Windows Explorer

1
Windows Explorer
IDI DALJE
2
Windows Explorer

• Windows Eplorer (istraživac operativnog sistema)
  jedan je od najvažnijih programa u tom
  operativnom sistemu, a funkcija mu je upravljanje
  direktorijumima (ili folder-ima) ili datotekama
  (fajlovima-files).

IDI DALJE
3
Šta radimo u Windows Exploreru!

• Pomocu Windows Explorera se
• Pregleda i menja struktura direktorijuma/datoteka
  na disku
• Pregleda i menja sadržine direktorijuma i
  datoteka
• Premeštaju, kopiraju, preimenuju prave i brišu
  direktorijumi i datoteke
• Pokrecu programi i otvaraju dokumenta
• Pregledaju i menjaju osobine direktorijuma i
  datoteka
• Podrešavaju periferni uredjaji sistema
• Održavaju neki elementi sistema i sl.

IDI DALJE
4
Kako ga aktivirati?

• Ovaj program obicno se aktivira iz Start menija,
  a ikona koja ga predstavlja naziva se istim
  imenom. Ukoliko se ikona programa ne nalazi u
  Start meniju niti na Desktopu, može se koristiti
  i desni klik miša na Start meni.
• Aktiviranjem Explorer-a na ekranu se pojavljuje
  radno okruženje programa

IDI DALJE
5
Aktiviranje Windows Explorera

• Ako oznacimo na levoj strani tvrdi disk na našem
  kompjuteru na desnoj strani ce automatski biti
  prikazani svi direktorijumi koji se nalaze na
  disku, kao i datoteke koje se nalaze u osnovnom
  direktorijumu diska.
• Ako se ispred imena nekih direktorijuma na disku
  nalazi znak "", to upucuje na to da taj
  direktorijum ima jedan ili više poddirektorija.

IDI DALJE
6
Prozor Windows Explorera

• Prozor je podeljen na dva dela od kojih je levi
  deo nešto uži. U levom delu prozora prikazani su
  svi elementi našeg kompjutera od radne površine,
  disketnih uredjaja, tvrdih diskova, CD uredjaja,
  preko Control Panela i Recycle Bina.
• Istovremeno se na desnoj strani prozora prikazuje
  sadržaj onog što smo selektovali na levoj strani.
• Ako oznacimo na levoj strani tvrdi disk na našem
  kompjuteru na desnoj strani ce automatski biti
  prikazani svi direktorijumi koji se nalaze na
  disku, kao i datoteke koje se nalaze u osnovnom
  direktorijumu diska.
• Ako se ispred imena nekih direktorijuma na disku
  nalazi znak "", to upucuje na to da taj
  direktorijum ima jedan ili više poddirektorijuma.

IDI DALJE
7
Prozor Windows Explorera

• Sadržaj bilo kojeg direktorijuma ili
  poddirektorijuma cemo dobiti ako taj direktorijum
  ili poddirektorijum oznacimo na levoj strani
  prozora Windows Explorera.
• Pomocu Windows Explorera možemo kreirati vlastite
  direktorijume i poddirektorijume. Kada želimo
  formirati direktorijum na našem tvrdom disku prvo
  oznacimo disk. Nakon toga u File meniju izaberemo
  opciju New, a potom Folder.

IDI DALJE
8
Radna površina 1

• Najvažniji elementi prozora su
• Naslovna linija sadrži naziv aplikacije,
  memorijsku jedinicu i folder u kome se nalaze
  trenutno prikazani podaci iz desnog prozora
• Linija menija sadrži nazive menija kojima
  raspolaže Explorer
• Toolbar paleta sa operacijama koja uglavnom
  sadrži dugmad koja predstavljaju operacije kojima
  raspolaže Windows Explorer
• Views sadrži stilove kojima se prikazuju
  datoteke i folderi.

IDI DALJE
9
Radna površina 2

• Najvažniji elementi prozora
• Prozor All Folders sadrži sve foldere koji se
  nalaze na trenutno aktivnoj memorijskoj jedinci
  koja je prikljucena na racunar
• Linija za vertikalno pomeranje pomeranje
  sadržaja prozora možemo obaviti mišem tako što
  dovedemo kursor na liniju, a potom pritiskom na
  strelicu postepeno pomeramo sadržaj prozora prema
  gore ili dole
• Prozor za prikaz podataka u ovom prozoru u više
  stilova se mogu prikazati podaci odnosno folderi
  i datoteke. Stilove možete odrediti iz Toolbar
  palete koja se može po potrebi prikazati ili
  ukloniti iz prozora aplikacije

IDI DALJE
10
Radna površina 3

• Najvažniji elementi prozora
• Name kolona u kojoj se ispisuje ime datoetke,
  prikazuje se samo ako je aktivan stil Details
• Size kolona u kojoj se ispisuje memorijski
  prostor koji datoteka zauzima na disku
• Type u ovoj koloni se ispisjuje tip datoteke
• Modified u ovoj koloni se ispisuju podaci o
  datumu i vremenu nastanka datoteke ili foldera na
  memorijskoj jedinici i ova opcija je aktivna
  kada je aktivan stil Details
• Linija za horizontalno pomeranje sadržaja prozora
  - ?va linija se prikazuje u slucaju da se u
  okviru jednog prozora ne mogu smestiti svi
  podaci.

IDI DALJE
11
Toolbar

• Sadrži operacije koje omogucavaju pregled
  podataka koji su dostupni na racunaru,
  pretraživanje podataka, brisanje, prikazivanje
  podataka u raznim stilovima i dr.

IDI DALJE
12
Toolbar opcije

• Back dugme pomocu kojeg se izvršava izbor
  foldera
• Up dugme za prelazak u viši nivo foldera
• Cut omogucava odsecanje selektovanih objekata
• Copy omogucava kopiranje objekata
• Paste omogucava umetanje objekata
• Undo poništava prethodne komande
• Delete briše selektovani objekat
• Properties daje osnovne informacije o objektu
• Views prikazuje oblik uredjenja ikona.

SADRŽAJ
13
Pretraživanje objekata

• Pretraživanje objekata u Exploreru može se
  obavljati tastaturom ili mišem, ili kombinovano.
  Ako pretraživanje obavljamo tastaturom najcešce
  moramo koristiti tastere kursora kojima se vrši
  pozicioniranje na odredjeni objekat.

IDI DALJE
14
Pretraživanje objekata

• Tab se koristi za pomeranje markera iz jednog
  polja u drugo, odnosno iz jednog prozora u drugi
• Enter se koristi za aktiviranje foldera
• Page up listanje sadržaja prozora prema gore
• Page down omogucava listanje sadržaja prozora
  prema dole.

SADRŽAJ
15
Prikazivanje objekata

• Prikazivanje podataka u prozoru moguce je
  ostvariti na više nacina. Ovo se ostvaruje
  aktiviranjem dugmeta Views i selektovanjem
  željene opcija
• Large icons velike ikone
• Small icons male ikone
• List daje samo imena objekata
• Details informativan prikaz objekata sa
  podacima.

SADRŽAJ
16
Selekcija datoteka i foldera

• Selekcija datoteka i foldera podrazumeva
  izdvajanje objekta ili grupe objekata od ostalih.
  Selektovani objekti se prikazuju inverzno, a na
  ekranu se manifestuju tako što se objekti ili
  grupa objekata prikaže bojom pozadine.
• Nad selektovanim objektima mogu se izvršavati
  razne operacije od kojih najcešce primenjujemo
  operacije kopiranja, prebacivanja i brisanja.
  Selekcija se izvršava mišem ili tastaturom, a
  najcešce kombinovano.

IDI DALJE
17
Oznacavanje datoteka pri selekciji

• Kada oznacavamo datoteke koje nisu u nizu onda
  oznacimo prvu od njih, pritisnemo tipku CONTROL
  (Ctrl) i držimo je pritisnutu, zatim biramo
  sledece datoteke koje želimo. Kada odaberemo sve
  potrebne datoteke otpustimo tipku Ctrl.

SADRŽAJ
18
Pomeranje datoteka

• Postupak pomeranja datoteka takodje zahteva da
  prvo oznacimo datoteke koje želimo pomeriti.
• Nakon toga u Edit meniju izaberemo komandu Cut.
  Ikone odabranih datoteka nakon upotrebe komande
  Cut postale su blede. To je znak da su datoteke
  spremne za pomeranje (prebacivanje iz jednog
  direktorijuma u drugi).
• Nastavak postupka je identican postupku kopiranja
  - izaberemo direktorijum u koji želimo da
  pomerimo datoteke, a zatim u Edit meniju
  izaberemo komandu Paste. Datoteke ce biti
  pomerene u novi direktorijum.
• Na mestu odakle smo uzeli datoteke više nece biti
  onih koje smo pomerili.

IDI DALJE
19
Pomeranje datoteka

• Umesto izbora komandi Cut, Copy i Paste iz Edit
  menija možemo koristiti krace nacine. Prvi od
  njih je da nakon oznacavanja datoteka napravimo
  klik DESNOM tipkom miša. Pojavice se meni koji
  izmedju ostalog sadrži tri pomenute komande.
• Drugi nacin je da koristimo tastaturu i
  kombinujemo tipke.
• Na taj nacin možemo zadati komande (vidi sliku)

SADRŽAJ
20
Kopiranje datoteke i grupe datoteka

• Kopiranje datoteke i grupe datoteka izvršavamo u
  okvir iste memorijske jedinice ili izmedu dve
  memorijske jedinice. Kopiranje se može obaviti
  kombinovano tastaturom ili mišem. Ako želimo
  kopirati datoteku ili grupu datoteka, moramo je
  prethodno selekcionisati.
• Nakon izvršene selekcije dovedite kursor na jednu
  od odabranih datoteka, pritisnite levi taster
  miša i sa tako pritisnutim tasterom prenesite
  datoteku ili grupu datoteka na željenu memorijsku
  jedinicu u odabrani folder, držeci pritisnut
  taster Ctrl.

IDI DALJE
21
Kopiranje datoteke i grupe datoteka

• ?okom kopiranja moguce je da se u destinacionom
  folderu nalazi datoteka istog naziva kao ona koja
  se kopira. U tom slucaju sistem ce nas obavestiti
  o tome odgovarajucom porukom koja se nalazi u
  dijaloškom prozoru Confirm File Replace.

SADRŽAJ
22
Kreiranje foldera

• Kreiranje foldera se koristi operacija folder
  koja se aktivira kada dovedete kursor u desni
  prozor, odnosno postojeci folder u kojem želite
  stvoriti novi, a potom pritisnete desni taster
  miša. Pritiskom na desni taster miša otvorice se
  meni koji izmedu ostalih opcija sadrži i podmeni
  New u kome se nalazi operacija Folder koja
  omogucava stvaranje novog foldera.

SADRŽAJ
23
Promena naziva datoteke i foldera

• Promena naziva datoteke i foldera koristimo
  operaciju Rename, koja se aktivira iz menija koji
  dobijete kada odvedete kursor na objekat kojem
  želite promeniti naziv, i zatim pritisnemo desni
  taster miša.
• Prilikom odredjivanja naziva datoteke ili foldera
  možemo koristiti više od 8 znakova jer operativni
  sistem Windows dozvoljava korišcenje takvih
  naziva, za razliku od MS-DOS op. sistema u koje
  je za naziv dozvoljeno maksimalno 8 znakova.

SADRŽAJ
24
Uklanjanje foldera i datoteka

• Uklanjanje foldera i datoteka se vrši uz pomoc
  operacije Delete. Ovo postižemo dovodeci kursor
  miša na željeni folder ili datoteku i pritikom na
  desni taster miša dobijamo željenu mogucnost.
  Pritiskom na levi taster miša iznad izlistane
  operacije Delete, pojavljuje se mali dijaloški
  okvir u kome stoji poruka da ce objekat koji smo
  odabrali biti uklonjen.

IDI DALJE
25
Uklanjanje foldera i datoteka

• Medjutim, ovako izbrisane datoteke ili
  direktorijumi nisu trajno uklonjeni sa diska. Oni
  su smešteniu prostor koji se naziva Recycle Bin -
  korpa za otpatke. Ukoloko želimo da ih trajno
  uklonimo sa diska moramo isprazniti korpu.
• To se radi na više nacina
• Pronadjemo ikonu Recycle Bin na našoj radnoj
  površini i aktiviratmo je dvostrukim
  klikom.Pojavice se prozor Recycle Bin sa svim
  datotekama i direktorijima koje smo prethodno
  obrisali. Ako zaista želimo da trajno uklonimo
  ove datoteke ili direktorijume sa diska onda u
  File meniju izaberemo komandu Empty Recycle Bin i
  kliknemo na tipku Yes za potvrdu brisanja.
• Drugi nacin je da ikonu Recycle Bin pronadjemo u
  Windows Exploreru i uradimo isti postupak.
  Ukoliko smo neke datoteke ili direktorijume
  greškom obrisali možemo ih vratiti tako što ih u
  prozoru Recycle Bin oznacimo, a zatim u File
  meniju izaberemo komandu Restore. Sve datoteke i
  direktorijumi na koji smo primenili komandu
  Restore ce biti vraæcni tacno na mesto odakle su
  obrisani.

SADRŽAJ
26
Štampanje

• Štampanje - Windows nam omogucava i direktno
  štampanje odredenih datoteka. Za štampanje se
  koristi operacija Print koja se aktivira iz
  menija koji se otvori kada kursor dovedete na
  datoteku koja se može štampati i pritisnete desni
  taster miša. Naglašeno je da ima smisla štampati
  samo tekstualne datoteke.

SADRŽAJ
27
Rad sa datotekama

• Naziv i vrste datoteka
• Naziv datoteke u Windowsu sastoji se od imena i
  nastavka.
• Ime datoteke može da sadrži do 255 znakova u koje
  se mogu ukljuciti i praznine i tacke.
• Zabranjeni znakovi u imenu datoteke su \ gt lt
  / ? ,, .

IDI DALJE
28
Rad sa datotekama

• Svojstva datoteka
• Vidljiva su u Properties meniju (dobija se klikom
  na desni taster miša iznad željen? datoteke)
• Read only sprecava pristup u datoteku
• Hidden sakriva datoteku (ne vide se u
  Exploreru) ali još uvek postoji na disku.

SADRŽAJ
29
Rezime

• Windows Explorer je "snažan" alat koji nam
  omogucava dublji pogled u naš kompjuter.
• Pomocu Explorera možemo pregledati sadržaj našeg
  kompjutera, kreirati direktorijume i
  poddirektorijume, kopirati ili pomerati
  (premeštati) datoteke, formirati precice itd.

SADRŽAJ
30
Sadržaj

• Toolbar meni
• Pretraživanje objekata
• Prikazivanje objekata
• Selekcija datoteka i foldera
• Pomeranje datoteka
• Kopiranje datoteke i grupe datoteka
• Kreiranje foldera
• Promena naziva datoteke i foldera
• Uklanjanje foldera i datoteka
• Štampanje
• Rad sa datotekama
• Rezime
• Literatura

31
Literatura

• http//www.netnovinar.org/netnovinar/documents/car
  _windows_explorer.pdf
• Racunarstvo i informatika za I razred srednje
  škole, Nikola Klem, ZUNS, Bgd

SADRŽAJ
IZADJI