sng t¹o
? ? ?
Gim chi phÝ KÕt cÊu h¹ tÇng, chi phÝ kinh doanh HiÖu qu C¹nh tranh, é më, cc doanh nghiÖp phô trî TÝnh éc o KhuyÕn khÝch tÝnh sng t¹o, trinh é lao éng
12
V? trí c?a VN trong KTtoàn c?u khu v?c

• V? trí VN trong KT toàn c?u
• GDP 2006 VN 60 t? / toàn c?u 42.000 t? USD
  (0,14)
• Xu?t kh?u 2006 VN 39 t? / toàn c?u 12.000 t?
  (0,3)
• V? trí VN trong KT ASEAN
• GDP 2005 theo ASEAN VN 47 t? / ASEAN 849 t?
• (5,5) ( IA 270, TL167, Ma 132, Spo 115,
  RP 95 t? )
• GDP 2005 tính theo d?u ngu?i VN 567 / ASEAN 1500
  
• (Spo 26000, Brunei 17000, Ma 5100, TL
  2500, IA 1200, RP 1000)
• Xu?t kh?u 2004 VN 26,5 t? / ASEAN 525,6 t? USD
  (5)
• ( Spo 179 Ma 126,5 TL 97,4 IA 71,6 RP
  39,7 t? )

13
V? trí c?a VN trong x?p h?ngNLCT toàn c?u

• X?p h?ng NLCT toàn c?u c?a WEF 2006 VN th?
  77/125 nu?c (-3 b?c so v?i 05), trong dó th?
  ch? th? 74, co s? h? t?ng 83, KT vi mô 53, y t?
  giáo d?c ph? thông 56, giáo d?c d?i h?c 90, hi?u
  qu? th? tru?ng 73, d? s?n sàng v? công ngh? 85,
  m?c d? hài lòng DN 86, m?c d? sáng t?o 75
• X?p h?ng môi tru?ng KD c?a WB/IFC 2007 VN
  104/175 nu?c (-5 b?c so v?i 06), trong dó kh?i
  s? DN th? 97, c?p phép 25, thuê LÐ 104, dang ký
  tài s?n 34, ti?p c?n tín d?ng 83, b?o v? nhà d?u
  tu 170, n?p thu? 120, XNK 75, th?c hi?n h?p d?ng
  94, dóng c?a DN 116
• B/c c?a LHQ v? FDI 2006 VN 74/114 nu?c v? tri?n
  v?ng thu hút FDI nam 05 (-4 b?c), th? 53 v? hi?u
  qu? FDI. T?ng FDI ? VN 05 8,3 ÐNÁ, 1,13 các
  nu?c ÐPT, 0,3 toàn th? gi?i

14

• 2. CÁC CO H?I VÀ THÁCH TH?C
• V? KINH T?-XÃ H?I
• KHI NU?C TA GIA NH?P WTO

15
Ti?p c?n v?n d? gia nh?p WTO / HNKTQT

• Phát tri?n h?i nh?p KTQT g?n bó v?i nhau, là
  m?c tiêu dài h?n ? ph?i có t?m nhìn chi?n lu?c,
  t?ng th?.
• H?i nh?p vào m?t th? gi?i r?ng l?n dang chuy?n
  d?ng r?t nhanh, còn nhi?u thay d?i trong tuong
  lai
• HNQT là yêu c?u c?a chính chúng ta? c?n HN th?c
  ch?t, n?m th?i co, c?nh tranh th?ng l?i, t?o v?
  th? m?i
• HNQT là s? nghi?p c?a toàn dân t?c. Hai ch? th?
  chính nhà nu?c và doanh nghi?p (Nhà nu?c di?u
  hành vi mô, t?o môi tru?ng cho pt DN s?c c?nh
  tranh)
• Co h?i thách th?c dan xen nhau, không gi?ng
  nhau d?i v?i t?ng ngành/vùng/DN/cá nhân có th?
  chuy?n hóa

16
Các co h?i và thách th?c v? kinh t?

• Co h?i
• Bên trong
• - Hoàn thi?n th? ch? th? tru?ng, c?i thi?n
  môi tru?ng kinh doanh, thúc d?y c?nh tranh d?
  phát tri?n
• - C?u trúc l?i n?n kinh t? v? các m?t co
  c?u ngành, s?n ph?m, th? tru?ng, lao d?ng, các
  khu v?c doanh nghi?p theo hu?ng phát huy l?i th?
  so sánh, t?o l?i th? m?i
• - Phát tri?n doanh nghi?p, t?o vi?c làm,
  tang thu nh?p
• - Phát tri?n khoa h?c công ngh?, các ngành
  công ngh? cao, ti?p c?n kinh t? tri th?c
• - Khai thác và phân b? các ngu?n l?c c?a
  d?t nu?c theo hu?ng hi?u qu?, b?n v?ng hon

17

• Bên ngoài
• - M? c?a th? tru?ng các nu?c hu?ng quy ch?
  MFN, NT, không b? phân bi?t d?i x? ? tang kh?
  nang xu?t kh?u, nh?p kh?u m?t cách hi?u qu? hon
• - Thu hút d?u tu nu?c ngoài, k?t h?p hi?u
  qu? hon các ngu?n l?c trong và ngoài nu?c d? phát
  tri?n
• - Tham gia phân công lao d?ng qu?c t? thu?n
  l?i hon, giành v? trí cao hon trong chu?i giá tr?
  toàn c?u
• - Ð? b? khi?u ki?n b?t công gi?i quy?t các
  tranh ch?p thuong m?i qu?c t? công b?ng hon
• - T?o v? th? m?i trong tham gia các vòng dàm
  phán toàn c?u, khu v?c và song phuong trong tuong
  lai

18

• Thách th?c
• Bên trong
• - Ph?i s?a d?i, di?u ch?nh h? th?ng lu?t pháp,
  chính sách KT, h? th?ng hành chính cho phù h?p
• - Th? ch? kinh t? th? tru?ng chua hoàn thi?n,
  môi tru?ng kinh doanh còn nhi?u b?t c?p, tr?
  ng?i.
• - Ði?m xu?t phát th?p, nang su?t lao d?ng th?p,
  co c?u KT l?c h?u, nang l?c c?nh tranh c?a c? n?n
  KT, c?a nhi?u s?n ph?m và DN còn h?n ch?, k?t c?u
  h? t?ng kém hi?u qu?
• - Ch?t lu?ng ngu?n nhân l?c th?p trình d?, nang
  l?c qu?n lý nhà nu?c, qu?n tr? DN h?n ch? h?
  th?ng giáo d?c, dào t?o y?u ch?m d?i m?i
• - M?t s? ngành, s?n ph?m, DN, d?i tu?ng dân cu
  có th? b? thua thi?t, c?n du?c chu?n b? và h? tr?

19

• Bên ngoài
• - Ph?i ch?p nh?n lu?t choi chung (WTO khu v?c)
  và duong d?u v?i h? th?ng lu?t ph?c t?p ? các
  nu?c
• - Ph?i ch?p nh?n s? c?nh tranh quy?t li?t ? các
  th? tru?ng bên ngoài và trong nu?c trên h?u h?t
  các linh v?c (hàng hóa, d?ch v?, nhân l?c) ?
  nhi?u c?p d?
• - Ph?i d?i phó v?i nhi?u rào c?n k? thu?t ? các
  nu?c
• - Ch?u nhi?u s?c ép trong nh?ng nam d?u do chua
  ph?i là kinh t? th? tru?ng
• - Môi tru?ng KT khu v?c và th? gi?i nhi?u bi?n
  d?ng, c?nh tranh gay g?t, thay d?i nhanh, dòi h?i
  kh? nang thích ?ng cao

20

• Các co h?i và thách th?c v? xã h?i
• khi VN gia nh?p WTO
• Co h?i
• - Các ngành m?i, XK và FDI phát tri?n ? tang
  thu nh?p, vi?c làm, nang su?t LÐ.
• - T?o kh? nang chuy?n d?ch co c?u ngh?
  nghi?p, lao d?ng, vi?c làm hi?u qu? hon.
• - T?o d?ng l?c và kh? nang phát tri?n ngu?n
  nhân l?c v?i ch?t lu?ng cao hon (nhi?u co h?i cho
  ngu?i có nang l?c), t?o chuy?n bi?n v? ch?t cho
  tru?c m?t và tuong lai
• - C?i thi?n d?i s?ng, thúc d?y xóa dói gi?m
  nghèo, m? r?ng d?i tu?ng hu?ng l?i t? s? phát
  tri?n KT-XH

21

• Thách th?c
• - M?t s? DN / ngành y?u th?, g?p khó khan do
  b? tr? c?p, tang c?nh tranh ? thu h?p, gi?m vi?c
  làm.
• - Áp l?c c?a các lu?t l?, tiêu chu?n qu?c t?
  v? lao d?ng, ti?n luong, môi tru?ng, trách nhi?m
  xã h?i c?a DN.
• - Vd nh?p kh?u LÐ, c?nh tranh trên th?
  tru?ng lao d?ng
• - Nhi?u h? nghèo, ngu?i nghèo thêm khó khan
  khi th? tru?ng bi?n d?ng b?t l?i / có các cú s?c
  KT.
• - Tang kho?ng cách thu nh?p gi?a các ngành,
  các nhóm dân cu. Nh?ng ngành nang su?t LÐ th?p,
  các nhóm ngu?i l?n tu?i, trình d? th?p, ph? n? d?
  b? thua thi?t hon

22

• Các v?n d? lao d?ng-xã h?i
• c?n quan tâm
• - Pháp lu?t v? lao d?ng
• - Th? tru?ng LÐ c?nh tranh trên th? tru?ng
  LÐ
• - Các tiêu chu?n lao d?ng, trách nhi?m XH
  c?a DN
• - Ch? d? ti?n luong thu nh?p
• - Quan h? gi?a các ch? th? lao d?ng
• - Các chính sách ngành
• - Phát tri?n khu v?c tu nhân, DN nh? v?a
• - M?ng lu?i an sinh xã h?i
• - Ðào t?o và dào t?o l?i
• - Di cu và di chuy?n lao d?ng
• - H? tr? các nhóm y?u th?

23

• V? l?c lu?ng lao d?ng ? nu?c ta
• LLLÐ VN có m?t s? th? m?nh dông (48,5 tri?u),
  chi?m 61 dân s?, t? l? tham gia LÐ cao (84),
  t? l? tr? cao
• L?i th? so sánh giá tuong d?i r? NLÐ h?c v?n
  trung bình tuong d?i khá, h?c h?i nhanh, c?n cù,
  linh ho?t
• Chua dáp ?ng yêu c?u c?a ngu?n nhân l?c có kh?
  nang c?nh tranh qu?c t? (trình d?, th? l?c, tính
  chuyên nghi?p, k? lu?t, kh? nang thích ?ng v?i
  thay d?i), di?m NLCT t?ng h?p v? ngu?n nhân l?c
  th?p (3,79/10)
• H?n ch? t? l? LÐ có k? nang th?p m?t cân d?i v?
  co c?u LÐ theo trình d?, k? nang LÐ ch?t xám
  thi?u y?u v? ch?t lu?ng th? l?c kém tác phong
  CN k? lu?t LÐ th?p

24

• Các v?n d? an sinh xã h?i
• Th? tru?ng LÐ 2 c?p (có di?u ti?t phi chính
  th?c) ? h? th?ng ASXH chua pt th?ng nh?t. T? l?
  phi chính th?c cao
• H? th?ng b?o hi?m XH c?n nhi?u c?i thi?n d? m?
  r?ng nâng hi?u qu?
• B?o hi?m y t? tham v?ng l?n, th?c hi?n nhi?u v?n
  d?
• Ch? d? luong huu phù h?p v?i pt th? tru?ng LÐ?
• Các chính sách d?i v?i ngu?i tàn t?t, d?ng bào
  dân t?c ít ngu?i, các d?i tu?ng chính sách khác
• Chu?n b? h? tr? nh?ng nhóm dân cu có th? b?
  thua thi?t b?ng ASXH k?t h?p v?i dào t?o dào
  t?o l?i, t?o vi?c làm m?i, di chuy?n LÐ gi?a các
  ngành/vùng/DN

25
Nh?ng v?n d? v? th? t?c hành chính(theo Ðánh
giá Môi tru?ng Kinh doanh 2007 c?a WB/IFC)

• Thành l?p DN 11 th? t?c, m?t 50 ngày, chi phí
  tuong duong 44,5 thu nh?p d?u ngu?i
• C?p gi?y phép 14 th? t?c, m?t 133 ngày, chi phí
  tuong duong 56,4 thu nh?p d?u ngu?i
• Ðang ký tài s?n 4 th? t?c, m?t 67 ngày, chi phí
  tuong duong 1,2 giá tr? tài s?n
• N?p thu? 32 l?n dóng thu? m?t nam, m?t 1050 gi?,
  t?ng s? thu? ph?i tr? 41,6 l?i nhu?n
• Th?c thi h?p d?ng 37 th? t?c, m?t 295 ngày, chi
  phí 31 n?
• Gi?i th? DN th?i gian m?t 5 nam, chi phí 15
  tài s?n, t? l? thu h?i 18 cent/ 1 US
  
  

26
Nh?ng v?n d? v? th? t?c hành chính(theo Ðánh giá
Môi tru?ng Kinh doanh 2007 c?a WB/IFC)

• Thuong m?i qu?c t?
• Ch?ng t? xu?t kh?u (s? lu?ng)
  6
• Th?i gian xu?t kh?u (ngày)
  35
• Chi phí xu?t kh?u (US/ 1 công-ten-no)
  701
• Ch?ng t? nh?p kh?u (s? lu?ng)
  9
• Th?i gian nh?p kh?u (ngày)
  36
• Chi phí nh?p kh?u (US/ 1 công-ten-no)
  887
• (Chi phí th?i gian ti?n b?c c?a VN v? thuong
  m?i qu?c t? cao hon dáng k? so v?i t?t c? các
  nu?c ASEAN-6 và Trung qu?c)

27
Tác d?ng c?a gia nh?p WTO d?i v?i DNVN

• Thu?n l?i / co h?i
• Nhi?u co h?i xu?t kh?u do th? tru?ng th? gi?i m?
  r?ng, v? th? c?nh tranh bình d?ng hon
• Kinh t? trong nu?c phát tri?n ?n d?nh
• Hành lang pháp lý môi tru?ng kinh doanh du?c
  c?i thi?n, minh b?ch, bình d?ng, c?nh tranh hon
• Co h?i ti?p c?n tín d?ng, công ngh?, thông tin,
  các d?ch v?, thi?t b?, v?t tu d?u vào t?t hon
• Co h?i xây d?ng chi?n lu?c KD, t?o liên k?t m?i
  d? pt
• Các tranh ch?p TM qu?c t? du?c gi?i quy?t công
  b?ng hon

28

• Tác d?ng c?a gia nh?p WTO d?i v?i
• DNVN
• Khó khan / thách th?c
• C?nh tranh quy?t li?t hon, c? ? th? tru?ng trong
  nu?c
• Ph?i h?c h?i, hi?u các quy d?nh c?a WTO, các cam
  k?t khu v?c lu?t l? c?a các nu?c b?n hàng
• Ph?i áp d?ng nhi?u tiêu chu?n trong nu?c và qu?c
  t?
• Ph?i th?n tr?ng hon khi ch?n l?a b?n hàng, th?
  tru?ng, phuong th?c kinh doanh, khi ký k?t h?p
  d?ng
• Nhi?u uu dãi, tr? c?p, b?o h? c?a Nhà nu?c b? bãi
  b?
• Th? tru?ng bi?n d?ng nhanh, dòi h?i kh? nang
  thích ?ng
• Nhi?u v?n d? t?n t?i không d? kh?c ph?c
• M?t s? ngành, s?n ph?m, DN có th? b? thua thi?t

29
L?i th? so sánh c?a VN

• V? trí d?a lý ? trung tâm vùng Ðông Á nang d?ng,
  phát tri?n và h?i nh?p nhanh
• Ngu?n nhân l?c d?i dào, tr?, c?n cù, có kh? nang
  h?c h?i và thích ?ng
• ?n d?nh KT vi mô, chính tr?, xã h?i
• Ðang h?i nh?p KT khu v?c và toàn c?u, tham gia
  các liên k?t quan tr?ng
• Có ti?m nang l?n v? m? r?ng th? tru?ng n?i d?a
• Có ti?m nang phát tri?n m?t s? ngành nông, công
  nghi?p, d?ch v?, xu?t kh?u.
• C?n khai thác, phát tri?n thành l?i th? c?nh
  tranh

30

• 3. M?T S? VI?C C?N LÀM
• SAU KHI NU?C TA GIA NH?P WTO

31
Các k?ch b?n h?i nh?p (theo nghiên c?u c?a Vi?n
NC Qu?n lý KTTU-CIEM)

• K?ch b?n WTO VN gia nh?p WTO và tuân th? các cam
  k?t nhung không th?c hi?n các c?i cách trong
  nu?c
• K?ch b?n WTOC?i cách VN gia nh?p WTO, tuân th?
  cam k?t, d?ng th?i th?c hi?n các c?i cách trong
  nu?c
• K?ch b?n VN-US BTA VN d?ng th?i tích c?c th?c
  thi BTA Vi?t - M?
• K?ch b?n FDI B? sung di?u ki?n VN t? do hoá th?
  tru?ng v?n, c?i thi?n môi tru?ng d?u tu, v?n FDI
  tang nhanh g?p hai l?n m?c tang GDP.
• ? Các k?ch b?n d?u cho k?t qu? t?t hon, m?c d? ít
  nhi?u tùy thu?c vào n? l?c c?i cách bên trong.

32
Tác d?ng c?a HNQT d?i v?i tang tru?ng KT (theo 4
k?ch b?n c?a các nhà nghiên c?u)
33
Tác d?ng h?i nh?p Xu hu?ng tang s?n lu?ng ngành
theo các k?ch b?n ()
K?ch b?n WTO C?i cách WTO C?i cách WTO C?i cách VN-US BTA VN-US BTA VN-US BTA T? do hóa th? tru?ng v?n FDI T? do hóa th? tru?ng v?n FDI T? do hóa th? tru?ng v?n FDI
2000 2010 2020 2000 2010 2020 2000 2010 2020
G?o 3.4 4.8 7.1 3.4 5.5 9.2 3.4 5.7 11.5
Nông s?n khác 2.4 3.7 6.3 2.5 4.4 9.1 2.4 4.9 12.8
D?t may 4.7 31.1 62.9 5.3 28.0 65.1 4.9 24.5 68.8
CN ch? bi?n 9.4 19.8 50.0 9.8 26.9 92.5 10.1 39.7 179.9
D?ch v? 18.0 38.0 81.76 18.6 47.2 129.0 18.8 60.2 212.2
34
Tác d?ng h?i nh?p Xu hu?ng tang xu?t kh?u ngành
theo các k?ch b?n ()
WTO C?i cách WTO C?i cách WTO C?i cách VN-US BTA VN-US BTA VN-US BTA T? do hoá th? tru?ng v?n và FDI T? do hoá th? tru?ng v?n và FDI T? do hoá th? tru?ng v?n và FDI
2000 2010 2020 2000 2010 2020 2000 2010 2020
G?o 0.3 0.4 0.4 0.3 0.4 0.4 0.3 0.3 0.3
Nông s?n khác 0.8 0.7 0.8 0.8 0.7 0.7 0.8 0.6 0.7
D?t may 4.4 30.9 61.6 5.0 26.9 60.7 4.6 23.2 62.2
CN ch? bi?n 1.8 4.1 10.9 1.8 6.3 24.3 1.7 7.5 39.6
D?ch v? 1.3 2.0 4.4 1.3 2.8 9.4 1.2 3.5 16.8
35
M?t s? v?n d? kinh t? vi môc?n gi?i quy?t sau
khi gia nh?p WTO

• Hoàn thi?n th? ch? th? tru?ng càng s?m càng t?t
• - Xây d?ng h? th?ng chính sách, lu?t pháp
  theo th? ch? th? tru?ng, phù h?p v?i nhu c?u phát
  tri?n và các cam k?t qu?c t?
• - C?i cách m?nh h? th?ng hành chính tu
  pháp các c?p, nâng cao nang l?c b? máy và cán b?
  nhà nu?c
• - T? ch?c t?t vi?c th?c thi và giám sát thi
  hành PL
• - T?o môi tru?ng kinh doanh công b?ng, ?n
  d?nh
• - Xây d?ng các thi?t ch? c?nh tranh, ki?m
  soát d?c quy?n, gi?i quy?t tranh ch?p

36

• Th?c hi?n tri?t d? các c?i cách kinh t? và các
  chính sách KT-XH quan tr?ng
• - C?i cách doanh nghi?p nhà nu?c
• - C?i cách các h? th?ng ngân hàng, thu?,
  thuong m?i, d?ch v? công
• - C?i cách h? th?ng giáo d?c-dào t?o
• - Phát tri?n các th? tru?ng d?t dai, lao
  d?ng, v?n, công ngh?, th? tru?ng các d?ch v?
  hàng hóa
• - Phát tri?n k?t c?u h? t?ng
• - Các chính sách h? tr? pt doanh nghi?p nh?
  và v?a
• - Phát tri?n h? th?ng an sinh xã h?i hi?u qu?

37

• Ði?u ch?nh các chi?n lu?c phát tri?n
• - Nghiên c?u, dánh giá l?i các l?i th? và h?n
  ch? c?a n?n KTVN, c?a các ngành khi tham gia HNQT
  d?y d?
• - Ði?u ch?nh các chi?n lu?c t?ng th?, ngành,
  vùng dã có ph?i h?p gi?a các chi?n lu?c / quy
  ho?ch.
• - Xây d?ng nh?ng chi?n lu?c m?i chi?n lu?c
  HNQT, chi?n lu?c thuong m?i (t?n d?ng l?i th?
  th?c thi các cam k?t WTO, thúc d?y các dàm phán
  m?i)
• - Uu tiên cao các v?n d? ch?t lu?ng tang
  tru?ng, nang su?t lao d?ng, t?o nang l?c c?nh
  tranh qu?c t?, pt ngu?n nhân l?c, pt b?n v?ng
• - Ði?u ch?nh chi?n lu?c pt các lo?i doanh
  nghi?p

38
Chuy?n d?i co c?u các ngành kinh t?

• Thúc d?y m?nh các ngành d?ch v?
• - Ðánh giá l?i các l?i th? h?n ch? c?a các
  ngành d?ch v? VN khi tham gia thuong m?i qu?c t?
• - Ði?u ch?nh các chi?n lu?c, quy ho?ch pt các
  ngành DV
• - Pt d?ch v? thành khu v?c l?n nh?t trong co
  c?u KT, tang m?nh xu?t kh?u DV
• - T? do hóa nhanh các ngành DV cho m?i DN
  trong nu?c ( d?c bi?t KV tu nhân) tham gia tru?c
  khi m? c?a cho bên ngoài r? các rào c?n, t?o
  c?nh tranh d? pt DV.
• - Ðào t?o ngu?n nhân l?c cho các ngành DV

39

• Phát tri?n công nghi?p m?t cách h?p lý
• - Ðánh giá l?i các l?i th? h?n ch? c?a các
  ngành công nghi?p VN khi tham gia thuong m?i qu?c
  t?
• - Ði?u ch?nh các chi?n lu?c t?ng th?, ngành,
  vùng d?i v?i CN t? góc d? h?p tác c?nh tranh
  qu?c t?
• - M? r?ng quy?n t? do d?u tu, kinh doanh
  trong các linh v?c CN cho DN trong nu?c, KV tu
  nhân và FDI
• - Ði?u ch?nh d?u tu c?a nhà nu?c và DNNN, t?p
  trung vào các linh v?c then ch?t, thi?t y?u
• - Phân b? l?i các ngu?n l?c, t?p trung cho
  các s?n ph?m có l?i th?, thu h?p / t? b? nh?ng sp
  kém c?nh tranh
• - Coi tr?ng yêu c?u hi?u qu?, ch?t lu?ng,
  trình d? công ngh?, NSLÐ, t?o v? th? m?i trong
  dây chuy?n toàn c?u

40

• Chuy?n hu?ng phát tri?n nông nghi?p
• - Ðánh giá l?i các l?i th? h?n ch? c?a các
  ngành nông nghi?p VN khi tham gia thuong m?i qu?c
  t?
• - Ði?u ch?nh các chi?n lu?c t?ng th?, ngành,
  vùng d?i v?i nông nghi?p t? yêu c?u pt c?nh
  tranh qu?c t?
• - G?n pt nông nghi?p v?i pt nông thôn, v?i
  công nghi?p, d?ch v?, khoa h?c công ngh?, môi
  tru?ng
• - Chuy?n d?i t? ch?c pt nông nghi?p theo quy
  mô KT
• - Chuy?n d?i s?n xu?t nông nghi?p m?t cách co
  b?n theo hu?ng da d?ng hóa, pt b?n v?ng, coi
  tr?ng ch?t lu?ng tiêu chu?n s?n ph?m, NSLÐ và
  giá tr? gia tang
• - Chuy?n d?i phuong th?c kinh doanh nông s?n
  phù h?p v?i yêu c?u th? tru?ng trong nu?c qu?c
  t?

41
Chuy?n d?i co c?u doanh nghi?p

• S?p x?p l?i các l?c lu?ng doanh nghi?p
• - Ti?n hành m?nh, quy?t li?t vi?c c?i cách
  DNNN th?c hi?n nhanh chuong trình c? ph?n hóa,
  gi?m t? l? c? ph?n c?a nhà nu?c trong DNNN CPH
  s?m chuy?n toàn b? DNNN sang ho?t d?ng theo Lu?t
  Doanh nghi?p
• - T?o môi tru?ng thu?n l?i cho pt m?nh khu v?c
  tu nhân trong nu?c, d? khu v?c này thành l?c
  lu?ng chính trong ph?n l?n các ngành d?ch v?,
  công-nông nghi?p, xu?t kh?u, d?i tr?ng d?i tác
  c?a DNNN và FDI
• - Thu hút m?nh FDI ÐT tài chính, phát huy vai
  trò FDI trong d?i m?i công ngh?, chuy?n d?i co
  c?u các ngành /s?n ph?m, m? r?ng th? tru?ng XK,
  pt DN trong nu?c.

42

• T?o s? phân công và h?p tác / c?nh tranh m?i gi?a
  3 l?c lu?ng DN
• - DNNN thu h?p v? s? lu?ng, ph?m vi ho?t
  d?ng nâng cao NLCT, hi?u qu? kh? nang ki?m
  soát trong nh?ng linh v?c then ch?t nhà nu?c c?n
  n?m gi?.
• - DN tu nhân trong nu?c m? r?ng t?i da v? s?
  lu?ng, ph?m vi, linh v?c ho?t d?ng, nâng cao
  NLCT, hi?u qu?, vai trò d?ng l?c trong pt KT,
  trong xu?t kh?u, t?o vi?c làm c?i thi?n thu
  nh?p
• - DN FDI m? r?ng nhanh, liên k?t c?nh
  tranh v?i DN trong nu?c, là d?ng l?c trong c?nh
  tranh XK, t?o l?i th? m?i cho VN trong m?ng lu?i
  kinh doanh toàn c?u và các liên k?t khu v?c

43

• Phát tri?n m?nh h? th?ng h? tr?, liên k?t DN
• - T?p trung tháo g? s?m nh?ng rào c?n chính
  c?a DN
• - Thi?t k? l?i các chính sách và công c? h?
  tr? DN phù h?p v?i các uu tiên pt và quy d?nh c?a
  WTO
• - T?o thu?n l?i cho pt các d?ch v? h? tr? DN
  (BDS), xã h?i hóa các DV công, c?i thi?n các DV
  h? t?ng, giáo d?c dào t?o, thông tin, công
  ngh?...
• - T?o thu?n l?i cho các liên k?t DN
  (clusters) ngành, vùng, làng ngh?, k? c? v?i các
  nu?c trong khu v?c
• - Pt và phát huy m?nh vai trò c?a các hi?p
  h?i DN, d?c bi?t v? d?i di?n b?o v? quy?n l?i DN,
  h? tr?, xúc ti?n TM
• - Quan tâm DN v?a nh?, d?ng th?i t?o di?u
  ki?n pt các DN tu nhân quy mô l?n, d?u dàn

44
Coi tr?ng m?c tiêu phát tri?n b?n v?ng

• Th?c s? coi tr?ng m?c tiêu pt b?n v?ng v?i 6 nhân
  t?
• - Tang tru?ng kinh t?
• - Công b?ng xã h?i
• - B?o v? môi tru?ng
• - Phát tri?n van hóa
• - Th?c hi?n dân ch?
• - Phát tri?n con ngu?i
• Coi tr?ng ch?t lu?ng (ch? không ch? s? lu?ng)
  trong t?ng nhân t? tính t?ng th?, nh?t quán d?
  pt toàn di?n

45
Ð?nh hình l?i co c?u các s?n ph?m

• Nhóm các s?n ph?m có kh? nang pt m?nh dã ch?u
  CT, có th? thu hút thêm các ngu?n l?c d? pt hàng
  may m?c, da giày, th?y s?n, d? g?, khoáng s?n,
  m?t s? nông s?n, sp công nghi?p ch? t?o các d?ch
  v? du l?ch, CN thông tin, DV h? tr? kinh doanh,
  v?n t?i, xây d?ng, co khí
• Nhóm các s?n ph?m có th? b? s?t gi?m thu?ng là
  các sp thay th? NK, du?c b?o h?, tr? c?p nên kh?
  nang CT th?p s?t thép, gi?y, phân hóa h?c, ô tô
  xe máy, ru?u bia, thu?c lá, m?t s? v?t li?u xây
  d?ng d?ch v? bán hàng trong nu?c, tài chính,
  hàng h?i
• Các sp khác có kh? nang pt nhung không cao
• Ngu?n nghiên c?u c?a Vi?n NC Qu?n lý KT TW
  (CIEM).
• C?n ti?p t?c các nghiên c?u sâu r?ng v? các sp,
  d?ch v?

46

• Chính sách t?o duy trì vi?c làm
• Phân c?p qu?n lý ho?t d?ng c?a các chuong trình
• Minh b?ch trong phân b? s? d?ng ngân sách
• Chú tr?ng c?u n?i d?a trong d?nh hu?ng tang
  tru?ng
• K?t h?p gi?a m?c tiêu tang nang su?t vi?c làm
• T?o môi tru?ng kinh t? hi?u qu? cho th? tru?ng LÐ
• Nâng cao ý nghia KT-XH c?a ti?n luong
• Chú tr?ng vai trò c?a doanh nghi?p nh? v?a, c?a
  khu v?c phi chính th?c ? c? thành th? nông thôn
• Khuy?n khích, t?o di?u ki?n cho các DN pt nh?ng
  ngh? nghi?p m?i, tham gia phân công LÐ qu?c t?
  m?i, d?c bi?t tranh th? xu hu?ng out-sourcing v?
  CN d?ch v?

47

• Quan h? gi?a các ch? th? trong
• th? tru?ng lao d?ng
• 3 ch? th? nhà nu?c, ngu?i s? d?ng LÐ, ngu?i LÐ
• Nhà nu?c d?nh hu?ng chi?n lu?c, chính sách pt
  LÐ-XH, chính sách t?o vi?c làm, an sinh XH
• Th? tru?ng/ngu?i s? d?ng LÐ có vai trò chính
  trong t?o duy trì vi?c làm, nâng m?c thu nh?p,
  c?nh tranh qu?c t?, pt các d?ch v? liên quan v?
  LÐ-vi?c làm
• NLÐ tr?c ti?p c?nh tranh giành gi? vi?c làm,
  tang NSLÐ, góp ph?n pt doanh nghi?p th? tru?ng
  LÐ
• C?n s? ph?i h?p hài hòa l?i ích gi?a 3 ch? th?,
  cùng hu?ng t?i t?o nhi?u vi?c làm vi?c làm t?t
  hon, b?n v?ng hon cho XH

48

• Nâng cao NLCT c?a ngu?n nhân l?c
• Xây d?ng chi?n lu?c qu?c gia v? pt ngu?n nhân
  l?c, d?t trong b?i c?nh h?i nh?p qu?c t?
• Thông tin, tuyên truy?n d? m?i ngu?i dân NLÐ
  hi?u v? HNKTQT, nh?ng tác d?ng yêu c?u chu?n b?
  d?i v?i h?
• Ph?i h?p ch?t gi?a các co quan, don v? giáo
  d?c-dào t?o s? d?ng ngu?n nhân l?c
• C?i cách m?nh, co b?n h? th?ng giáo d?c dào t?o
• Phát tri?n h? th?ng th? tru?ng LÐ hi?u qu?
• T?o di?u ki?n cho NLÐ trong m?i linh v?c liên t?c
  h?c t?p, nâng th? l?c, ti?p c?n thích ?ng v?i
  th? tru?ng

49

• Các y?u t? quy?t d?nh NLCT c?a DN
• - Ch?t lu?ng s?n ph?m và d?ch v? t?t
• - Hi?u bi?t và dáp ?ng nhu c?u c?a khách
  hàng
• - H? th?ng phân ph?i s?n ph?m, d?ch v? t?t
• - Gi?m giá thành, nâng giá tr? gia tang c?a
  DN
• - Xây d?ng pt thuong hi?u, uy tín c?a DN
• - Phát tri?n ngu?n nhân l?c, nâng trình d?
  chuyên môn
• - Qu?n tr? DN t?t, d?c bi?t v? tài chính
  con ngu?i
• - Ð?i m?i công ngh?, nâng nang su?t, ch?t
  lu?ng sp
• - T?o du?c liên k?t, h?p tác t?t v?i các DN
  liên quan
• - Linh ho?t, thích ?ng khi di?u ki?n th?
  tru?ng thay d?i

50
DNVN c?n làm gì d? HNQT thành công?

• - Tìm hi?u các v?n d? v? phát tri?n h?i nh?p,
  thu?ng xuyên trau d?i ki?n th?c, n?m b?t thông
  tin (t? h?c, s? d?ng chuyên gia, tu v?n
  ngoài DN)
• - Ð?i m?i tu duy kinh doanh phù h?p v?i b?i c?nh
  m?i
• - Xây d?ng chi?n lu?c KD c?a DN trên co s? l?i
  th? so sánh theo hu?ng nâng cao v? trí trong
  chu?i giá tr?
• - Áp d?ng các bi?n pháp nâng cao NLCT v? trí
  trong chu?i giá tr?
• - Tang cu?ng h?p tác v?i các DN khác, tham gia
  các liên k?t, m?ng lu?i và hi?p h?i.

51
Ð?i m?i tu duy kinh doanh d? HNQT

• T? b? tu duy ? l?i vào b?o h? bao c?p, uu dãi
  c?a nhà nu?c, d?a d?m vào quan h? thân quen
• T? b? nh?ng thói quen không phù h?p (ch?y ch?t,
  tù mù, làm hàng nhái, hàng gi?)
• Ch?p nh?n c?nh tranh qui lu?t dào th?i c?a th?
  tru?ng
• Thay tu duy ng?n h?n b?ng chi?n lu?c, t?m nhìn xa
• Thay tu duy ai th?ng ai b?ng các bên cùng
  th?ng
• Thay tu duy làm khép kín b?ng liên k?t, h?p tác,
  chuyên môn hóa tham gia clusters, out-sourcing,
  off-shoring
• Coi tr?ng nghiên c?u th? tru?ng, khách hàng, tiêu
  th? s?n ph?m can c? vào dó d? xây d?ng k? ho?ch
  KD

52
Ð?i m?i chi?n lu?c c?nh tranh c?a DN

• Bi?t mình bi?t ngu?i, t?o th? các bên cùng th?ng
  (win-win)
• Tìm du?ng phát tri?n và xây d?ng l?i th? (hon là
  ch? tìm cách xóa b? b?t l?i th?), chú tr?ng l?i
  th? d?ng (hon là l?i th? tinh) và t?o thêm giá
  tr? gia tang
• Không ng?ng t? c?i thi?n, sáng t?o, làm t?t hon
  và làm khác hon nh?ng vi?c DN dang làm
• G?n v?i s? ti?n hóa c?a toàn ngành và v? trí c?a
  DN trong ngành
• Thích ?ng v?i s? thay d?i ( thay d?i l?i th? CT)

53
Nâng cao giá tr? gia tang c?a DN

• Nâng cao giá tr? gia tang trong quá trình s?n
  xu?t-kinh doanh là y?u t? quy?t d?nh d? nâng cao
  NLCT c?a DN VN, t?o kh? nang cho DN tr? v?ng
  phát tri?n
• GTGT giá tr? DN t?o thêm trong quá trình
  SX-KD ? dòi h?i n? l?c c?a c? DN và Nhà
  nu?c
• DNVN thu?ng t?p trung vào khâu s?n xu?t, gia
  công, l?p ráp, ít chú ý d?ch v?? y?u th?, GTGT
  l?i nhu?n th?p.
• C?n chuy?n hu?ng m?nh sang c?i thi?n khâu RD,
• marketing phân ph?i, phát tri?n d?ch v? d?
  t?o thêm
• GTGT.

54

• Chuy?n d?ch d?n lên phía trên c?a chu?i giá tr?
• Ð?i v?i DN c?n
• ?ng d?ng ti?n b? công ngh?, khuy?n khích sáng t?o
• dào t?o nhân l?c qu?n tr? DN, k? thu?t chuyên môn
  lao d?ng
• c?i thi?n qu?n tr? DN, ?ng d?ng h? th?ng qu?n tr?
  tiên ti?n
• ch? d?ng xây d?ng các m?i liên k?t KD trong
  ngoài nu?c
• Ð?i v?i Nhà nu?c c?n
• c?i thi?n m?nh ch?t lu?ng giáo d?c - dào t?o
• tang nang l?c h?p th? tác d?ng lan t?a t? d?u tu
  nu?c ngoài
• pt các d?ch v? h? t?ng, d?ch v? h? tr? KD t? do
  hóa d?ch v?
• thi?t l?p môi tru?ng c?nh tranh và x? lý có hi?u
  l?c các tranh ch?p

55
Ch?n l?a chi?n lu?c c?nh tranh c?a DN

• 3 hu?ng chi?n lu?c c?nh tranh co b?n
• - C?nh tranh b?ng giá (cost leadership)
• - C?nh tranh b?ng s? khác bi?t
  (differentiation)
• - T?p trung vào tr?ng tâm (focus)
• 3 d?ng l?c c?nh tranh theo Trung tâm TM Qu?c t?
  ITC
• - Ph?n ?ng nhanh
• - Tham gia dây chuy?n cung c?p toàn c?u hóa
• - D?ch v? tr?n gói

56
Nhà nu?c c?n làm gì d? h? tr? DN trong h?i nh?p
KTQT?

• Th?c hi?n các di?u ch?nh chi?n lu?c c?n thi?t phù
  h?p v?i b?i c?nh m?i c?a phát tri?n HNKTQT
• Hoàn thi?n h? th?ng lu?t pháp, t?o hành lang pháp
  lý an toàn môi tru?ng c?nh tranh bình d?ng cho
  m?i DN
• C?i cách hành chính m?nh m?, xây d?ng n?n hành
  chính chuyên nghi?p, hi?n d?i, d? cao tính minh
  b?ch trách nhi?m gi?i trình d?i ngu cán b? có
  nang l?c, ph?m ch?t, ý th?c ph?c v? k? cuong HC
  nghiêm minh
• Th?c s? quan tâm phát tri?n ngu?n nhân l?c c?i
  cách m?nh m? h? th?ng giáo d?c, dào t?o
• Ti?p t?c phát tri?n, nâng c?p gi?m chi phí k?t
  c?u h? t?ng, d?c bi?t cho KT d?i ngo?i

57

• Nâng ch?t lu?ng gi?m chi phí các d?ch v? do nhà
  nu?c qu?n lý do DNNN d?c quy?n cung c?p
• T?o di?u ki?n cho phát tri?n h? th?ng d?ch v? h?
  tr? DN, nh?t là DN nh? và v?a, DN ? nông thôn
• T?o di?u ki?n cho phát tri?n các hi?p h?i DN,
  liên k?t DN
• Phát huy t?i da các ngu?n l?c trong và ngoài
  nu?c, phân b? s? d?ng các ngu?n l?c m?t cách
  hi?u qu?, công b?ng
• Ti?p t?c m?t du?ng l?i d?i ngo?i khôn ngoan, t?n
  d?ng t?o d?ng thêm các kênh h?p tác song
  phuong, da phuong ph?c v? l?i ích phát tri?n c?a
  d?t nu?c.
• Th?c hi?n quy?t li?t ch? truong ch?ng tham nhung,
  lãng phí, quan liêu, t? d?i trá

58

• Các d?a phuong làm gì d? t?o
• di?u ki?n phát tri?n DN?
• T? ch?c th?c hi?n nghiêm pháp lu?t, t?o môi
  tru?ng KD t?i ch? thu?n l?i, an toàn, thân thi?n
• Th?c hi?n quy?t li?t c?i cách hành chính ? d?a
  phuong, gi?m chi phí th?i gian ti?n b?c v? hành
  chính cho DN
• C?i thi?n ch?t lu?ng gi?m chi phí các d?ch v?
  h? t?ng
• M? mang t?o thu?n l?i cho DN ti?p c?n các ngu?n
  l?c d?t, tín d?ng, nhân l?c, dào t?o, thông tin
• Khuy?n khích pt các d?ch v? t? ch?c h? tr? KD/
  DN
• T?o di?u ki?n pt, coi tr?ng h?p tác v?i các
  hi?p h?i DN d? cham lo quy?n l?i c?a DN, h? tr?,
  liên k?t DN
• V?n d?ng t?t (minh b?ch, hi?u qu?, công b?ng) các
  chính sách công c? h? tr? DN c?a nhà nu?c

59

• Nh?ng con du?ng phía tru?c
• Nh?ng con du?ng d?n t?i co h?i ? th? k? 21 là
  tài kinh doanh, liên doanh, h?p tác, liên minh,
  m?ng toàn c?u. Các co h?i t?t d?u n?m ? dó trên
  kh?p th? gi?i,d?c bi?t là t?i châu Á. (John
  Naisbitt)
• ? th? k? 21, ngu?i chi?n th?ng s? là nh?ng ai
  d?ng phía tru?c du?ng cong thay d?i, không ng?ng
  xem xét l?i ngành ngh? c?a mình, t?o ra nh?ng th?
  tru?ng m?i, khai phá con du?ng m?i, sáng t?o l?i
  các quy t?c c?nh tranh, thách th?c v?i hi?n
  tr?ng (Charles Handy)

60

• Nh?ng v?n d? chính khi tham gia WTO là nh?ng v?n
  d? bên trong biên gi?i
• Ph?i vu?t lên chính mình
• Và ph?i hành d?ng ngay
• Xin trân tr?ng c?m on!