POUZDANOST RTG - HSG, sono - HSG I LAPAROSKOPIJE U OCJENI STANJA JAJOVODA

1
POUZDANOST RTG - HSG, sono - HSG I LAPAROSKOPIJE
U OCJENI STANJA JAJOVODA

• Kristian Kurdija,dr.med.
• Specijalist ginekologije i porodništva
• Opca Bolnica Nova Gradiška

2
Bracna neplodnost

• WHO izostanak trudnoce nakon 12 mjeseci spolnih
  odnosa bez kontracepcije
• Ucestalost 10 15
• Muškarci i žene su podjednako zahvaceni

3
Neplodnost žena

• Uzroci neplodnosti žena
• - uterini uzroci ( kongenitalne malformacije,
  infekcije, sinehije, cervikalna stenoza,
  intrauterini ožiljci)
• - ovarijski uzroci (foilkularne i ovarijske
  abnormalnosti, promjena stromalne
  vaskularizacije, endometrioza)
• - tubarni uzroci (infekcije i opstrukcije) - 35

4
Dijagnoza tubarnih uzroka neplodnosti

• HISTEROSALPINGOGRAFIJA ( RTG)
• SONOHISTEROSALPINGOGRAFIJA
• MEGNETSKA REZONANCIJA
• VIRTUALNA HISTEROSALPINGOGRAFIJA
• ( CT tehnika)
• LAPAROSKOPIJA

5
Histerosalpingografija (HSG)

• Radiografska metoda ( X ray)
• Prvi RTG HSG ucinjen 1914 godine
• Kontrastna metoda ( vodeni ili uljni kontrast)
• Radi se u ranoj folikularnoj fazi menstruacijskog
  ciklusa

6
Histerosalpingografija (HSG)

• Indikacije u obradi neplodnosti
• - sumnja na malformacije maternice
• - predhodni operativni zahvati na jajovodima
• - ranije upalne bolesti zdjelice
• - ranija tubarna trudnoca
• - raniji rupturirani apendiks

7
Histerosalpingografija (HSG)

• Kontraindikacije
• - krvarenje
• - trudnoca
• - prisutnost adneksalnih masa
• (palpcijski ili UZV)
• - preosjetljivost na kontrast

8
Histerosalpingografija (HSG)

• Prikazuje
• - cervikalni kanal (divertikuli)
• - kavum uterusa ( malformacije, sinehije)
• - prohodnost jajovoda
• - periadneksalno podrucje

9
Histerosalpingografija (HSG)
10
Histerosalpingografija (HSG)

• malformacije maternice

11
Histerosalpingografija (HSG)

• Intrauterine sinehije

12
Histerosalpingografija (HSG)

• Patologija jajovoda

13
Histerosalpingografija (HSG)

• Prednosti
• - jednostavnost
• - cijena
• - kurativni ucinak

14
Histerosalpingografija (HSG)

• Nedostatak
• - IONIZIRAJUCE ZRACENJE!
• - RTG oprema
• - suradnja sa radiolozima

15
Histerosalpingografija (HSG)

• Komplikacije
• - intravazacija kontrasta
• - alergija na kontrast
• - infekcije ( manje od 1)
• - peritonealni vagusni podražaj

16
Histerosalpingografija (HSG)

• Pouzdanost
• - ukupno oko 65
• - obostrana okluzija oko 98
• - proksimalna okluzija 78
• - okluzija uzrokavana adhezijama oko 2
• - lažno negativni nalazi oko 15
• - lažno pozitivni nalazi oko 17

17
Dijagnosticka laparoskopija

• Najsloženiji dijagnosticki postupak
• Opca anestezija
• Transuterina instilacija obojene otopine
• ( kromopertubacija )
• Najopsežniji uvid u stanje unutarnjih spolnih
  organa

18
Dijagnosticka laparoskopija

• Nalaz jajovoda
• - duljina jajovoda
• - izgled jajovoda
• - izgled seroze
• - stanje priraslica
• - tuboovarijski odnos
• - ocjena prohodnosti ( visina okluzija)
• - endometrioza

19
Dijagnosticka laparoskopija

• kromopertubacija

20
Dijagnosticka laparoskopija

• Indikacije za zahvat
• - anomalije maternice otkrivene HSG-om
• - preboljena zdjelicna infekcija
• ( pozitivna protutijela na Chlamydiu )
• - operacije na zdjelicnim organima
• - nerazriješena sekundarna neplodnost
• - nerazriješena neplodnost iznad 38.godine
• - tri neuspješna postupka inseminacije
• ( uz stimulaciju jajnika i uredan spermiogram)

21
Dijagnosticka laparoskopija

• Komplikacije
• - anesteziološke komplikacije
• - lezije organa
• - pneumoperitoneum
• - krvarenja
• - infekcije

22
Dijagnosticka laparoskopija

• Nedostatak
• - nema informacija o lumenu i sluznici jajovoda
• salpingoskopija
• - samo 1/3 urednih laporoskopskih nalaza
• ima uredan salpingoskopski nalaz

23
Dijagnosticka laparoskopija

• Prednosti
• - najopsežniji uvid u stanje unutarnjih
• spolnih organa
• - nastavak operativne laparoskopije
• ( adhezioliza, fimbrioplastika,
  salpingostomija,
• odstranjivanje cisticnih struktura)

24
Sono HSG

• Prvi UZV HSG ( transabdominalni) 1984 g.
• Transvaginalna histerosalpinogo-kontrastna
  sonografija ( Hy-Co-Sy)
• Kontrasno sredstvo
• - hipoehogeno (Ringerova otopina, izotonicna
  otopina ili otopina
  dekstrana)
• - hiperehogeno (Echovist i Leovist
  mikrocestice)
• Folikularna faza

25
Sono - HSG

• Prikazuje
• - morfologiju maternice ( anomalije, tumori -
  submukozni miom, septum)
• - morfologiju endometrija ( polipi)
• - prohodnost jajovoda
• direktno CD
• indirektno (nakupljanje tekucine ipsilateralno
  u c.Douglasi)

26
Sono HSG

• Kontrastna histerosalpingosonografija (CD)

27
Sono HSG

• Kontraindikacije
• - krvarenje
• - trudnoca
• - prisutnost adneksalnih masa
• - aktivna upala zdjelice

28
Sono - HSG

• Komplikacije
• - bol opstrukcija jajovoda
• intravazacija kontrasta
• ruptura jajovoda
• - kornualni spazam

29
Sono - HSG

• Prednosti
• - sigurnost ( nema zracenja, nema
  preosjetljivosti
• na kontrast)
• - jednostavnost ( lako ponovljiva,
  radiolozi)
• - cijena

30
Sono - HSG

• Nedostatci
• - hidrosalpinks lažno pozitivan nalaz
• - spazam lažno negativni nalaz
• - teško prikazivanje fimbrijskog završetka
• jajovoda

31
Sono -HSG

• 3D ultrazvuk
• - usporedni prikaz maternicne šupljine i
  vanjskih kontura maternice
• - manja kolicina kontrasta
• - smanjuje mogucnost kornualnog spazma
• - dodatna analiza snimke
• - skracuje vrijeme pretrage

32
Sono -HSG

• 3D histerosalpinosonografija

33
Kontrasna sonohisterosalpingografija (HyCoSo)

• Pristupacna i efikasna metoda
• Pouzdanost
• - okluzija 100
• - prohodnost jajovoda 86
• Podudarnost sa rtg HSG 83
• Netocnost ( u usporedbi sa LPSC)
• - 10 neprohodnosti jajovoda
• - 7 prohodnost jajovoda

34
Podudarnost sono HSG u usporedbi sa laparoskopijom

• Peters i sur.(1991 g.) 86
• Volpi i sur. (1991 g.) 83
• Tufekci i sur. (1992 g.) 97
• Stern i sur. (1992 g.) 81
• Deichert i sur.(1992 g.) 100
• Allahbadia i sur.(1993 g.) 92
• Kupešic i sur. ( 1994 g.) 91
• Volpi i sur. ( 1996 g.) 82
• Battaglia i sur. (1996 g.) 93
• Raga i sur.(1996 g.) 92
• Schwarzel i sur.( 1997 g.) 88
• Jeanty i sur. (2000 g.) 79
• Kupešic i Plavšic (2006 g.) 98

35
Usporedba rtg HSG, sono HSG i LPSC
N ( 200 ) N ( 200 ) Obostrana opstrukcija Jednostrana opstrukcija prohodnost
HSG primarna 28 22 50
HSG sekundarna 34 26 40
HSG ukupno 31 24 45
LPSC primarna 24 16 60
LPSC sekundarna 30 26 44
LPSC ukupno 27 21 52
sono HSG primarna 26 18 56
sono HSG sekundarna 32 26 42
sono HSG ukupno 29 22 49
36
Usporedba sono HSG i rtg HSG
N ( 200 ) N ( 200 ) Obostrana opstrukcija Jednostrana opstrukcija prohodnost
osjetljivost sono HSG 93,1 95,4 94,5
osjetljivost rtg HSG 87 87,5 88,1
specificnost sono HSG 97,3 98,7 94,1
specificnost rtg HSG 94,8 96,3 87,2
dijagnosticka pouzdanost sono HSG 96 98 95
dijagnosticka pouzdanost rtg HSG 92 94 87
37
Usporedba rtg HSG, sono HSG i LPSC prema mjestu
opstrukcije ( N 200 )
Mjesto opstrukcije rtg HSG sono HSG LPSC
kornualni blok 9,5 7,5 6,5
blok srednjeg segmenta 7,0 8,0 9,5
blok fimbrija 22,5 19,0 16,0
hydrosalpinx 4,0 5,5 5,5
prohodnost 57,0 60,0 62,5
38
Usporedba sono HSG i rtg HSG

• Osjetljivost, specificnost i dijagnosticka
  osjetljivost prema mjestu opstrukcije (N 200)

osjetljivost osjetljivost specificnost specificnost Dijagnosticka pouzdanost Dijagnosticka pouzdanost
sono HSG rtg HSG sono HSG rtg HSG sono HSG rtg HSG
kornualni blok 86,6 68,4 98,4 96,8 98 94
Blok srednjeg segmenta 86,3 79,1 98,3 97,3 97 95
Fimbrialni blok 84,2 71,1 90,5 92,8 94 88
Hydrosaplinx 100 72,7 100 98,4 100 97
prohodnost 96,1 92,5 96,1 88,2 95 90
39
Zakljucak

• Kontrasna sono HSG
• - prvi izbor u obradi neplodnosti
• - jednostavnost
• - sigurnost
• - brzina
• - dijagnosticka tocnost

40
HVALA

41
Literatura

• Nabil El Tabbakh,Peter Slamka.Transvaginal
  sonohysterography ( Tv-Sh),versus
  Hysterosalpingography (Hsg) and laparoscopy.
  Depertment of Obstetrics Gynaecology Faculty of
  medicine,Al-Azar university , Cairo Egypt.Epub
  2011
• Pereira NR,Leite MH. Laparoscopy in the decision
  of tretment strategy for the infertile couple.
  Ginecologia e obstetricia, Maternidade
  Bissaya-Berreto, Coimbra, PortugalEpub 2010.
• Merivel P,Lourdel E. Should a laparoscopy be
  necessary in case of infertility with normal
  tubes at hysterosalpingorgaphy.
  Gynecologie-obstetrique et medicine de la
  reprodiction, Universite de Picarde-Jules Verne
  Amies France. Epub.2011.
• Hamed HO. Hysterosalpingo-contrast sonography
  versus radiographic hysterosalpingography in the
  evaluation of tubal patency. Department of
  obsterics and gynecology, Women s health
  centre,Assiut University,Assiut Egypt. Epub2009
• Kupešic S,Plavšic B. 2-D and 3-D
  hysterosalpingo-contrast-sonography in the
  assesment of uterine cavity and tubal patency.Eg
  GRB 2006
• Randolph JR, Ying YK. Comparison of real time
  ultrasonography,laparoscopy and hysteroscopy in
  the evaluation of uterine abnormalaites and tubal
  patensy,Fertil Steril 198646828-30