TMS-T

1
TMS-Türkiye Muhasebe StandartlariTFRS Türkiye
Finansal Raporlama StandartlariEgitim
SemineriSunum
TMS UMS TFRS UFRS www.tmsk.org.tr

• Prof.Dr.Recep Pekdemir
• Istanbul Üniversitesi Isletme Fakültesi
• pekdemir_at_istanbul.edu.tr

2
UFRS, Bir Rant Kapisi Mi?

• Öncelikle bu konuyu bir rant araci olarak
  kullanmak isteyen kesimler, UFRSni ülkemiz
  isletmelerine ve konuyla uzaktan veya yakindan
  ilgisi olan kesimlere, bir zorunluluk olarak
  aktarmaya basladi.
• Bilen ya da bilmeyen bu konularda egitim semineri
  benzeri çalismalar yapmaya basladi.
• Bilen ya da bilmeyen bu konularda kitap, makale
  vb çalismalari ortaya koymaya basladi.
• Bilen ya da bilmeyen bu konularda özellikle küçük
  ve orta ölçekli isletmelerde alternatif finansal
  raporlama hizmetleri adi altinda danismanlik
  hizmeti vermeye basladi.
• Bazi yazilim firmalari, isletmecilik ile ilgili
  yazilimlarinin UFRS konularina uyumlu oldugunu
  öne sürmeye basladi.

3
Ülkemizde Uygulama Alani

• Sermaye Piyasasi, 15 Kasim 2003 9 Nisan 2008
• BDDK ve Mali Piyasalar, 31 Aralik 2002 6 Kasim
  2006
• Para Piyasalari ve Basel II-Bankacilik 1.1.2009
• 1.11.2006 tarih ve 26333 sayili Resmi Gazetede
  yayinlanan Derecelendirme Kuruluslarinin
  Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine Iliskin
  Esaslar Hakkinda Yönetmelik (29.9.2007 tarih ve
  26658 sayili Resmi Gazetede yapilan degisiklik)
• Derecelendirme Faaliyeti Madde 20/c
• Kredi degerliliginin derecelendirilmesinde,
  bagimsiz denetim kuruluslarinca veya 3568 sayili
  Kanuna göre ruhsat almis, denetim yetkisine sahip
  meslek mensuplari tarafindan Türkiye Muhasebe
  Standartlari Kurulunca belirlenmis muhasebe
  ilkelerine uygunlugu onaylanmis finansal tablolar
  esas alinir.
• Türk Ticaret Kanunu

4
TTK

• Türk Ticaret Kanunu 65inci maddesinde muhasebe
  defterlerinin Türkiye Muhasebe Standartlarina
  uygun olarak tutulmasi ve 88inci maddesi 1inci
  fikrasi gerçek ve tüzel kisiler gerek ticarî
  defterlerini tutarken, gerek münferit ve
  konsolide finansal tablolarini düzenlerken,
  Türkiye Muhasebe Standartlari Kurulu tarafindan
  yayimlanan, Türkiye Muhasebe Standartlarina,
  kavramsal çerçevede yer alan muhasebe ilkelerine
  ve bunlarin ayrilmaz parçasi olan yorumlara aynen
  uymak ve bunlari uygulamak zorundadirlar yer
  almaktadir.

5
Isletmeleri Siniflandiralim...

• Halka Açik olanlar..
• Finansal Sektörler
• Halka Açik Olmayip, Finansal Sektörde Olmayan
  Büyük Ölçekli Isletmeler
• Muhasebeleri Bünyelerinde Yapilan KOBIler
• Muhasebeleri Bürolarda Yapilan KOBIler
• Sadece Vergi Dairesine Rapor Veren Isletmeler

6
TMS-TFRS ÖGRENMELI MI?

• Yeni müsteriler edinmek istiyorsan,
• mevcut müsterilerini kaybetmek istemiyorsan,
• bu isi sen de bir firsata dönüstürebileceksen,
• bu soruya verilecek yanit evet olacaktir.

7
Muhasebe - Raporlama

• Kelime anlamiyla rapor, bir durumu tespit eden
  bir ifade veya belgedir.
• Rapor tek basina statik bir özellik arz eder.
  Hareket etmedikçe bulundugu yerde bir veri olarak
  bekler.
• Raporun, biri tarafindan bir baskasina
  aktarilmasi ise raporlama kavramini ortaya
  koymaktadir.
• Diger bir ifade ile raporlama dinamik bir
  özellige sahip bir kavrami olusturmaktadir.
• Raporlama birinin digerine mesaj vermesine hizmet
  eden bir mekanizmadir.
• Bu mekanizmanin iki tarafindan söz etmek
  mümkündür Raporlayan taraf, raporlanan veya
  raporu alan taraf.
• Raporlama islemini ayni zamanda bir hizmet olarak
  kabul etmek de mümkündür.
• Raporlanan veya raporu alan taraf, ayni zamanda
  raporun kullanicisi veya rapordan yararlanan
  durumundadir, diger bir ifade ile hizmetten
  yararlanan durumundadir.

8
Raporlama Finansal Raporlama

• Niyet Tabanli Raporlama Niyet Tabanli Finansal
  Raporlama
• Müsteri Tabanli Finansal Raporlama

9
Niyet Tabanli Raporlama

• Genellikle, her raporlama faaliyetinde
  raporlayanin bir niyeti vardir ve bu niyet
  raporlanana herhangi bir konuda karar aldirip,
  onu eyleme geçirtmektir. Konuyu abartili bir
  sekilde bir örnek yardimi ile somutlastirmaya
  çalisalim.

10
Niyet Tabanli Raporlama - 2

• Örnek olay, bir köyde geçmektedir. Adamin bir
  karisi ve bes çocugu vardir. Dogal olarak tarim
  toplumunun bir parçasidirlar ve erkek egemen bir
  yapi hüküm sürmektedir. Adam, öküzleri ile aksama
  kadar tarlada çalisip çabalayip, aksam
  yorgun-argin eve dönmüstür. Eve döndügünde tabi
  ki ilk karsilayan esi olmustur. Adam daha öküz
  arabasindan asagi inmeden, esi kocasinin nasil
  bir gün geçirdigini, yorgun olup olmadigini
  sormadan, biliyor musun, bugün sokakta yürürken,
  falanca bana laf atti ve sözlü tacizde bulundu
  demistir. Bunun üzerine adam, herhangi bir cevap
  vermeden, öküz arabasindan asagi inip, daha
  öküzlerin kosumlarini filan bosa çikarmadan,
  yukari çikip, duvarda asili bulunan çift-kirma
  tüfegini alip, köy meydanina dogru yönelmistir.
  Köy meydaninda kahvede diger kisilerle sohbet
  etmekte olan ve karisinin bahsettigi kisiyi
  oracikta bir kelime bile söylemeden vurmustur ve
  kisi Hakkin rahmetine kavusmustur Sonuç kadinin
  kocasi hapse, diger kisi ise mezara

11
Müsteri Odakli Raporlama

• Konuyu bir hizmet isletmesi örnegi ile
  ilerletmeye çalisalim Bir lokanta olsun. Bu
  lokanta örneginde, bir tarafta yemekleri
  hazirlayip müsterilere sunan taraf, lokantanin
  sahibi ve çalisanlari, diger tarafta bu hizmeti
  satin alan, yemeklerden yararlanan müsteriler yok
  mudur? Yine bu hizmet isletmesi örneginde,
  yemekleri satin alma durumunda olan müsterilerin
  tercihleri ve begenileri dikkate alinmaz mi?
• Bir ögle veya aksam yemegine odaklanildigini
  varsayarsak, kimilerimiz etsiz yemek yemezken,
  kimilerimiz sadece sebze yemegi ile yetinmez mi?
• Bu örnekte oldugu gibi, bazi durumlarda
  müsteriler tek seçenek ile yetinmek
  durumundadirlar, bazi durumlarda ise isteklerinin
  yerine getirilmesini beklerler.
• Burada sonuç, kim güçlüyse onun dedigi olmasidir.

12
Muhasebe Standartlari..

• Kisaca geçmisi (Muhasebe standartlarindan,
  finansal raporlama standartlarina dogru..)
• Kisaca özü
• Ilke bazlilik/tabanlilik
• Kural tabanlilik

13
Ilke Bazli Muhasebe Standartlari

• Genel Kabul Görmüs Muhasebe Kavramlari
• Genel Kabul Görmüs Muhasebe Ilkeleri
• Yaptirimlari Hukuki, idari, cezai...

14
Kural Bazli Muhasebe Standartlari

• Hukuk Kurallari (Anayasa, kanunlar,
  yönetmelikler, tebligler, genelgeler, yönergeler,
  sirkülerler...)
• Ahlak Krallari (yazili olanlar-olmayanlar)
• Din Kurallari (yazili olanlar-olmayanlar)
• Yaptirimlari Hukuki, idari, cezai...

15
ÜÇ TEMEL FONKSIYON

• SINIFLANDIRMA
• DEGERLEME
• TAM AÇIKLAMA

16
Siniflandirma ve Sunum

• Finansal raporlamaya konu olacak finansal
  islemlerin etkiledigi hesaplarin ismi ne olmali
  ve hangi finansal tablonun neresinde yer
  almalidir?
• Bu konu ülkemizde Tekdüzen Muhasebe Sistemleri
  ile çözüme kavusturulmustur.

17
SINIFLANDIRMA VE SUNUM ÖRNEK - 1

• Isletmenin bir isyerini kiralamaya ihtiyaci var.
  Bu dogrultuda bir isyeri sahibi ile 01.10.2008
  tarihinde bir anlasma saglanmistir. Buna göre
  5.000 YTL depozito ödenmis ve ayrica iki yillik
  kira bedeli olan 24.000 YTL de pesin ödenmistir.
• Soru Bu islemin 31.12.2008 tarihi itibariyle
  yapilacak finansal raporlama üzerindeki etkisi ne
  olabilir?

18
Finansal Raporlama ?

• Finansal Raporlama dendiginde iki unsurun
  ölçülmesi anlasilmalidir Bunlardan ilki
  31.12.2008 itibariyle Finansal Pozisyonun
  ölçülmesi, digeri ise 31.12.2008 itibariyle sona
  eren dönemin Finansal Performansinin
  ölçülmesidir.
• Buna göre dönem, 31.12.2008de sona eren 3 ay
  olabilir, 6 ay olabilir veya 12 ay olabilir.

19
Örnek 1 / Çözüm

• Bu depozito, kira süresi sonunda geri alinacak
  olan alacak nitelikli bir varliktir. Kira
  süresine bagli olarak bu depozito bir duran
  varlik unsurudur. Bu alacak nitelikli depozito
  kaydetme asamasinda nereye kaydedilirse edilsin,
  2- Duran Varliklarin 22 - Uzun Vadeli Ticari
  Alacaklar bölümündeki 226 Depozito ve
  Teminatlar hesabinda raporlanmamalidir. Çünkü bir
  ticari alacak degildir. Ticari alacak, mal ve
  hizmet satislarindan dogan alacak demektir. Bu
  depozito, UFRS ilkelerine göre ancak 23 Diger
  Alacaklar grubunda raporlanabilir. Diger bir
  ifade ile her depozito veya teminat 126 ve 226
  Verilen Depozito ve Teminatlar hesabini
  ilgilendirmez.

20
Örnek 1 / Çözüm

• Ödenen Kira Bedeli
• Gelir Tablosu
• Bilanço
• Dönen Varliklar
• Duran Varliklar

21
ÖRNEK 2

• Isletme 1.11.2008 tarihinde 30.000 YTL KDV
  tutarinda bir kamyonet satin almis, KDV tutarini
  pesin ödemis ve kamyonet ile ilgili kalan borç
  için 60 günlük ve 1.1.2009 vadeli bir senet
  düzenlenerek verilmistir.
• Soru Bu islemde yer alan KDV disindaki kamyonet
  bedeli ile bu bedel için verilmis senet, finansal
  raporlamada nasil bir isleme tabi tutulacaktir?

22
Örnek 2 / Çözüm

• Yani verilen her vadeli çek veya senet 321 ve 421
  Borç Senetleri hesabini ilgilendirmemektedir.

23
Degerleme

• Finansal tablolarda yer alan unsurlar, hangi
  degerden veya tutardan raporlanmalidir?
• Bu konu ülkemizde yillardir Vergi Usul Kanununda
  yer alan Degerleme Hükümleri ile yetine
  gelmistir.

24
RISK ÖLÇME ESASLI FINANSAL RAPORLAMA VE CIRO
MUHASEBESI
Aktif YTL Pasif YTL
Kasa 500 Saticilar 2.000
Alacak Senetleri 2.500 Borç Senetleri 1.000
Stoklar 1.000 Sermaye 2.500
Duran Varliklar 3.000 Birikmis Karlar 1.500
Toplam 7.000 Toplam 7.000
25
Ciro Sonrasi Bilanço - 1
Aktif YTL Pasif YTL
Kasa 500 Saticilar 0
Alacak Senetleri 500 Borç Senetleri 1.000
Stoklar 1.000 Sermaye 2.500
Duran Varliklar 3.000 Birikmis Karlar 1.500
Toplam 5.000 Toplam 5.000
26
Ciro Sonrasi Bilanço - 2
Aktif YTL Pasif YTL
Kasa 500 Saticilar 0
Alacak Senetleri 500 Borç Senetleri - 1 1.000
Verilen Teminatlar 2.000 Borç Senetleri - 2 2.000
Stoklar 1.000 Sermaye 2.500
Duran Varliklar 3.000 Birikmis Karlar 1.500
Toplam 7.000 Toplam 7.000
27
Unutma Alacakla borç ödenmez

• Bir alacak senedinin veya vadeli çekin ciro
  edilmesi, onun teminat olarak verilmesidir. Bu
  nedenle ciro edilen çek veya senet, 126 Verilen
  Depozito ve Teminatlar hesabina aktarilir ve
  finansal raporlamada burada yer alir.
• Saticiya bir çek veya senedin ciro edilmesi,
  saticiya olan ve açik hesap olarak bekleyen
  yükümlülügü belgeli ve vadeli bir yükümlülük
  haline getirir.

28
Tam Açiklama

• Finansal tablolarda yer alan unsurlarin, finansal
  tablo kullanicilari tarafindan daha iyi
  anlasilmasini saglayacak sekildeki
  açiklamalardir.
• Bu konuda ülkemizde Muhasebe Sistemi Uygulama
  Genel Tebliglerinin yürürlüge girmesi ile kendini
  hissettirmeye baslamistir.

29
Tiplerine Göre Muhasebe Standartlari

• Finansal Tablolarin Siniflandirilmasina Iliskin
  Standartlar
• Sektörlere Özgü Standartlar
• Hesaplara veya Hesap Gruplarina Özgü Standartlar
• Islemlerin Raporlanmasina Iliskin Standartlar
• Dipnotlara Iliskin Standartlar
• Kapsadiklari Birimlere Iliskin Standartlar
• Digerleri...

30
Finansal Tablolarin Siniflandirilmasina Iliskin
Standartlar

• Mali Tablolarin Sunulmasi (TMS 1)
• Nakit Akim Tablosu (TMS 7)
• Konsolide ve Bireysel Mali Tablolar (TMS 27)

31
Sektörlere Özgü Standartlar

• Insaat Sözlesmeleri (TMS 11)
• Kiralama Islemleri (TMS 17)
• Emeklilik Fayda Planlarinda Muhasebelestirme ve
  Raporlama (TMS 26)
• Tarimsal Faaliyetler (TMS 41)
• Sigorta Sözlesmeleri (TFRS 4)
• Maden Kaynaklarinin Arastirilmasi ve
  Degerlendirilmesi (TFRS 6)

32
Hesaplara veya Hesap Gruplarina Özgü Standartlar

• Stoklar (TMS 2)
• Finansal Araçlar (TMS 39-TFRS 9)
• Gelir Vergileri (TMS 12)
• Maddi Duran Varliklar (TMS 16)
• Hasilat (TMS 18)
• Çalisanlara Saglanan Faydalar (TMS 19)
• Istiraklerdeki Yatirimlar (TMS 28)
• Is Ortakliklarindaki Paylar (TMS 31)
• Varliklardaki Deger Azalislari (TMS 36)
• Karsiliklar, Kosullu Borçlar ve Kosullu Varliklar
  (TMS 37)
• Maddi Olmayan Duran Varliklar (TMS 38)
• Yatirim Amaçli Gayrimenkuller (TMS 40)
• Satis Amaçli Elde Tutulan Varliklar ve Durdurulan
  Faaliyetler (TFRS 5)

33
Islem Bazli Standartlar

• Kiralama Islemleri (TMS 17)
• Devlet Tesviklerinin Muhasebelestirilmesi ve
  Devlet Yardimlarinin Açiklanmasi (TMS 20)
• Kur Degisim Etkileri (TMS 21)
• Borçlanma Maliyetleri (TMS 23)
• Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal
  Raporlama (TMS 29)
• Hisse Basina Kazanç (TMS 33)
• TFRS lerin Ilk Uygulamasi (TFRS 1)
• Hisse Bazli Ödemeler (TFRS 2)
• Isletme Birlesmeleri (TFRS 3)

34
Tam Açiklama-Dipnotlara Iliskin Standartlar

• Muhasebe Politikalari, Muhasebe Tahminlerinde
  Degisiklikler ve Hatalar (TMS 8)
• Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar (TMS 10)
• Ilgili Taraf Açiklamalari (TMS 24)
• Açiklama (TFRS 7)

35
Kapsadiklari Birimlere Iliskin Standartlar

• Bölümlere Göre Raporlama (TFRS 8)
• Ara Dönem Finansal Raporlama (TMS 34)

36
Çerçeve

• Finansal tablolarin amaçlari
• Finansal tablolardaki bilgilerin yararliligini
  belirleyen niteliksel özellikler
• Tanim, Sunum, Taninma, Ölçme, Açiklama
• Sermaye, sermayenin korunmasi
• Varlik, yükümlülük, öz kaynak, gelir, gider

37
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 1 Finansal Tablolarin Sunulusu
Tüm isletmeleri baglamaktadir.
38
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 2 Stoklar
Stok yatirimi bulunan tüm isletmeleri
baglamaktadir. Çalismayan kisim gider ve
zararlari normal maliyet yönteminin uygulamaya
geçmesi Pesin Deger Esasli Muhasebe Modeli
39
Bir Örnek

• Küçük bir imalat isletmesinde yillik normal
  kapasite 1.000 adet mamul üretimidir.
• Her bir mamul üretimi için
• Direkt Ilk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 YTL/birim
• Direkt Isçilik Maliyeti 40 YTL/birim
• Harcanmaktadir.
• Isletmenin yillik toplam sabit Genel Üretim
  Maliyeti 30.000 YTLdir.
• Isletmenin 2008 yili üretimi 750 birimdir. Bunun
  600 birimi satilmis ve 150 birimi 31.12.2008
  tarihinde stokta beklemektedir.
• Soru 31.12.2008 tarihinde stokta bekleyen 150
  birimlik mamul stokunun maliyeti nedir?

40
Geleneksel Tam Maliyetleme
Madde ve Malzeme 50 YTL x 150 birim 7.500 YTL
Direkt Isçilik 40 YTL x 150 birim 6.000 YTL
Genel Üretim Maliyeti (30.000/750)x150birim 6.000 YTL
Toplam 19.500 YTL
41
UMS 2 Maliyetleme
Madde ve Malzeme 50 YTL x 150 birim 7.500 YTL
Direkt Isçilik 40 YTL x 150 birim 6.000 YTL
Genel Üretim Maliyeti (30.000/1000)x150birim 4.500 YTL
Toplam 18.000 YTL
42
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 7 Nakit Akim Tablosu
Tüm isletmeleri baglamaktadir. Faaliyet tabanli
nakit akim tablosu
43
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 8 Muhasebe Politikalari, Muhasebe
Tahminlerinde Degisiklikler ve Hatalar
Tüm isletmeleri baglamaktadir. Tahminlere dayali
finansal raporlama Muhasebe politikalari
degisiklikler Yanilmalar ve düzeltilmesi /
regresif - progresif
44
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 10 Bilanço Sonrasi Olaylar
Finansal tablolarin düzeltilmesini gerektiren
islemler Finansal tablolarin dipnotlarinda
açiklanmasi gereken islemler
45
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 11 Insaat Sözlesmeleri
Bu standart, yillara yaygin is yapmak üzere
sözlesme imzalayan isletmeleri etkilemektedir. Mev
cut uygulamalarimizdan oldukça farklidir.
Tamamlanma Orani/Yüzdesi Yöntemi seklinde
uygulamaya yenilik katmaktadir.
46
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 12 Gelir Vergileri
Bu standart, tüm isletmeleri etkilemektedir. Mevcu
t uygulamalarimiza oldukça farkliliklar
getirmektedir. Isletmelerin kazançlari üzerinden
hesaplanacak vergilerle ilgilidir. Gelir
tablosunda yer alacak vergi karsiligi gideri,
bilançoda yer alacak ertelenmis vergi aktifi
(pesin ödenmis vergi vb), ertelenmis vergi
pasifi, cari dönemde ödenecek vergiler seklinde
en az dört unsuru etkisine almaktadir.
47
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 16 Maddi Duran Varliklar
Bu standart, tüm isletmeleri etkilemektedir. Mevcu
t uygulamalarimizdan uzaklasan durumlar hala
vardir. VUK 333 no.lu Genel Teblig bu konuda
önemli degisiklikleri zaten getirmis
durumdadir. Pesin Deger Esasli Muhasebe Modeli
geliyor Yeniden degerleme modeli tekrar gündeme
geliyor
48
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 17 Kiralama Islemleri
Bu standart, finansal kiralama islemlerine taraf
olan isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan herhangi bir farklilik yoktur.
VUK Mükerrer 290 Madde Tümden Gelim
Muhasebelestirme ve Raporlama Modeli
49
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 18 Hasilat
Bu standart, hasilat, gelir ve kar vb gibi gelir
tablosu unsuru olan tüm isletmeleri
etkilemektedir. Mevcut uygulamalarimizdan oldukça
farklidir. Pesin deger muhasebe mantigi
getirerek, zamana dayali ortaya çikan gelirlerin,
diger gelirlerden ayrilmasini hedeflemektedir. Pes
in Deger Esasli Muhasebe Modeli ve Zaman Temelli,
Karar Temelli ve Piyasa Temelli Gelirlerin
Ayristirilmasi
50
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 19 Çalisanlara Saglanan Faydalar
Bu standart, personel istihdam eden tüm
isletmeleri etkilemektedir Mevcut
uygulamalarimizdan farklidir Kisa vadede saglanan
faydalar Uzun vadede saglanan faydalar
51
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 20 Devlet Tesviklerinin Muhasebelestirilmesi
ve Devlet Yardimlarinin Açiklanmasi
Bu standart, adi üzerine, devlet yardimlari ile
ilgilidir devlet yardimi alan tüm isletmeleri
etkilemektedir. Mevcut uygulamalarimizdan
farklidir.
52
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 21 Kur Degisiminin Etkileri
Bu standart, yabanci para ile ilgisi olan
isletmeleri etkilemektedir. Parasal ve parasal
olmayan kalemlerde kur farki ayrimi var
53
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 23 Borçlanma Maliyetleri
Bu standart, yabanci kaynak kullanan tüm
isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan bazi farkliliklar vardir.
Özellikli varliklar Aktiflestirme veya
giderlestirme.
54
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 24 Iliskili Taraf Açiklamalari
Bu standart, tüm isletmeleri etkilemektedir. Mevcu
t uygulamalarimizdan farkli degildir. Üst
yönetim, es dost vb taraflarla olan islemlerin
dipnotlarda açiklanmasini içermektedir.
55
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 26 Emeklilik Fayda Planlarinda
Muhasebelestirme ve Raporlama
Bu standart, sektörel bir standarttir. Özel
kisisel emeklilik planlari gibi sektörel
firmalarin sektörel islemlerini içerir.
56
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 27 Konsolide ve Bireysel Mali Tablolar
Bu standart, bagli ortaklik yatirimi bulunan
isletmeleri etkilemektedir. Bagli ortaklik
yatirimi bulunan isletmelerden bireysel ve
konsolide finansal tablo istenmesi gündeme
gelebilecektir.
57
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 28 Istiraklerdeki Yatirimlar
Bu standart, istirak tanimi kapsaminda yatirimi
bulunan isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan bazi farkliliklar
içermektedir. Öz sermaye yöntemi uygulama
hayatimiza girecektir.
58
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerinde
Finansal Raporlama
Bu standart, tüm isletmeleri etkilemektedir. VUK
Geçici 25 Md. VUK Mükerrer 298/A Md.
59
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 31 Is Ortakliklarindaki Paylar
Bu standart, konsorsiyum veya is ortakligi gibi
yapilanmalarda payi olan isletmeleri
etkilemektedir. Mevcut uygulamalarimizdan oldukça
farklidir. Oransal yöntemle konsolidasyon
uygulama hayatimiza girmektedir.
60
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 33 Hisse Basina Kazanç
Bu standart, hisse basina kazanç hesabi veren
isletmeleri etkilemektedir.
61
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 34 Ara Dönem Finansal Raporlama
Bu standart, ara dönemlerde finansal raporlama
yapan isletmeleri etkilemektedir.
62
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 36 Varliklarda Deger Düsüklügü
Bu standart, varliklarda deger düsüklügü
yasayabilecek tüm isletmeleri etkilemektedir. Mevc
ut uygulamalarimizdan farkliliklar vardir.
63
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 37 Karsiliklar, Kosullu Borçlar Ve Kosullu
Varliklar
Bu standart, bütün isletmeleri etkilemektedir. Mev
cut uygulamalarimizdan oldukça farklidir. Pasifte
borç ve gider karsiliklari ilgilidir ve ayrica,
kosullu varliklarla ilgili önemli açiklamalar
gerektirmektedir.
64
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 38 Maddi Olmayan Duran Varliklar
Bu standart, maddi olmayan duran varlik yatirimi
olan tüm isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan oldukça farklidir. Bu
standarda göre bazi yenilikler var aktiflestirme
veya giderlestirme vb
65
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 39 Finansal Araçlar
Bu standart, tüm isletmeleri etkilemektedir. Mevcu
t uygulamalarimizdan oldukça farklidir. Bu
standart bazi yenilikler var muhasebelestirme
modelleri, deger kavramlari
66
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 40 Yatirim Amaçli Gayrimenkuller
Bu standart, yatirim amaçli gayrimenkul edinen
isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan bazi farkliliklar var.
67
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TMS- 41 Tarimsal Faaliyetler
Bu standart, tarim sektöründe faaliyet gösteren
isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan bazi farkliliklar var.
68
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 1 Türkiye Finansal Raporlama
Standartlarinin Ilk Defa Uygulanmasi
Bu standart, geçis yapan tüm isletmeleri
etkilemektedir. Bu standart karsilastirma ve
tutarlilik beklentilerinde meydana gelebilecek
aksakliklarin açiklanmasi ile ilgilidir.
69
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 2 Hisse Bazli Ödemeler
Bu standart, çalisanlara emegi karsiligi hisse
veren veya vermesi olasi olan isletmeleri
etkilemektedir. Yeni bir uygulama olacaktir.
70
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 3 Isletme Birlesmeleri
Bu standart, isletme birlesmeleri durumunda
etkili olacaktir.. Mevcut uygulamalarimizdan
oldukça farklidir.
71
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 4 Sigorta Sözlesmeleri
Bu standart, sigorta isletmelerini
etkilemektedir. Mevcut uygulamalarimizdan oldukça
farklidir.
72
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 5 Satis Amaçli Elde Bulundurulan Varliklar
ve Durdurulan Faaliyetler
Bu standart, tüm isletmeleri etkileyebilecektir. M
evcut uygulamalarimizdan oldukça farklidir.
73
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 6 Maden Kaynaklarinin Arastirilmasi ve
Degerlendirilmesi
Bu standart, sektörel bir standarttir ve konu ile
ilgili isletmeleri etkilemektedir. Mevcut
uygulamalarimizdan oldukça farklidir.
74
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS 7 Finansal Araçlar Açiklama
Bu standart, açiklama standardidir ve tüm
isletmeleri etkilemektedir
75
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS- 8 Bölümlere Göre Raporlama
Bu standart, bagimsiz muhasebe sistemine sahip
sube veya bölümleri bulunan isletmeleri
etkilemektedir. Mevcut uygulamalarimizdan farki
degildir. Bir subenin veya bölümün finansal
raporlamasini içermektedir.
76
Standartlarin Uygulama Üzerinde Olasi Etkileri
TFRS - 9 Finansal Araçlar
Bu standart, tüm isletmeleri etkilemektedir. Bu
standart TMS 39da bazi yenilikler getirmektedir
muhasebelestirme modelleri, deger kavramlari
77
SERMAYE PIYASASINDA FINANSAL RAPORLAMAYA ILISKIN
ESASLARIN BAZILARI HAKKINDA BIRKAÇ SÖZ
78
ESAS - 1

• Isletmeler, Avrupa Birligi tarafindan kabul
  edilen haliyle Uluslararasi Muhasebe/Finansal
  Raporlama Standartlarini uygularlar ve finansal
  tablolarin Avrupa Birligi tarafindan kabul edilen
  haliyle UMS/UFRSlere göre hazirlandigi hususuna
  dipnotlarda yer verirler. Bu kapsamda, benimsenen
  standartlara aykiri olmayan, TMSKca yayimlanan
  TMS/TFRS esas alinir
• Bu ne demektir?

79
ESAS - 2

• Isletmelerin vergi mevzuati gibi diger mevzuatta
  öngörülen finansal tablolari hazirlamalari
  mümkündür. Ancak Sermaye Piyasasi Mevzuati
  uyarinca kamuya açiklanacak finansal tablolarin,
  bu Tebligdeki esaslara uygun olarak hazirlanmasi
  zorunludur.
• Söz konusu finansal tablo bilgilerinin, bilgi
  sunulan kamu kurum ve kurulusu tarafindan kamuya
  açik olarak tutulmasi ve ilgili döneme iliskin
  daha önceden bu Teblig uyarinca finansal tablo
  hazirlanip kamuya açiklanmamis olmasi halinde,
  isletmelerin, bu bilgileri ilgili mercilerle
  birlikte es zamanli olarak sermaye piyasasi
  araçlarinin kote oldugu borsaya iletmeleri
  gerekmektedir.
• Bunlar ne demektir?

80
ESAS - 3

• Finansal tablolarin bu düzenlemeye göre
  hazirlanmasina iliskin hesaplamalar nedeniyle,
  isletmelerin diger mevzuat uyarinca tutmakla
  mükellef olduklari kanuni defter ve belgelere
  yeni kayitlar yapilamaz ve bu kayitlar
  degistirilemez.
• Bu ne demektir?

81
ESAS - 4

• Finansal tablolarin bu Teblig hükümleri uyarinca
  hazirlandigi dönemlerde isletmeler, muhasebe
  defter ve kayitlari ile bu Teblig uyarinca
  hazirlanmis finansal tablolar arasindaki iliskiyi
  kurmak ve bir sonraki yil finansal tablolarinin
  saglikli bir sekilde hazirlanmasini saglamak
  üzere "Sermaye Piyasasi Muhasebe Defteri"
  tutarlar.
• Bu ne demektir?

82
ESAS - 5

• Muhasebe kayitlarindan, bu düzenlemeye göre
  hazirlanan finansal tablolardaki tutarlara
  ulasilirken yapilan tüm açilis ve cari dönem
  düzeltme ve siniflandirma kayitlarinin Sermaye
  Piyasasi Muhasebe Defterine ayri ayri
  kaydedilmesi gerekmektedir.
• Bu ne demektir?

83
ESAS - 6

• Söz konusu Sermaye Piyasasi defteri, elektronik
  ortamda veya yazili olarak tutulabilir. Yazili
  olarak tutulan defterin sayfalari müteselsil sira
  numarasi tasiyacak sekilde düzenlenir, isletmeyi
  temsile yetkili kisiler tarafindan imzalanir ve
  Türk Ticaret Kanununda ticari defterlerin
  saklanmasi için öngörülen süre kadar saklanir.
  "Sermaye Piyasasi Muhasebe Defteri"nin elektronik
  ortamda tutulmasi durumunda, isletmelerin yönetim
  kurulu bilgilerin degistirilmemesi ve belirtilen
  süre kadar saklanmasi konusunda gerekli önlemi
  almak zorundadirlar.
• Bu ne demektir?

84
ESAS - 7

• Isletmeler, muhasebe kayitlarinin geçerliligi
  için Vergi Mevzuati ve Türk Ticaret Kanununun
  öngördügü belgeleri temin ederek ilgili mevzuatta
  öngörülen sürede saklarlar.
• Ancak, finansal tablolarin bu düzenlemeye göre
  hazirlandigi durumlarda isletmeler, ilgili
  mevzuatta istenmese dahi, bu düzenlemeye göre
  hazirlanacak finansal tablo kalemlerinin
  geçerliligi için gerekli olan belgeleri temin
  etmek ve bunlari "Sermaye Piyasasi Muhasebe
  Defteri" ile sistematik bir biçimde
  iliskilendirerek, "Sermaye Piyasasi Muhasebe
  Defteri"yle birlikte mevzuatta öngörülen
  sürelerde saklamak zorundadirlar.
• Bunlar ne demektir?

85
Geçis Nasil Olacak?

• Bu düzenlemenin 5 inci maddesinin uygulanmasinda,
  Avrupa Birligi tarafindan kabul edilen
  UMS/UFRSnin UMSK tarafindan yayimlananlardan
  farklari TMSK tarafindan ilan edilinceye kadar
  UMS/UFRSler uygulanir ve finansal tablolarin
  UMS/UFRSlere göre hazirlandigi hususuna
  dipnotlarda yer verilir.
• Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykiri
  olmayan, TMSKca yayimlanan TMS/TFRSler esas
  alinir.
• 5 inci madde nedir?
• Isletmeler, Avrupa Birligi tarafindan kabul
  edilen haliyle Uluslararasi Muhasebe/Finansal
  Raporlama Standartlarini uygularlar ve finansal
  tablolarin Avrupa Birligi tarafindan kabul edilen
  haliyle UMS/UFRSlere göre hazirlandigi hususuna
  dipnotlarda yer verirler. Bu kapsamda, benimsenen
  standartlara aykiri olmayan, TMSKca yayimlanan
  TMS/TFRS esas alinir.

86
Neyle Baslayacagiz?

• Muhasebe ve Raporlamada Dönemsel Döngüyü Hatirla!
• Dönem Basi Bilanço (31.12.20??) Baslangiç
  noktasi.
• Önce bu bilançoyu UFRSe göre yeniden düzenle!

87
Dönem Basi Bilançonun Yeniden Düzenlenmesi

• Yeniden Siniflandirilacak Bilanço Kalemlerini
  Belirle
• Degerleri Yeniden Belirlenecek Olan Bilanço
  Kalemlerini Belirle
• Bilançoya Ilk Defa Alinmasi Gereken Bilanço
  Kalemlerini Belirle
• Bilanço Disina Çikarilmasi Gereken Bilanço
  Kalemlerini Belirle
• Açiklama Ilkelerini Gözden Geçir ve Bilanço Ile
  Ilgili Yeniden Açiklama Yap
• Unutma Her seyi yasal defterlerin disinda
  yapacaksin!

88
Yeniden Siniflandirilacak Bilanço Kalemleri

• Menkul Kiymetler Amaçlara Göre Siniflandirma
• Bagli Menkul Kiymetler
• Birlikte Kontrol Edilen Ortakliklar
• Borç Alacak Reeskontlarinin Isimlerini
  Degistir Kazanilmamis-Ertelenmis
• Serefiye Pozitif/Negatif

89
Degerleri Yeniden Belirlenecek Olan Bilanço
Kalemleri

• Menkul Kiymetler
• Alacaklar
• Stoklar
• Finansal Duran Varliklar
• Maddi ve Maddi olmayan Duran Varliklar Maliyet
  ve Birikmis Amortisman
• Borçlar

90
Bilançoya Ilk Defa Alinmasi Gereken Bilanço
Kalemleri

• Degerleme Farklari
• Borç ve Gider Karsiliklari
• Ertelenmis Giderler
• Kazanilmamis Gelirler
• Türev Finansal Varliklar Ile Ilgili Olanlar
• Ertelenmis Vergiler Aktif ve Pasif
• Yillara Yaygin Hizmetlerin Ayiklanmasi

91
Bilanço Disina Çikarilmasi Gereken Bilanço
Kalemleri

• Negatif Serefiye
• Bagli Menkul Kiymetler
• Borç Reeskontu
• Alacak Reeskontu

92
Dönem Sonunda Gelir Tablosunun Yeniden
Düzenlenmesi

• Siniflandirma
• Satis Gelirleri ile vade farki gelirlerinin
  ayiklanmasi
• Satislarin maliyeti ile vade farki giderlerinin
  ayiklanmasi
• Diger gelir ve giderlerin siniflandirilmasi
• Performansin dogru ve dürüst ölçülmesi tahakkuk
  ve dönemsellik

93
Dönem Sonu Bilançonun Yeniden Düzenlenmesi

• Düzeltilmis Dönem Basi Bilançosu Esas Alinarak
  Yeniden Siniflandirilacak Bilanço Kalemlerini
  Belirle
• Düzeltilmis Dönem Basi Bilançosu Esas Alinarak
  Degerleri Yeniden Belirlenecek Olan Bilanço
  Kalemlerini Belirle
• Düzeltilmis Dönem Basi Bilançosu Esas Alinarak
  Bilançoya Ilk Defa Alinmasi Gereken Bilanço
  Kalemlerini Belirle
• Düzeltilmis Dönem Basi Bilançosu Esas Alinarak
  Bilanço Disina Çikarilmasi Gereken Bilanço
  Kalemlerini Belirle
• Düzeltilmis Dönem Basi Bilançosu Esas
  AlinarakAçiklama Ilkelerini Gözden Geçir ve
  Bilanço Ile Ilgili Yeniden Açiklama Yap
• Unutma Her seyi yasal defterlerin disinda
  yapacaksin!

94
Gerçege Uygun Deger Farki Kar Zarara Gidecek Olan
Menkul Kiymetler

• Getirilerine Göre Siniflandirilmasi
• Raporlama Anindaki Deger Tespiti
• Etkin Faiz Orani Yöntemi
• Gelirlerin Ayristirilmasi
• Düzenli Borsa Kriteri
• Düzenli Borsa Hareketleri

95
Satisa Hazir Menkul Kiymetler

• Getirilerine Göre Siniflandirilmasi
• Raporlama Anindaki Deger Tespiti
• Etkin Faiz Orani Yöntemi
• Gelirlerin Ayristirilmasi
• Gerçege Uygun Deger Hesabi

96
Vadeye Kadar Elde Tutulacak Olan Menkul Kiymetler

• Getirilerine Göre Siniflandirilmasi
• Raporlama Anindaki Deger Tespiti
• Etkin Faiz Orani Yöntemi
• Itfa Edilmis Maliyet Yöntemi
• Gelirlerin Ayristirilmasi

97
Etkin Faiz Orani ve Yöntemi

• Temel olarak bilesik faiz hesaplamalari ile
  gelecekteki deger veya bugünkü deger
  yaklasimlarini olusturur
• Bu yöntemde kullanilan etkin faiz orani, yatirim
  aninda ve yatirim maliyetinin belirlenmesine etki
  eden faiz oranidir.
• Borçlanma için düsünüldügünde ise borçlanma
  aninda borçlanma maliyetinin belirlenmesine etki
  eden faiz oranidir.
• Bu oran ayni zamanda yatirimlar için yatirim
  anindaki iç verim orani olarak kabul edilir.

98
Alacaklar/Borçlar

• Net Yöntem
• Brüt Yöntem
• Kazanilmamis Gelirler
• Itfa Edilmis Maliyet Yöntemi

99
Stoklar

• Çalisilmayan kisim gider ve zararlari Eksik
  kapasite
• Elde etme maliyeti ve pesin deger muhasebesi
• Deger düsüs karsiliklari

100
Yillara Yaygin Isler

• Tamamlanma orani yöntemi
• Performansin ölçülmesinde alternatif yaklasimlar

101
Finansal Duran Varliklar

• Gerçege uygun deger yöntemi
• Öz sermaye yöntemi
• Tam Konsolidasyon Yöntemi
• Oransal Konsolidasyon Yöntemi

102
Maddi Duran Varliklar

• Maliyetin Tespit Edilmesi
• Raporlama Yöntemleri
• Amortisman Uygulamasi

103
Maddi Olmayan Duran Varliklar

• Maliyetin Tespit Edilmesi
• Aktiflestirme Kriterleri
• Raporlama Yöntemleri
• Amortisman Uygulamasi

104
Çalisanlar

• Çalisanlara saglanan faydalar
• Izin ücretleri
• Ikramiyeler
• Tazminatlar
• Primler

105
Borçlanma Maliyetleri

• Nedir?
• Nasil raporlanmalidir?
• Alternatif yöntem!

106
Sektörel Özellikler

• Devlet yardimlari
• Tarim
• Madencilik

107
Sarta Bagli Haklar ve Yükümlülükler

• Sarta Bagli Haklar
• Sarta Bagli Yükümlülükler

108

• Tesekkürler