Zatigarritasuna eta zenbaki osoak

1
Zatigarritasuna eta zenbaki osoak
2
Zatigarritasun-erlazioa

• Zatigarritasun irizpideak arau errazen multzoa
  dira,zenbaki bat 2,3,4...ala beste zenbakiren
  baten multiploa den jakiteko.
• Zatigarria 2 rekin
• 176 170 6
• zenbakia 2ren multiploa unitateen zifra
• Zenbaki bat 2 ren multiploa da azken zifra
  0,2,4,6 edo 8 bada.
• Zatigarria 5 ekin eta 10 ekin
• zenbaki bat 5 en multiploa da azken zifra 0 edo
  5 bada.
• zenbaki bat 10ren multiploa da azken zifra 0
  bada.

3
Zatigarritasun-erlazioa

• Zatigarria 3 rekin eta 9rekin
• Hainbat zifratako zenbakiak beti deskonposa
  daitezke 3ren multiplo bat gehi bere zifren
  arteko batura adieraziz.
• Adb 20099992
• 234200304 309993
• Zenbaki bat 3 ren multiploa da bere zifren batura
  3ren multiploa bada.
• Zenbaki bat 9ren multiploa da bere zifren arteko
  betura 9ren multiloa bada.
• Adb
• 1254 125412 3ren multiploa
  bada.
• 4063 406313 ez da 3 ren
  multiploa.

4
Zenbaki llehenak eta konposatuak

• Zenbaki baten zatitzaileak erabiliz, zenbaki hori
  bi biderkagairen edo gehiagoren arteko batuketa
  moduan adierazi dezakegu.
• adb40ren zatitzaileak hauek dira
  40-20-10-8-5-4-2-1
• Faktore simpletan deskonposa daitezkeen
  zenbakiei, zenbaki konposatu esaten zaie
• baina beste zenbaki batzuk bi zatitzaile
  bakarrik dituzte adb11,7,5,3...zenbaki hauek
  ezin dira gehiago deskonposatu , eta hauei
  zenbaki lehenak deitzen zaie.
• Bere buruaz eta 1ez zatitu daiteke bakarrik.

5
Bi zenbakiren edo gehiagoren multiplo komunetako
txikiena

• A, b, c...hainbat zenbakiren multiplo komunetako
  txikiena zenbaki horiek berdinak dituzten
  multiploetan txikiena da, eta honela idazten da
• Multiplo komunetako txikiena kalkulatu
• Mkt (a,b,c...)eraikitzeko, a zenbakiaren faktore
  lehen guztiak,b-ren guztiak,...hartuko ditugu,
  baina ezinbestekoak bakarrik.
• Adb 45 eta 60 zenbakien multiplo komunetako
  txikiena kalkulatuko dugo.
• Lehenengo , zenbakiak faktore lehenetan
  deskonposatuko dugu
• 4533595 602235435

6
Zatitzaile komunetako txikienazatitzaile
komunetako handiena

• Zatitzaile komunetako txikiena
• Zenbait zenbakiren zatitzaile komunetako handiena
  kalkulateko
• Zenbakiak faktore lehenetan deskonposatu beher
  dira.
• Faktore lehenetan deskonposatu behar dira , eta
  faktore bakoitza ageri den berretzilerik txikiena
  jaso.
• Zatitzaile komunetako handiena
• Zenbakia faktore lehenetan deskonposatu behar
  dira.
• Faktore lehen komunak bakarrik hartu behar dira,
  eta faktore bakoitza ageri den berretzailerik
  txikienera jaso.

7
Batuketa eta kenketa

• Bi zenbakiren arteko batuketa (kenketa)egiteko
• Zeinu bera badute, euren balio absolutuen arteko
  kenketa egiten da, eta balio absoluturik handiena
  dueneren zeinua jartzen da.
• Zeinu desberdina badute, balio absolutuen arteko
  kenketa egiten da, eta balio absoluturik handiena
  duenaren zeinua jartzen da.
• Aurretik gehi zeinua duen presentzia kentzean,
  parentesi barruko zeinuak ez diara aldatzen
• (-38-2) -38-2
• Aurretik ken zeinua dagoenean barriko zeinuak
  aldatu egiten dira.
• -(-38-2) 3-82