ЦLЬM ZAMANI VE ЦLЬM NEDENI TAYINI

1
ÖLÜM ZAMANI VE ÖLÜM NEDENI TAYINI
KIM 324 Adli Kimya

• Dogukan H. Apaydin
• Gizem Savasçin
• M. Bugra Namli
• Prof. Dr. Süleyman Akman
• Doç. Dr. Mustafa Özcan

2
3 Önemli Soru

• Bir ceset bulundugunda cevaplanacak 3 soru
  ortaya çikar
• Ölen kimdir?
• Öldügünden beri ne kadar süre geçmistir?
• Ölüm nedeni nedir?
• Adli bilimler bu 3 soru çerçevesinde
  bilinmeyene isik tutar.

3
ÖLÜM ZAMANI TAYINI

• Neden Önemlidir?
• Bir cinayetin ne zaman islendigini
  belirleyebilir.
• Süphelilerin belirlenmesinde yardimci olabilir.
• Taniklarin söylediklerinin dogrulanmasini
  saglayabilir.

4
Ölüm zamani vücuttaki 6 degisime göre
belirlenebilir

• Algor Mortis (Vücut sogumasi)
• Rigor Mortis (Ölüm sonrasi kas faaliyetleri)
• Livor Mortis (Ölüm sonrasi morarma)
• Ölüm sonrasi bozunma (kokusma)
• Mumyalasma
• Vitröz humor potasyum (Göz sivisindaki potasyum )

5
ALGOR MORTIS(Vücut sogumasi)

• Ölüm sonrasinda vücuda oksijen pompalanmasi
  durdugundan, vücut sicakligi ilk 12 saatte
  yaklasik olarak 1.2oC düserken, 12 saatten sonra
  bu düsüs saatte yaklasik 0.6oC olarak gözlenir.
• Kisinin kas yapisi ve ortam sicakligi da bu
  düsüsü etkiler (Obez insanlar daha yavas
  sogumaktadir).

6
algor mortis

• Bu yöntemin kullanilmasi durumunda yaklasik
  ölüm zamani su formüle göre hesaplanir

7
RIGOR MORTIS(Ölüm sonrasi kas faaliyetleri)

• Genellikle ölümden 3 saat sonra yüz ve göz
  kapagi kaslarinda sertlesme gözlenir. Bu
  sertlesme daha sonra kol ve bacaklara yayilir ve
  12 saat içinde tüm vücudu sarar.

8
rigor mortis

• C6H12O6 6O2 6H2O 6CO2
  36 ATP
• Hücrelerin ihtiyaç duydugu ATP bu denkleme
  göre olusmaktadir.
• Vücutta görülen sertlesme, ölüm sonrasi
  ortaya çikan ATP eksikligine bagli salinan laktik
  asit sonucu kaslardaki aktin ve miyozinin
  sertlesmesiyle meydana gelir (Aktin ve miyozin
  etkilesimiyle kas kasilmasi gerçeklesir).

9
LIVOR MORTIS(Ölüm sonrasi morarma)

• Kalbin durmasi ile dolasim sonlanir ve buna
  bagli olarak alyuvarlar ve kan plazmasi
  birbirinden ayrilir. Dokularda biriken kan,
  vücuda önce kirmizi, daha sonra mor bir renk
  verir.
• Bu renklenme ölüm sonrasinda vücuda baski
  uygulanan bölgelerde bu morarma daha sik görülür.
  

10
livor mortis

• Livor Mortis ölümden 30-60 dakika sonra
  görülür, 8-12 saat sonra maksimum renklenmeye
  ulasir.

11
livor mortis

• Örnegin bir kisi yatar pozisyonda ölü
  bulunursa morarmanin sirt bölgesinde yogunlasmasi
  beklenir. Ancak gögüs bölgesinde morarma varsa bu
  cesedin pozisyonunun degistirildigi anlamina
  gelir.

12
ÖLÜM SONRASI BOZUNMA(KOKUSMA)

• Kokusma, yumusak dokularin ölüm sonrasinda
  bakteri ve enzim aktiviteleri sonucu bozunmasiyla
  açiga çikar.
• Dokular bu enzim-bakteri aktivitesi sonucu gaz,
  sivi ve tuz halinde bozunurlar.
• Ortam sicakliginin bu olay üzerinde büyük bir
  etkisi vardir. Bozunma için optimum sicaklik
  21-38oC arasidir.

13
kokusma

• Kokusma üzerinde etkili bir baska faktör de
  vücut yapisidir. Obez insanlarin kokusmasi daha
  hizli gerçeklesir.
• Dokularin bozunmasi sonucu ortaya çikan
  sivilar vücut bosluklarina dolar ve enzim-bakteri
  aktivitesi neticesinde ortaya çikan hidrojen
  sülfür, metan, kadaverin, putresin, butirik ve
  propionik yag asitleri kokuya sebep olur.

14
kokusma
Cadaverine
Putrescine
www.wikipedia.org/putrescine adresinden
alinmistir.
15
MUMYALASMA

• Mumyalasma dokularin dehidrasyonu olarak
  tanimlanabilir. Dokular, kurumus deri benzeri bir
  hal alir. Derinin kuruyup çekmesi sonucu, deride
  yer yer açilmalar olabilir.

16
mumyalasma

• Mumyalasma, genellikle kuru hava
  kosullarinda görülür.
• Ölen kisilerin kimliklerinin belirlenmesinde
  ve yaralarin orijininin anlasilmasinda mumyalasma
  büyük bir önem tasir.

17
VITRÖZ HUMOR POTASYUM(Göz Sivisindaki Potasyum)

• Ölümden sonra, kirmizi kan hücrelerinin
  bozunmasiyla, yapilarinda bulunan potasyum
  bilesenleri göz sivisina geçerek, bu sividaki
  potasyum miktarinda bir artisa neden olurlar.
  Vishal ve arkadaslarinin yanan ve yanmayan
  kurbanlarin üzerinde yaptiklari çalismaya göre
  (2004) göz sivilarinda biriken potasyum
  miktarlari su sekildedir

18
ÖLÜM NEDENI TAYINI

• Bilinen sayisiz ölüm nedeni vardir
• Kalp krizi
  Zehirlenme
• Hastalik
  Yüksekten düsme
• Bogulma Kaza
• Yanma/Kundaklama Elektrik çarpmasi
• Vurulma Asilma
• Yaralanma Diger

19
Yanma/Kundaklama

• Bu tip vakada öncelikle cesedin solunum
  yolunda is/kurum olup olmadigina bakilmalidir.
  Eger solunum yolunda kurum varsa bu, kurbanin
  oksijen yetersizliginden öldügüne isaret eder.
• Ikincil olarak, kanda karbonmonoksit,
  siyanür veya duman içinde bulunabilecek diger
  zehirli bilesenler aranir.

20
yanma

• Eger ceset üzerinde kenari kizarip sismis
  yaralar var ise bu yanma sonucu ölmeyi gösterir.
  Çünkü kurban yanarken hala canlidir ve kirmizi
  kan hücreleri hizlica yarayi onarmaya ugrasir.
• Vücut üzerindeki kesik ve yaralarin ilk
  basta yaniklar nedeniyle oldugu düsünülebilir
  ancak, eger yaralarin altinda kanama mevcut ise
  bu kurbanin yangin baslamadan öldügünü ve
  yanginin delilleri örtmek amaçli çikarildigi
  söylenebilir.

21
ASILMA

• Asilmis halde bulunan bir kurban genellikle
  oksijen yetersizliginden ölmüstür.
• Bu oksijen yetersizligi su belirtilerden
  anlasilabilir
• Mavilesmis deri rengi
• Göz bebeklerinde yer yer toplanmis kan
  birikintileri
• Sismis cigerler

22
asilma

• Boyun çevresinde yapilan inceleme sonucunda
  eger ipin geçtigi yerlerde kizarip sisme varsa,
  bu kurbanin asildiginda canli oldugunu gösterir.
• Boyun çevresinde herhangi bir kizariklip
  yoksa, bu kurbanin daha önceden öldügünü ve asi
  süsü verildigine isaret eder.

23
asilma

• Olayin cinayet olup olmadigini anlamanin
  bir diger yolu da boynun özenli bir incelemesi
  ile olur.
• Kisi eger bogulmussa, genellikle boyunda
  bulunan hyoid adli kemik kirilir. Asi durumunda
  ise bu kemigin kirildigi çok nadir görülür.

24
SUDA BOGULMA

• Kurbanin suda bogulmus ise, havayolunda,
  midesinde ve cigerlerinde su vardir. Ölüm nedeni
  cinayet ya da kaza da olabilir.
• Yapilan bir muayene sonucu eger kurbanin
  girtlaginda spazm belirtileri bulunursa, kurban
  asiri soguga maruz kalma sonucu ortaya çikan kalp
  krizi nedeniyle ölmüstür.

25
bogulma

• Bazi durumlarda hipotermi de ölüm nedeni
  olabilir. Vücut sicakligi 32oC altina düserse
  vücuttaki enzim aktivitesi yavaslar ve ölüm
  gerçeklesir. Suyun sicakligina bagli olarak
  tahmin edilen hayatta kalma süreleri tabloda
  verilmistir
• Liquid Temperature (degrees Celcius) Estimated
  Hours of Survival
• 0
  0.25 -
  0.75
• 0 - 4
  0.5 -1.5
• 4 - 10
  1.0 - 3.0
• 10 - 16
  1.0 - 6.0
• 16 - 21
  2.0 -40
• 21 - 27
  gt 3.0
• gt 27
  Undeterminable

26
VAKALAR

• David Paul (1920)
• 60 yasinda, Camden New Jerseyde bankada para
  tasiyicisidir. 5 kasim 1920de kaybolur, paralari
  alip kaçtigi düsünülür, ancak banka çalisanlari
  kendisine güvenmektedir. (David eski bir
  mahkumdur)
• 11 gün sonra iki ördek avcisi kasaba disindaki
  nehir yakinlarinda sig bir mezarda Davidin
  cesedini bulurlar. Tasidigi para gitmis amcak
  üzerindeki degerli esyalari durmaktadir (altin
  saat gibi). Iki el ates edilmis ve basinda büyük
  darp izleri vardir. Ceset kuru olmasina karsin
  kiyafetler ise sirilsiklamdir.
• Toprakta silinmis tekerler izleri vardir,
  ayrica bir görgü tanigi birkaç gün içinde çevrede
  serseri, sari ve tahta arka koltuklu bir araç
  gördügünü söyler. Bir parça tahta (araçtan) olay
  mahalinde bulunur.

27
vakalar

• Otopsi sonucuna göre bedeni bulundugunda David
  öleli 24 saat dolmamistir. David para ile
  kaçtiktan sonra öldürülüp soyulmus gibi
  görülmektedir.
• Dedektif ise bu olasilik üzerinde durmayip
  otopsi sonucunu dogru bulmamaktadir ve islak
  kiyafetlere odaklanir. Davidin vurularak mi
  yoksa bogularak mi öldügünü arastirmaya devam
  eder.
• Bir ay içerisinde arastirmalar iki komsusunu
  göstermeye baslar (otomobil saticisi James Frank
  ve Raymond Schuck). Davidin ölümünden sonra
  harcadiklari paralar ve sürekli içmeleri ile
  dikkat çekerler. Sorguya alinan ikili suç
  islendigi siralarda baska yerlerde olduklarini
  kanitlarlar, ancak dedektif onlara
  inanmamaktadir.
• Cesedin bulundugu mahalde pek çok deri isleme
  fabrikasi bulunmaktadir. Bölgedeki akarsudan
  alinan örnekte anormal derecede yüksek tabaklama
  asidi bulunur.

28
vakalar

• Davidin cesedinde bu maddenin koruyucu görevi
  görecegini düsünen ve bu yüzden ölüm zamaninin
  yanlis hesaplandigini anlayan dedektif, Davidin
  bedeninde madde tespitinden sonra iki süphelinin
  üstüne gitmeye devam eder ve sonunda ikisi de her
  seyi itiraf ederler.
• Raymond bütün suçu Franke atar. Davidin
  cesedini öldürdükten sonra köprüden attiklarini
  kabul eden ikili ardindan büyük bir içki alemi
  yapip geri dönüp cesedi gömdüklerini itiraf
  ederler. Birkaç saat suda kalan cesedin, sudaki
  yüksek asitlilik ile onlari ele vereceginden
  haberleri yoktur.
• Iki zanli esit ölçüde suçlu bulunur ve 30
  agustos 1921de elektrikli sandalyede idam
  edilirler.

29
vakalar

• Louise Almadovar (1942)
• New York Central Parkta bogazlanarak
  öldürülmüs genç bir kadin cesedi bulunur. Yaninda
  çantasi olmayan kadinda tecavüz izi de olmayinca
  sokak haydutluguna kurban gittigi düsünülür ancak
  bogazinda hala altin kolyesi durmaktadir...
• Loise Almadovar (24) olarak teshis edilen
  kadin, ailesi ile yasamaktadir ve bir gün önce (1
  kasim) kayip oldugu bildirilmistir. Anibal
  Almadovar (portorikolu tüccar) ile 5 ay önce
  nasil evlendigi ve birkaç hafta sonra Anibalin
  kadin düskünlügü nedeniyle nasil ayrildiklarini
  ailesi polise anlatir.
• Karisinin öldügü söylenen Anibal omuz silker ve
  umursamaz. Hayatini cehenneme çevirdigi için
  ondan kurtulduguna sevinen Anibal olayla bir
  iliskisi olmadigini söyler.

30
vakalar

• Otopsi incelemesine göre Louisein ölüm saati
  aksam 9-10 arasi görünmektedir. O saatlerde
  Anibal bir dans partisindedir ve birçok tanigi
  vardir. Louisein ailesi polise, kizlarina
  yazilmis tehdit mektuplarini gösterince Anibal
  yeniden sanik olur.
• Partinin oldugu yer ile cinayet mahali
  birbirlerine çok yakin olduklarindan Anibalin
  fark edilmeden mekani terk edip, karisiyla
  bulusup onu öldürüp geri dönmüs olabilecegi
  üzerinde durulur.
• Olay yeri fotograflari incelendiginde cesedin
  degisik bir tip çim üzerinde oldugu fark
  edilmistir. Incelemeler bu çimin çok nadir
  bulunan bir tür oldugunu ve çevrede baska yerde
  bulunmadigini göstermistir. Ayni tohumlar
  Anibalin pantolon paçalarinda ve cebinde de
  bulunur. En son 2 sene önce Central Parka
  gittigini söyleyen ve baska bir parka gittigini
  söyleyen Anibalin sözleri söyledigi parkta o tür
  çim olmamasi ile yalanlanir.

31
vakalar

• Birden ifade degistiren Anibal, eylül
  baslarinda Central Parka gittigini hatirlar.
  Ancak sözleri yine dogru degildir çünkü cebindeki
  tohumlarin olgunluk seviyesine eylül basinda
  ulasmis olmalari mümkün degildir, ancak kasim
  basi (1 kasim, ölüm tarihi) olmasi muhtemeldir...
• Anibal sonunda herseyi itiraf eder. Karisi ile
  bulusmus ve bir anlik öfke ile tartisirlarken
  öldürmüstür.
• Mahkemesi sirasinda ifadesini baski altinda
  verdigini iddea ederek itiraz eder ancak bu onu
  ölüm cezasindan kurtarmaz, bilimsel kanitlar
  ortadadir.
• Anibal Almadovar 16 eylül 1943te elektrikli
  sandalye ile idam edilir.

32
KAYNAKLAR

• www.lyndaelyzoo.com/Forensics20page/Time20of20D
  eath.../ Time20of20Death.ppt
• Schmitt, Cunha and Pinheiro (2006, p. 88)
  Forensic Anthropology and Medicine
  Complementary Sciences from Recovery to Cause of
  Death
• http//library.thinkquest.org/04oct/00206/text_ta_
  cause_of_death.htmta_scen1
• Evans (2007, pp. 217-222) The Casebook of
  Forensic Detection
• Department of Forensic Medicine , University of
  Dundee Postmortem Changes and Time of Death

33

• Tesekkürler