Dysgu i Arwain ein Bywydau

1
Dysgu i Arwain ein Bywydau
A wnaeth bywyd yn Rwsia wella rhwng 1905 a 1914?
Sgil Empathi, Cyfathrebu
GCaD Cymru Rwsia 1900-1924
2
Heddwch a Thawelwch, 1906
Atgynhyrchwyd trwy garedigrwydd Casgliad David
King, Llundain
3

• Maniffesto Hydref
• Addo rhyddid barn ar hawl i ffurfio pleidiau
  gwleidyddol
• Sefydlu Dwma (senedd)
• Ni fyddai unrhyw ddeddfau newydd heb ganiatâd y
  Dwma

4
Beth fyddair bobl yman ddisgwyl ar ôl
addewidion y Tsar ym Maniffesto Hydref?
Atgynhyrchwyd trwy garedigrwydd Casgliad David
King, Llundain
5
A wnaeth bywyd wella i bobl Rwsia? 1905-1914
6
Cyfraith a Threfn

• Penodwyd Peter Stolypin fel Prif Weinidog gan y
  Tsar i adfer cyfraith a threfn yn Rwsia.
• Er bod y trefi wedi setlon gyflym ar ôl 1905
  parhaodd cefn gwlad yn ansefydlog.
• Roedd gan Stolypin enw am fod yn galed, ac fe
  sefydlodd lysoedd milwrol a allai rhoi dyn ar
  brawf yn y fan ar lle ai ddedfrydu i
  farwolaeth!
• Daeth rhaff y crogwr i gael ei alw yn dei
  Stolypin!

7
Cyfraith a Threfn parhad . . .

• Parhaodd yr Heddlu Cudd (Okhrana) yn weithgar
  iawn.
• Roedd yn rhaid i bob Rwsiad gario pasport mewnol
  a chofrestru gydar heddlu os oeddent yn teithio
  oddi cartref.
• Er bod rhyddid barn wedii ganiatáu ir bobl ar
  wasg ym 1905, dirwywyd papurau newyddion yn drwm
  am argraffu erthyglau oedd yn siomir llywodraeth
  ac weithiau caent eu sensro.

sensoriaeth
8
Y Dwmâu

• Ym 1906 roedd y Duma cyntaf yn gyfyngedig iawn
  oherwydd ni allai basio deddfau na phenodi
  gweinidogion, na rheoli meysydd cyllid na
  diogelwch y wlad.
• Roedd etholiadau yn achos cynnen gan fod un
  cynrychiolydd ar gyfer 2000 uchelwr ond dim ond 1
  ar gyfer 90,000 gweithiwr.
• Er gwaethaf hyn galwodd y Dumâu cynnar am
  newidiadau radical yn cynnwys addysg am ddim a
  mwy o hawliau sifil. Roedden nhw hefyd yn galw am
  ragor o dir ir werin.
• Teimlair Tsar dan fygythiad a chaeodd y 2 Dwma
  cyntaf ar ôl ychydig wythnosaun unig

9
Y Dwmâu parhad . . .
Y 3ydd ar 4ydd Dwma

• Aildrefnwyd y 3ydd Dwma gan Stolypin i roi rhagor
  o gynrychiolaeth ir dosbarthiadau cyfoethog ac
  ir uchelwyr.
• Er gwaethaf hyn, roedd y Dwma yn dal i fod yn
  awyddus i wneud newidiadau. Parhaodd o 1907 hyd
  1912 gan wneud newidiadau ir fyddin, y llynges a
  rhoi yswiriant damweiniau i weithwyr.
• Ni chafodd y 4ydd Dwma fawr o gyfle i wneud
  argraff cyn ir Rhyfel Byd Cyntaf ddechrau.

10
Diwygiadau Amaethyddol
Pwyntiau positif

• Gallair werin brynu lleiniau o dir au cyfuno i
  wneud rhandir.
• Bwriad hyn oedd annog amaethu mwy effeithiol a
  chynhyrchiol. Cafwyd y cynhaeaf gorau erioed ym
  1913.
• Gallai rhai gwerinwyr brynu lleiniau eu cymdogion
  yn ogystal.
• Daeth rhai ffermwyr o werinwyr yn Kulaks
  gwerinwyr cyfoethog yn berchen tir.
• Cyflwynwyd benthyciadau banc gan y Llywodraeth i
  alluogi gwerinwyr i brynu tir.

11
Diwygiadau Amaethyddol
Pwyntiau negyddol

• Aeth gwerinwyr a werthodd eu tir yn llafurwyr
  tlotach byth yn crwydror wlad yn chwilio am
  waith.
• Anogodd y llywodraeth 4,000,000 or werin i
  ymfudo ar hyd y Rheilffordd Traws-siberaidd. Pan
  gyrhaeddon nhw yn y dwyrain roedd y tir gorau
  wedii gymryd a dychwelodd eu hanner i Orllewin
  Rwsia gyda dim eiddo o gwbl.

12
Diwygiadau Diwydiannol
Pwyntiau positif

• O 1906 hyd 1914 roedd FFYNIANT diwydiannol yn
  Rwsia.
• Cynyddodd allgynhyrchion diwydiannol Rwsia 100 a
  gwneud Rwsia y pedwerydd cynhyrchydd glo a haearn
  mwyaf yn y byd.
• Defnyddiair ffatrïoedd dechnegau masgynhyrchu
  cyfoes a dim ond meysydd olew Texas allai gymharu
  â meysydd olew Rwsia.

13
Diwygiadau Diwydiannol
Pwyntiau negyddol

• Ychydig iawn enillodd y gweithwyr or Ffyniant
  yma.
• Mewn gwerth real roedd cyflogau cyn ised â 1903.
  Golygai hyn bod y gweithwyr bron â methu prynur
  bara angenrheidiol i oroesi.
• Cynyddodd prisiau ac arhosodd amodau gwaith yn
  wael iawn.
• Roedd gweithwyr ar streic yn wynebu triniaeth arw
  gan y fyddin a chafodd llawer eu lladd neu eu
  niweidio.

14
Tasg
Eich tasg yw cymryd arnoch rôl Newyddiadurwr
Rwsaidd ym 1914. Maen rhaid i chi ysgrifennu
erthygl i bapur newyddion yn Rwsia yn pwyso a
mesur y newidiadau wnaeth y Tsar i fywydau pobl.
Maen rhaid i chi ddewis ysgrifennu i naill ai
papur sydd o blaid y Tsar neu papur syn ei
erbyn. Dylai hyn gael ei adlewyrchu yn eich dull
o ysgrifennu!
15
Amser i Bwyso a Mesur y Newidiadau!
Tynnwch lun o glorian anferth a gwnewch nodyn byr
o newidiadau positif ar un ochr a newidiadau
negyddol ar yr ochr arall. Faint, ydych chin
meddwl, newidiodd pethau i bobl Rwsia?
Cofiwch, nid yw rhagor o newidiadaun beth gwell
bob amser. Meddyliwch am yr ansawdd yn ogystal
âr nifer!